Drżenie samoistne: objawy, przyczyny i leczenie

Drżenie kończyn górnych i dolnych jest objawem różnych chorób. Jedną z nich jest drżenie samoistne. Opowiemy o tym w dzisiejszym artykule!
Drżenie samoistne: objawy, przyczyny i leczenie

Ostatnia aktualizacja: 19 listopada, 2020

Drżenie samoistne jest ogólnie powszechne u wielu ludzi. Jest to najczęstsze zaburzenie ruchowe, o wiele bardziej rozpowszechnione niż choroba Parkinsona. Statystycznie rzecz biorąc, pośród osób dorosłych drżenie samoistne występuje 20 razy częściej, niż choroba Parkinsona.

Ogólnie rzecz biorąc, schorzenie to najczęściej dotyka grupy wiekowej powyżej sześćdziesięciu pięciu lat. Eksperci jednak uważają, że pierwsze objawy pojawiają się w wieku od czterdziestu do sześćdziesięciu lat. Co ciekawe, zdarzały się one także u niemowląt.

Drżenie samoistne charakteryzuje się mimowolnymi ruchami, które objawiają się jako uporczywe drgawki. Drżenie występuje głównie w kończynach górnych: dłoniach i ramionach. Epizody zwykle występują symetrycznie i są przerywane pauzami.

Jest to przewlekłe schorzenie, które może się objawiać przez długi czas. Może jednak nie pojawiać się w ciągu dnia lub nie objawiać się codziennie.

Drżenie samoistne nie zagraża życiu i nie jest związane z zaburzeniami poznawczymi lub zwyrodnieniem układu nerwowego. Chociaż jest ono skatalogowane jako łagodne, jest bardzo uciążliwe. Koniec końców, wpływa ono również na zdolność pacjenta do wykonywania wielu codziennych czynności.

Dotyczy to pisania, trzymania kubka z herbatą czy wiązania butów.

Drżenie samoistne i jego przyczyny

Nie ma wystarczających badań naukowych nad tym schorzeniem, aby móc określić przyczynę choroby. Jest tak, ponieważ jest to łagodny stan, który postępuje powoli.

Wiadomo jednak, że drżenie jest zmianą połączeń układu nerwowego w jądrach ruchu. Wzgórze, szlak nigrostriatalny i móżdżek są częściami układu nerwowego odpowiedzialnymi za regulację ruchów ciała.

Drżenie samoistne

Hipoteza naukowa mówi że drżenie samoistne powoduje, że niektóre z tych obszarów ulegają patologicznej zmianie. Zmiana ta ostatecznie powoduje mimowolne ruchy.

Istnienie przypadków rodzinnych, w których rodzice i dzieci odczuwają drżenie samoistne, potwierdza genetyczny element zaburzenia. Schorzenie to jest również znane pod nazwą „drżenie rodzinne”.

Ten artykuł może Cię zainteresować: Wyczuć Parkinsona – czy to możliwe?

Objawy drżenia samoistnego

Po pierwsze, ważne jest, aby odróżnić ten stan od choroby Parkinsona. Kluczową cechą tego schorzenia jest to, że mimowolne ruchy zdarzają się, gdy chora osoba wykonuje określony ruch lub stara się utrzymać daną postawę. W chorobie Parkinsona mimowolne ruchy występują także w spoczynku.

Oprócz tego kluczowego znaku, jakim jest drżenie kończyn górnych, inne objawy tego stanu to:

Kofeina
  • Zmiana głosu. Drżenie samoistne może wpływać na krtań, zmieniając generowanie głosu w strunach głosowych.
  • Ruchy głowy. Czasami wydaje się, że chora osoba sygnalizuje głową „tak” lub „nie”. Jest to jednak mimowolne.
  • Trudności w wykonywaniu codziennych czynności. Chociaż drżenie nie zawsze jest widoczne, osoba zdaje sobie sprawę, że ma trudności ze złapaniem czegoś, użyciem narzędzia lub po prostu z pisaniem.

Jeśli schorzenie to nie jest leczone, jego objawy mogą się pogorszyć wraz z wiekiem. Co ciekawe, stwierdzono, że objawy nasilają się i występują częściej, jeśli osoba chora spożywa dużo kofeiny. Może tak również być w stresujących sytuacjach lub po nieprzespanej nocy.

Opcje leczenia

Przede wszystkim należy wyjaśnić, że nie ma lekarstwa na drżenie samoistne. Lekarze zalecają przestrzegania zasad higieny i zdrowej diety, a także zaprzestania spożywania kofeiny. Specjaliści polecają także różne sposoby postępowania w przypadku stresu, takie jak psychoterapia lub stosowanie środków nasennych.

Ponadto, niektórzy pacjenci uczęszczają na sesje fizykoterapii i kinezyterapii, których celem jest poprawa kontroli mięśni, koordynacji i równowagi.

Jeśli chodzi o stosowanie leków, to te o najczęściej wybierane i posiadające naukowe dowody to:

  • Propranolol. Jest to beta-bloker i może być najbardziej skuteczny w zmniejszaniu objawów schorzenia. Pacjenci z chorobami serca powinni jednak zachować ostrożność podczas przyjmowania tego leku. Jest tak szczególnie, jeśli w przeszłości zdarzały im się blokady żył. Osoby z chorym sercem powinny zawsze znajdować się pod nadzorem profesjonalistów.
  • Primidone. Jest to lek przeciwdrgawkowy.
  • Leki antydepresyjne. Czasami lekarze zalecają je w celu kontrolowania stresu, który może powodować zaburzenie.
  • Leki przeciwlękowe. Mogą one pomóc w zarządzaniu stresem i kontrolowaniu snu.
  • Toksyna botulinowa. Czasami specjaliści zalecają wstrzykiwanie niewielkiej dawki leku w niektóre obszary ciała (zazwyczaj są to okolice głowy lub ręce).

Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej: Jad kiełbasiany – zabójcza trucizna

Dodatkowe porady

Jeśli powyższe metody nie działają, lekarze mogą wybrać bardziej złożone zabiegi. Są one jednak przeznaczone dla pacjentów z bardzo małą reakcją na lek i unieważnionym obrazem klinicznym.

Ogólnie rzecz biorąc, oto kilka innych opcji leczenia:

  • Radiochirurgia stereotaktyczna. Obejmuje ona wykorzystanie częstotliwości radiowej o dużej mocy, skoncentrowanej na konkretnym obszarze układu nerwowego.
  • HIFU. Jest to zabieg podobny do wymienionego powyżej, jednak wykorzystuje się w nim niejonizujące fale ultradźwiękowe.
  • Implant stymulatora. Lekarze umieszczają urządzenie, które wysyła impulsy elektryczne do wzgórza.
  • Talamotomia. Oznacza chirurgiczne otwieranie części wzgórza. W dzisiejszych czasach lekarze nie stosują jednak „tradycyjnych” technik. Zamiast tego, wybierają radiochirurgię lub HIFU, dzięki czemu nie muszą wybierać chirurgii inwazyjnej.

Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Louis ED. Essential tremor. Lancet Neurol 2005; 4: 100-10.
  • Labiano-Fontcuberta, A y Benito-León J. (2012) Temblor esencial: una actualización. Medicina Clinica, 140 (3). 128-133.
  • Dietrich Haubenberger, Mark Hallett N Engl J Med 2018;378:1802-10

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.