Grelina — hormon odpowiedzialny za uczucie sytości i głodu

Grelina znana jest również jako „hormon głodu”. Odpowiada za regulację spożycia pokarmu i ma ścisły związek z przybieraniem na wadze.

Grelina działa jako hormon syntetyzowany głównie w ścianach żołądka. Jest również wytwarzany w niewielkich ilościach w tkance jelitowej, przysadce mózgowej, łożysku i trzustce.

Główną funkcją tego hormonu jest informowanie mózgu, że organizm musi się odżywiać. Innymi słowy, grelina reguluje uczucie sytości. Dlatego jest również znany jako „hormon głodu”.

Poziom greliny wzrasta przed jedzeniem i spada po spożyciu posiłku. Jego działanie jest ściśle związane z otyłością i odkładaniem się tkanki tłuszczowej, zwłaszcza w okolicy brzucha.

Grelina to niestabilna cząsteczka organiczna. Hormon ten został odkryty w 1999 roku przez endokrynologa Masayasu Kojimę i jego zespół. Nazwa grelina powstała z połączenia cząsteczki GRHE, która odnosi się do hormonu wzrostu (GH) i „LIN”, przyrostka powszechnie dodawanego do nazw hormonów.

Grelina i jej funkcje

Główną funkcją greliny jest regulowanie spożycia pokarmu i zwiększanie masy ciała. Ta funkcja nazywana jest „efektem oreksogennym”. Nie jest to jednak jedyna praca, jaką wykonuje. Inną ważną funkcją jest stymulowanie wydzielania hormonu wzrostu (GH) przez przysadkę mózgową. Grelina reguluje również metabolizm energetyczny.

Wykazano w laboratorium, że grelina podawana gryzoniom zwiększa ich apetyt. To z kolei wpływa na wzrost masy ciała i odkładanie się tłuszczu w organizmie. W rzeczywistości naukowcy odkryli, że hormon ten sprzyja akumulacji lipidów w tłuszczu brzusznym.

Z drugiej strony grelina zachowuje się również jako środek wazoaktywny w homeostazie ciśnienia krwi. Oznacza to, że powoduje skórczanie lub rozszerzenie naczyń krwionośnych, aby osiągnąć optymalne ciśnienie krwi. Dzięki temu pośrednio przyczynia się do zdrowia całego układu krążeniowego.

Grelina — w jaki sposób działa?

Grelina jest wydzielana, gdy w żołądku nie ma pokarmu. Następnie trafia do krwiobiegu i przekracza barierę krew-mózg. W końcu dociera do podwzgórza i aktywuje sygnały wskazujące na konieczność spożycia posiłku.

Istnieje kilka czynników, które zwiększają produkcję greliny oprócz braku przyjmowania pokarmu. Są to:

• Brak snu: Kiedy nie spałeś przez dłuższy czas, występuje zwiększone wydzielanie tego hormonu. Ciało ma tendencję do kompensowania braku snu zwiększonym spożyciem pokarmu.
• Stres: grelina często działa w połączeniu z innymi hormonami, takimi jak kortyzol, tak zwany „hormon stresu”. Kiedy twoje ciało jest pod wpływem stresu, możesz odczuwać zwiększony apetyt.
• Siedzący tryb życia: Brak ruchu powoduje również wzrost poziomu tego hormonu.
• Menopauza: Wraz ze spadkiem estrogenu i progesteronu w tym czasie, występuje większy stres i mniejsza kontrola w przyjmowaniu pokarmu ze względu na wzrost poziomu tego hormonu.
• Wiek: Jeśli utrzymasz rutynę ćwiczeń fizycznych, poziom greliny pozostaje stabilny. W przeciwnym razie ma tendencję do zwiększania się wraz z wiekiem.
• Płeć: Badania wskazują, że poziom tego hormonu ma tendencję do większego wzrostu u kobiet.

Grelina występuje w niewielkich ilościach u osób z masywną otyłością, hipogonadyzmem, akromegalią i starzejących się. Występuje na wysokim poziomie u osób z anoreksją, niedożywieniem i kacheksją.

Aspekty do rozważenia

Wykazano, że hormon ten działa na różne struktury ośrodkowego układu nerwowego, takie jak ciało migdałowate, hipokamp i jądro grzbietowe szwu. Wszystkie te obszary są związane z odżywianiem, ale także z lękiem i pamięcią. W rzeczywistości istnieją nawet dowody na to, że wysoki poziom tego hormonu poprawia pamięć.

Obecnie prowadzone są liczne badania nad greliną. Przed jej odkryciem postępy w badaniach nad otyłością były bardzo ograniczone. Wraz z odkryciem i postępem w zrozumieniu sposobu działania greliny otworzył się szeroki horyzont w leczeniu chorobliwej otyłości, choroby, która powoduje tysiące zgonów na całym świecie.

Przemysł farmaceutyczny zmierza do opracowania antagonisty receptora greliny. Najbardziej obiecującym z badań jest uodpornienie organizmu na grelinę. Szczepionka jest testowana w Szwajcarii od 2005 roku, ale jak dotąd nie jest w pełni skuteczna.