Głód fizyczny i emocjonalny - jak je odróżnić
Czy jesteś w stanie rozpoznać głód fizyczny i odróżnić go od emocjonalnego? Niestety większość z nas nie ma pojęcia gdzie kończy się jeden a zaczyna drugi. Warto zagłębić się w ich charakterystykę.
Uczucie głodu jest fizjologicznym odczuciem; instynktem, regulowanym przez układ nerwowy. Nie bez znaczenia w tym procesie są nasze hormony, które wywołują głód, jako odpowiedź na potrzebę dostarczenia energii dla naszego organizmu.
Tylko energia pozwala nam przetrwać i zapewnia homeostazę ciała i mózgu. Z kolei niepokój i głód emocjonalny nie mają na celu odżywienia organizmu, ale zaspokojenie pozornych emocji i strachu.
Niezwykle istotne jest rozpoznania tych dwóch rodzajów głodu. Dzięki temu możemy zapobiegać poważnym problemom, zaburzeniom łaknienia (np. bulimii), nadwadze czy nawet cukrzycy.
Głód fizyczny a głód emocjonalny – istotne różnice
Uniwersytet Federalny Uberlandii w Brazylii przeprowadził interesująca badania w 2017 roku, w którym przedstawiono co następuje:
- Po pierwsze, spora część ludzi objada się aby zaspokoić swój niepokój, aby wypełnić emocjonalną pustkę. Oczywiście, każdemu może zdarzyć się zajadanie stresu, raz na jakiś czas. Nie stanowi to natychmiast psychopatologicznego zachowania.
- Często sięgamy po coś słodkiego, bądź bardzo słonego – bowiem wprawia to nasz mózg w stan euforii, dzięki sporej dawce endorfin i serotoniny. Jest to satysfakcja krótkotrwała i efemeryczna.
- Jednakże w wielu przypadkach głód łączy się bezpośrednio z niepokojem. Zjawisko związane jest z kompulsywną i niezdrową dietą.
Dowiedz się, jakie mechanizmy pozwalają zrozumieć nam różnice między fizjologicznym i emocjonalnym głodem.
Głód fizyczny pojawia się stopniowo
Jedną z najbardziej charakterystycznych różnic jest stopniowość fizjologicznego głodu.
- Nie pojawia się nagle, ale daje o sobie znać przez jakiś czas. Wraz z upływającymi godzinami, głód zwiększa się. Minie jednak sporo czasu zanim zacznie być nie do zniesienia.
Ostatecznie doprowadza do osłabienia i braku energii do wykonywania codziennych czynności. Może powodować też rozdrażnienie.
Aby uniknąć głodu fizjologicznego – zaleca się spożywanie kilku, ale mniejszych posiłków dziennie. Znana zasada: jedz częściej ale mniej. W przerwach między posiłkami można sięgać po owoce i warzywa. W ten sposób jesteśmy świadomi swoich działań i kontrolujemy wagę ciała, dostarczając odpowiedniej ilości energii dla organizmu.
- Niepokój natomiast wywołuje głód emocjonalny, który pojawia się nagle, wraz z towarzyszącym mu uczuciem pustki.
W tym przypadku czujesz się zmuszony do zjedzenia czegoś natychmiast, w danej chwili. Często nazywa się ten fenomen: jedzeniem pod wpływem emocji.
- Najczęściej głód emocjonalny sygnalizowany jest poprzez desperackie podjadanie, nawet kiedy nie jesteśmy głodni. Niezwykle często uczucie to powraca w nocy i zmusza nas do nocnego podjadania.
Głód emocjonalny oczekuje konkretnej kategorii żywności
- Wyraźną różnią jest też rodzaj spożywanych produktów. Bowiem głód fizyczny oczekuje po prostu jedzenia, bez konkretnych zachcianek.
Najważniejsze jest zdobycie składników odżywczych i energii, której potrzebuje organizm.
- Z kolei głód emocjonalny charakteryzuje się potrzebą konkretnych produktów, o wysokiej zawartości węglowodanów i kalorii.
W tym przypadku na nic zdadzą się naturalne produkty, owocowe i warzywne smoothie. W ataku głodu emocjonalnego zwracamy swoją uwagę tylko ku żywności bogatej w tłuszcze i cukry. Stąd potrzeba zajadania słodyczy czy fast food.
Największy problem stanowi ryzyko uzależnienia od danej żywności.
Niepokój zmusza do jedzenia, nawet kiedy jesteśmy pełni i usatysfakcjonowani
Daną zależność pomiędzy tymi dwoma fenomenami łatwo rozpoznać. Głód fizyczny pozwala Ci zjeść dokładnie tyle ile potrzebuje Twój organizm. Kiedy czujesz się spełniony: przestajesz jeść, wręcz nie możesz patrzeć na jedzenie.
Kiedy mamy do czynienia z niepokojem i zajadaniem emocji: jemy bez umiaru. Wręcz rozpaczliwie sięgamy po kolejne posiłki. Spożywamy nadmiar kalorii, najczęściej doprowadzając do otyłości i zaburzeń zdrowotnych.
W wielu przypadkach przewlekły stres prowadzi do otyłości i nadwagi. Choć doskonale zdajemy sobie sprawę, że zaburzenia mogą postępować też w drugą stronę i prowadzić do anoreksji czy bulimii związanych z niedowagą.
Niezwykle ważna jest kontrola ilości spożywanego jedzenia. Warto zwrócić uwagę na techniki relaksacyjne, pozwolą nam uniknąć potencjalnych problemów metabolicznych.
Głód a niepokój i poczucie winy
Wina odnosi się do sytuacji, w której czujemy się odpowiedzialni za coś złego. Głód fizyczny nie kreuje żadnych wyrzutów sumienia, bowiem jest naturalną fizjologiczną odpowiedzią organizmu.
Dzięki dostarczaniu pożywienia – zapewniamy sobie zdrowie i dłuższe życie.
Natomiast emocjonalny głód można rozpoznać po pojawiającym się poczuciu winy. Jest to efekt powodowany przez żywność bogatą w cukier i tłuszcze nienasycone.
Ponadto stosując złą dietę i jedząc w nadmiarze: doprowadzimy do uczucia ciężkości i zamiast wzbogacić się w siłę – pozbawimy się jej.
Przeczytaj też: Bomby kaloryczne to nie tylko fast foody!
Podsumowanie
Niezwykle istotne jest, aby odpowiednio zidentyfikować napadający nas głód. W przeciwnym razie możemy wprowadzić swój organizm w oszukańczy cykl zajadania problemów i jedzenia w odpowiedzi na targające nami emocje.
Badania wykazują, że spożywanie pokarmów bogatych w błonnik, takich jak owoce czy warzywa pomaga zmniejszyć lęk i niepokój. Pamiętaj też o diecie nacechowanej niską zawartością cukrów i tłuszczów.
Przeanalizuj swoje emocje i zachowanie. Jeśli zauważasz u siebie napady wilczego głodu, także w nocy: zgłoś się po radę do specjalisty. Istnieje cały szereg skutecznych terapii, które pozwolą Ci zwalczyć stany lękowe a w konsekwencji głód emocjonalny.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Cecilia SIlva AAS., Cardoso Lopes TV., Teixeira KR., Amaral Mendes J., et al., The association between anxiety, hunger, the enjoyment of eating foods and the satiety after food intake in individuals working a night shift comparted with after taking a nocturnal sleep: a prospective and observational study. Appetite, 2017. 108: 255-262.
- Klatzkin RR., Gaffney S., Cyrus K., Bigus E., et al., Biol Psychol, 2018. 131: 96-106.
- Murphy M., Mercer JG., Diet regulated anxiety. Int J Endocrinol, 2013.
