Do czego służy kwas walproinowy?

Kwas walproinowy to lek przepisywany przy różnych typach epilepsji. Stosowany jest także w leczeniu choroby dwubiegunowej.

Przejrzane i zatwierdzone przez: farmaceuta Franciele Rohor de Souza.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 18 kwietnia, 2023

Kwas walproinowy to lek stosowany w leczeniu epilepsji. Zaleca się go przy zaburzeniach ogólnych i częściowych.

Co więcej, stosuje się go w terapii epizodów maniakalnych i choroby dwubiegunowej, gdy lit jest niewskazany lub gdy pacjent go nie toleruje i nie reaguje na niego w odpowiedni sposób, jak to bywa u cierpiących na mieszane epizody maniakalne.

Przyjrzyjmy się bliżej tym chorobom i działaniu kwasu walproinowego.

Epilepsja

Epilepsja to choroba przewlekła, której epizody nawracają. Ataki to nagłe napady drgawek występujące w niekontrolowany sposób i pobudzające wiele neuronów.

Ataki te to kliniczne objawy zmian funkcjonalnych w mózgu związane z zaburzeniami pracy neuronów korowych oraz nietypowym zachowaniem ośrodkowego układu nerwowego.

Uważa się, że przyczyną epilepsji jest depolaryzacja i repolaryzacja neuronów, czyli zmiany ładunku elektrycznego błony tych komórek. Istnieje też wiele hipotetycznych przyczyn epilepsji. Należą do nich:

• Wysoki poziom kwasu glutaminowego (neuroprzekaźnika) i niski poziom GABA (neuroprzekaźnik o działaniu hamującym).
• Wpływy cholinergiczne i monoaminergiczne.
• Zmiany stosunku jonów wewnątrz- i zewnątrzkomórkowych.
• Anomalie migracji neuronalnej w życiu płodowym.

Choroba dwubiegunowa

Jak już wspominaliśmy, kwas walproinowy zalecany jest w leczeniu epilepsji. Jednak podaje się go także pacjentom z chorobą dwubiegunową, gdy podstawowe leczenie nie daje efektów.

Jeden na 100 dorosłych cierpi na to zaburzenie. Zwykle zaczyna się podczas lub po okresie dojrzewania. Dotyka zarówno kobiet jak i mężczyzn.

Choroba dwubiegunowa, jak sama nazwa wskazuje, powoduje nagłe zmiany nastroju. Zmiany te trwają zwykle kilka tygodni lub miesięcy i idą dalej niż wahania nastroju u zdrowych ludzi. Objawy tego zaburzenia są następujące:

• Stany depresyjne: poczucie intensywnego przygnębienia i beznadziei.
• Stany maniakalne: uczucie skrajnego szczęścia i pobudzenia.
• Mieszane: stan depresyjny przy jednoczesnym pobudzeniu i nadmiarze aktywności.

Do dzisiaj nieznane są konkretne przyczyny tej choroby. Uważa się, że kluczem do niej są czynniki genetyczne oraz w pewnym stopniu także wychowanie.

Co więcej, zaburzenia fizyczne w obrębie układu nerwowego mogą wpływać na nastrój. Tłumaczy to, dlaczego chorobę dwubiegunową trudno pokonać lekami. Stresujące sytuacje i choroby także mogą wywoływać wahania nastroju.

Kwas walproinowy: mechanizm działania

Lek ten jest strukturalnie powiązany z GABA i wykazuje złożone mechanizmy działania, takie jak:

• Przyspieszenie syntezy GABA.
• Hamowanie degradacji poprzez blokowanie GABA-T.
• Zwiększanie wydzielania tego neuroprzekaźnika i obniżanie poziomu kwasu asparaginowego.
• Blokowanie kanałów sodu i wapnia.

GABA, podobnie jak inne substancje takie jak serotonina czy adrenalina, to substancja chemiczna syntetyzowana w organizmie, która odpowiada za przesyłanie sygnałów pomiędzy neuronami.

Od neuroprzekaźnika zależy znaczenie przesyłanego sygnału. GABA sygnalizuje hamowanie lub redukcję aktywności neuronalnej.

Działania niepożądane

Lek ten, podobnie jak inne środki farmakologiczne, powoduje skutki uboczne, które należy mieć na uwadze przyjmując go. Substancja ta jest toksyczna dla wątroby i wywołuje działania niepożądane. Należą do nich:

• Bóle w obrębie układu trawiennego.
• Nudności i wymioty.
• Odwracalny parkinsonizm.

Podawanie tego leu powinno być uzupełniane lekami przeciwdrgawkowymi przy padaczce mioklonicznej, dziecięcej i przy rzadkim zespole Lennoxa-Gastauta.

Wnioski

Kwas walproinowy to lek na receptę, zalecany przede wszystkim przy różnych typach epilepsji. Stosuje się go także w określonych przypadkach choroby dwubiegunowej. Należy zachować ostrożność przy jego podawaniu, gdyż może wywoływać skutki uboczne.