Czym się wyróżnia okres późnego dojrzewania?

W okresie późnego dojrzewania młodzi ludzie utrwalają swoją tożsamość i zaczynają patrzeć w przyszłość. Z tego artykułu dowiesz się, jak pomóc swoim dzieciom przejść przez ten etap.
Czym się wyróżnia okres późnego dojrzewania?
Elena Sanz

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Elena Sanz.

Ostatnia aktualizacja: 06 października, 2022

Okres późnego dojrzewania to złożony i decydujący etap w życiu każdego człowieka. Dlatego rzeczywistość 13-letniego dziecka dalece różni się od rzeczywistości nastolatka w okolicach 18 roku życia. Jak możesz sobie wyobrazić, ważne jest, aby zdawać sobie sprawę z różnych etapów rozwoju, ponieważ jest to punkt zwrotny między dzieciństwem a dorosłością.

Nie jest tajemnicą, że dzieci przechodzące tę burzliwą i ekscytującą fazę mocno wpływają na swoich rodziców. Co więcej, ci ostatni mogą myśleć, że ich praca się kończy, gdy wyzwania związane z dojrzewaniem dobiegną końca.

Jednak ostatnie lata dojrzewania są tak samo ważne jak pierwsze. Dlatego praca rodziców nadal jest tak samo ważna, jak na początku.

Bądź blisko swoich dzieci podczas tego przejścia. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, jak to zrobić.

Czym jest okres późnego dojrzewania?

Dojrzewanie to szeroki okres, który rozciąga się od pokwitania do początku dorosłości, więc nie ma jednej definicji.

Poziom dojrzałości młodych ludzi ewoluuje wraz z wiekiem. Wyzwania i zmiany, których doświadczają, również są różne w zależności od ich wieku.

Poszczególne etapy dojrzewania pomogą lepiej zrozumieć, co dzieje się w tych latach:

  • Wczesne dojrzewanie jest pierwszym etapem i obejmuje okres od 10 do 13 lat. Głównymi cechami są zmiany fizyczne i hormonalne wynikające z pokwitania.
  • Średni okres dojrzewania dotyczy etapu między 14 a 16 rokiem życia. Tu następuje identyfikacja z grupą rówieśniczą i poszukiwanie niezależności.
  • Okres późnego dojrzewania ma miejsce od 17 roku życia. Można by go uznać za powrót do spokoju i przywrócenie równowagi.

Okres późnego dojrzewania jest wstępem do dorosłości. To jest moment, w którym stabilizują się wyniki tego wszystkiego, co wydarzyło się w poprzednich latach. Mimo to młody człowiek nadal dojrzewa i przekształca się na kilku poziomach.

Grupa nastolatków cieszących się późnym okresem dojrzewania.
W okresie dojrzewania szukają grup przynależności i wymiany z rówieśnikami.

Czym się wyróżnia okres późnego dojrzewania

Na pewno interesuje cię, czego się spodziewać, jeśli masz dziecko, które jest na tym etapie lub ma przez niego przejść. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, jak ciało, umysł i emocje młodych ludzi ewoluują w okresie późnego dojrzewania.

Ustalenie tożsamości osobistej

Poszukiwanie własnej tożsamości jest jednym z głównych celów dorastania, a młodzi ludzie mają tendencję do poszukiwania akceptacji w grupie rówieśniczej. Często przejmują wartości, postawy, a nawet fizyczny wizerunek swoich rówieśników.

Jednak młody człowiek nie przejawia już tej zależności tak bardzo w późnym okresie dojrzewania. Wypracował teraz własne ramy moralne, własne opinie i priorytety oraz własny styl.

Dojrzałość poznawcza

Wraz z postępem okresu dojrzewania poprawia się zdolność młodego człowieka do abstrakcji, logiki i funkcji wykonawczych. Dzięki temu jest bardziej zdolny do kontrolowania swoich impulsów, podejmowania decyzji i planowania, biorąc pod uwagę konsekwencje swoich działań po 17 roku życia.

Egocentryzm i potrzeba natychmiastowości osłabiają się i ustępują bardziej dojrzałemu rozumowaniu i zdolności do odraczania gratyfikacji. Mimo to rozwój poznawczy jeszcze się nie skończył, ponieważ niektóre obszary mózgu (takie jak kora przedczołowa) dojrzewają aż do 25 roku życia.

Akceptacja obrazu ciała

Najbardziej drastyczne zmiany na poziomie fizycznym zachodzą w okresie wczesnego i średniego dojrzewania. Dlatego młodzi ludzie na ogół akceptują swój nowy wizerunek, zanim osiągną końcowy etap. Kompleksy mogą nadal istnieć, ale czują się bardziej komfortowo w swoich ciałach i identyfikują się z bardziej dorosłym wyglądem.

Poszukiwanie intymności emocjonalnej

Dzieci mają tendencję do zanurzania się w dużych grupach rówieśniczych we wczesnych latach nastoletnich, ale jakość zaczyna mieć pierwszeństwo przed ilością na późniejszym etapie. Dlatego często szukają większej emocjonalnej bliskości ze swoimi przyjaciółmi i starają się rozwijać większą intymność.

W konsekwencji mogą mieć relacje z mniejszą grupą ludzi, ale za to na głębszym poziomie. Jednocześnie istnieje większy stopień niezależności od innych niż we wcześniejszych okresach.

Ponowny kontakt z rodziną

Okres późnego dojrzewania to czas, w którym rodzice widzą powrót tych dzieci, które wcześniej dystansowały się emocjonalnie. To te same osoby, które sprzeciwiały się im, aby odnaleźć siebie i przeciwstawiały się autorytetom, by badać własne zasady.

W rzeczywistości, dystansowanie się występuje w różnym stopniu w każdej rodzinie. Jednak pod koniec okresu dojrzewania młodzi ludzie ponownie biorą pod uwagę opinie i rady rodziców. Odczuwają to jako czas, by zbliżyć się do rodziny i ponownie połączyć z jej członkami już jako aktywni uczestnicy.

Dwie kobiety przytulają się.
Ten etap oznacza powrót do rodziny z mniej wyzywającą i bardziej ugodową postawą.

Okres późnego dojrzewania to jeszcze nie dorosłość

Podczas gdy wiele postaw, emocji i zachowań nastolatków łagodnieje lub stabilizuje się na tym późniejszym etapie, należy pamiętać, że nie masz jeszcze do czynienia z w pełni dojrzałymi i rozwiniętymi dorosłymi. W młodych wciąż jest dużo zamieszania, niepewności, impulsywności i braku realizmu.

Co więcej, w społeczeństwach zachodnich istnieje ogólna tendencja do wydłużania okresu dojrzewania, a niektórzy autorzy twierdzą nawet, że rozciąga się ona nawet do 25 roku życia. Dzieje się tak, ponieważ warunki pracy i warunki społeczno-ekonomiczne często uniemożliwiają młodym ludziom usamodzielnienie się.

Ważną rzeczą jest rozwijanie autonomii i zdobywanie niezbędnych zasobów poznawczych i emocjonalnych. Dziecko przechodzące okres późnego dojrzewania potrzebuje kierownictwa rodziców, którzy muszą być świadomi, że wciąż znajduje się w fazie przejściowej.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Arteaga-Acuria, A. M., & Rodríguez-Álava, L. A. (2022). Nivel de resiliencia familiar en adolescentes de la Parroquia 12 de Marzo ante el COVID-19. Revista Científica Arbitrada en Investigaciones de la Salud GESTAR. ISSN: 2737-6273., 5(9 Ed. esp.), 120-134.
  • Gaete, V. (2015). Desarrollo psicosocial del adolescente. Revista chilena de pediatría86(6), 436-443.
  • Gómez, M. G., Mir, P. G., & Valenzuela, B. (2020). Adolescencia y edad adulta emergente frente al COVID-19 en España y República Dominicana. Revista de Psicología Clínica con Niños y Adolescentes, 7(3), 35-41. https://www.revistapcna.com/sites/default/files/007_0.pdf
  • Oliva A. (2007). Desarrollo cerebral y asunción de riesgos durante la adolescencia. Apuntes de psicología25(3), 239-254.
  • Martínez, B. (2013). El mundo social del adolescente: amistades y pareja. Los problemas en la adolescencia: respuestas y sugerencias para padres y educadores, 71-96.
  • Sánchez, F. L. (2015). Adolescencia. Necesidades y problemas. Implicaciones para la intervención. CURSO SEMA DELA, 9. https://adolescenciasema.org/wp-content/uploads/2015/06/Adolescere_2015_2_v4.pdf#page=9
  • Sawyer, S. M., Azzopardi, P. S., Wickremarathne, D., & Patton, G. C. (2018). The age of adolescence. The Lancet Child & Adolescent Health2(3), 223-228.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.