Halucynacje i ich 10 rodzajów: charakterystyka i możliwe przyczyny
Jeśli chodzi o halucynacje, często zdarza się, że mówienie o nich wywołuje u ludzi silne reakcje. Powodem, dla którego ten termin wzbudza taki niepokój, jest to, że kojarzy się z szaleństwem. Tymczasem przede wszystkim należy wyjaśnić, że istnieje kilka rodzajów halucynacji, chociaż we wszystkich ludzie wykazują oderwanie od rzeczywistości.
Ogólnie rzecz biorąc, halucynacje można zdefiniować jako reakcje zmysłowe na nieistniejące bodźce z otoczenia. Tak jest w przypadku omamów słuchowych, w których pacjent słyszy głosy lub dźwięki, które nie zostały wyemitowane przez żadną osobę, zwierzę lub przedmiot. Powód ma ścisły związek z pewnym zaburzeniem neurologicznym.
Przyczyny zaburzeń mogą być różne, podobnie jak różne są rodzaje urojeń. W tym artykule przyjrzymy się 10 najczęstszym typom i przeanalizujemy ich pochodzenie.
Przyczyny halucynacji
Jeśli chodzi o różne przyczyny, które mogą powodować halucynacje, wyróżniamy dwie główne: organiczne (z powodu zaburzenia neurologicznego) i wywołane używaniem substancji.
Choroba psychiczna
Istnieje kilka zaburzeń neurologicznych, które powodują niektóre rodzaje halucynacji. Poniżej przedstawiamy listę najbardziej charakterystycznych według podręcznika DSM-V:
- Schizofrenia: ta choroba psychiczna jest najbardziej związana ze zjawiskiem halucynacji. W takim przypadku dana osoba powinna poddać się leczeniu psychiatrycznemu, które obejmuje przepisywanie leków.
- Demencja: charakterystyczne upośledzenie funkcji poznawczych podczas demencji może prowadzić do halucynacji wzrokowych i słuchowych.
- Choroba Alzheimera: W tym zaburzeniu utrata pamięci powoduje luki informacyjne, które wypełniają się fałszywymi wspomnieniami. Może się również zdarzyć, że pacjent postrzega, że żyje na jakimś wcześniejszym etapie swojego życia.
Inne choroby psychiczne mogą również powodować przywidzenia lub urojenia. Należą do nich: zespół Wernickego-Korsakowa, choroba Parkinsona, choroba afektywna dwubiegunowa, padaczka skroniowa, a nawet guzy mózgu.
Zażywanie substancji
Jeśli chodzi o halucynacje wywołane substancjami psychoaktywnymi, wiadomo, że konsumpcja niektórych farmaceutyków i leków może spowodować to zjawisko. Ponadto, niektóre z substancji wywołujących halucynacje to:
- Napoje alkoholowe: spożywanie alkoholu zmienia centralny układ nerwowy, co może powodować urojenia wzrokowe i słuchowe. Aby jednak pojawiły się halucynacje, konieczne jest nadmierne spożycie.
- Konopie indyjskie: użytkownicy marihuany również wykazują zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym. W tym samym kontekście zaburzenia poznawcze wynikające z dalszego stosowania tego narkotyku powodują zaburzenia neurologiczne.
- Amfetaminy: tego typu leki mogą powodować reakcje maniakalne i epizody psychotyczne. Z tego powodu ważne jest, aby udać się do lekarza, który może odpowiednio przepisać dawki.
Inne narkotyki, takie jak LSD, również wywołują halucynacje zarówno wzrokowe, jak i słuchowe. Niektórzy nawet doświadczają fałszywych wrażeń w swoim ciele.
Rodzaje halucynacji
Teraz przejrzymy listę 10 najczęstszych typów halucynacji. W tej klasyfikacji określimy też, jakie są ich główne cechy.
W ramach tego przeglądu przyjrzymy się bliżej pewnym rodzajom halucynacji wspomnianych powyżej.
1. Halucynacje wzrokowe
Ten rodzaj halucynacji należy do najbardziej znanych i występuje najczęściej. Polega na widzeniu rzeczy, które nie istnieją w rzeczywistości.
Tak jest w przypadku schizofrenii, w której osoba może nawet nawiązać intymny związek ze swoimi halucynacjami. Może się również zdarzyć, że pacjent widzi samego siebie, co nazywa się autoskopią.
Przeczytaj również ten interesujący materiał: Konfabulacje – czym są i dlaczego się pojawiają?
2. Halucynacje słuchowe
Ten rodzaj również należy do najbardziej znanych i idą w parze z omamami wzrokowymi. Chociaż czasami pojawiają się samodzielnie.
Na przykład niektórzy pacjenci słyszą głosy, jakby mówiła do nich osoba trzecia. W takich przypadkach głosy często wydają opinie lub wskazówki osobie, która je słyszy.
3. Halucynacje smakowe
Złudzenia smakowe są jednymi z najmniej omawianych. Powodem tego jest to, że w porównaniu do wzroku i słuchu nie są one tak powszechne. Tego typu zjawisko występuje przede wszystkim w stanach depresyjnych.
4. Halucynacje węchowe
Podobnie jak w poprzednim przypadku, ten rodzaj halucynacji występuje dość rzadko. Węchowe omamy powodują, że osoba odczuwa zapachy, których nie ma w otoczeniu.
Podobnie pojawiają się zwykle podczas zażywania narkotyków lub z powodu silnych migren.
Odkryj również ten ciekawy temat: Fantosmia: jak powstają halucynacje węchowe?
5. Halucynacje somatyczne
Podczas tego typu halucynacji ludzie odczuwają nierealistyczne postrzeganie swoich narządów. Na przykład mają uczucie, że ich płuca lub serce są zrobione z metalu. Chociaż niektórzy mogą również widzieć, że brakuje im jakichś części ciała.
6. Halucynacje dotykowe
Kiedy pacjent ma wrażenie, że coś zimnego lub gorącego dotyka ich skóry, ale tak naprawdę tak nie jest, cierpi na omamy dotykowe.
W każdym razie istnieją ich dwa rodzaje: termiczny (uczucie zimna lub gorąca) i wodny (uczucie wilgoci). W tej kategorii występuje również mrowienie zwane parestezjami.
7. Halucynacje kinetyczne
Nazywane również halucynacjami kinestetycznymi, są to odczucia dotyczące ruchu ciała. W takich przypadkach osoby, które je przeżywają, mają realistyczne wrażenie, że jakaś część ich ciała porusza się, kiedy tak nie jest.
8. Pseudo-halucynacje
Kiedy mówimy o pseudo-halucynacjach, odnosimy się do wszelkiego rodzaju halucynacji, które można uznać za zniekształcenie rzeczywistości. To znaczy, gdy osoba jest świadoma, że to, co widzi, słyszy lub czuje, nie jest prawdziwe.
9. Halucynacje hipnagogiczne
Chodzi o halucynacje w momencie zasypiania. W takim przypadku nie jest konieczne, aby dana osoba cierpiała na jakąkolwiek chorobę lub znajdowała się pod wpływem jakiejkolwiek substancji. Podczas zasypiania pojawiają się halucynacje hipnagogiczne.
Kiedy dana osoba przechodzi ze stanu czuwania do snu, może doświadczyć halucynacji wzrokowych, słuchowych lub dotykowych.
10. Halucynacje funkcjonalne
Dochodzi do nich, gdy bodziec odbierany przez którykolwiek ze szlaków sensorycznych wywołuje inną odpowiedź niż powinien. Jeśli odwołamy się do porównania, może to być sytuacja, w której pacjent słyszy hałas uliczny (prawdziwy bodziec), a jednocześnie głosy, które do niego przemawiają (omamy).
Czy tego typu halucynacje są niebezpieczne?
Wiele osób uważa halucynacje za niebezpieczne. Ale w rzeczywistości są bardziej powszechne, niż sobie wyobrażamy.
W rzeczywistości w pewnym momencie naszego życia wszyscy będziemy mieli jakieś urojenia. Na przykład, kiedy zbliżamy się do zaśnięcia, możemy doznać urojeń hipnagogicznych, które nie stanowią żadnego zagrożenia.
Zachowaj jednak czujność, gdy pojawiają się bez wyraźnego powodu, albo występują często lub intensywnie. W przeciwnym razie możemy je rozumieć jako naturalne reakcje na pewne procesy psychiczne organizmu.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Washington, DC
- Campero-Encinas, Daniela, Henry Campos-Lagrava, and Marcela Campero Encinas. “Esquizofrenia: La Complejidad de Una Enfermedad Desoladora.” Revista Científica Ciencia Médica 12.2 (2009): 32–37. Print.
- Acevedo-González, Juan Carlos, and María Lucía Salamanca-Ternera. “Semiología de Las Alucinaciones En Tumores Del Sistema Nervioso Central.” Universitas Medica 61.4 (2020): 55–65. Universitas Medica. Web.
- Álvarez, José et al. “Las Alucinaciones: Historia y Clínica.” Frenia. Revista de Historia de la Psiquiatría 1.1 (2001): 65-96–96. Print.
- García Montes, José M., and Marino Pérez Álvarez. “La Visión Skinneriana Sobre Las Alucinaciones. Vigencia y Revisión.” Psychology, Society, & Education 3.1 (2017): 15. Psychology, Society, & Education. Web.
