Czym się różnią między sobą diazepam i alprazolam?
Diazepam i alprazolam należą do rodziny benzodiazepin wraz z klonazepamem, nitrazepamem, chlordiazepoksydem i innymi. Są stosowane w leczeniu różnych zaburzeń, w tym depresji i lęku.
Generalnie mają podobne cechy, choć są też między nimi różnice. W szczególności, diazepam jest bardziej skuteczny jako środek zwiotczający, a alprazolam jako środek przeciwlękowy i nasenny.
Jednakże, jeśli stosuje się je długotrwale, benzodiazepiny mogą mieć szereg konsekwencji i skutków ubocznych. Uważa się je za uzależniające i dlatego poleca się je do krótkotrwałego leczenia. Należy ich również unikać w połączeniu z alkoholem.
Czym są benzodiazepiny?
Benzodiazepiny to grupa lub rodzina leków. Najczęstsze z nich to diazepam, alprazolam, lorazepam, nitrazepam i chlordiazepoksyd. Wpływają na produkcję neuroprzekaźnika zwanego kwasem gamma-aminomasłowym (w skrócie GABA).
Kiedy organizm nie wytwarza wystarczającej ilości tego chemicznego przekaźnika, który działa na całe ciało, pojawiają się objawy niepokoju i nerwowości. Jednak zwiększając poziom GABA w mózgu, leki te działają relaksująco, wspomagając sen i łagodząc niepokój, pobudzenie i stres.
Po zażyciu benzodiazepiny szybko i szeroko rozprowadzają się w organizmie, osiągając szczytowy poziom w ciągu jednej do dwóch godzin. Ich okres półtrwania wynosi od 12 do 15 godzin. Resztki następnie organizm wydala z moczem.
Czytaj dalej o nich tutaj: Opisy, cechy i zastosowania klorazepanu
Diazepam i alprazolam
Diazepam jest pochodną 1,4-benzodiazepiny. Jego formuła to C16H13CIN20. Występuje w tabletkach, które mogą mieć 2,5, 5, 10 i do 25 miligramów (mg). Istnieją również krople w postaci roztworu do podawania doustnego o stężeniu 2 miligramów na mililitr (mg/ml). Jest sprzedawany pod nazwami takimi jak Valium®, Ansium®, Aneurol® i Tepazepan®.
Poza substancją czynną, jaką jest diazepam, tabletki zawierają inne składniki. Należą do nich laktoza, skrobia kukurydziana, tartrazyna, karmeloza sodowa, powidon, indygotyna, krzemionka koloidalna, stearynian magnezu, talk i erytrozyna.
Alprazolam to także lek należący do rodziny benzodiazepin. Jego formuła to C17H13CIN4, która bardzo przypomina formułę diazepamu. Występuje również w tabletkach od 0,25 mg do 2 mg. Jego najpopularniejsze nazwy handlowe to Xanax ®, Niravam ®, Trankimazin ® i Tafil ®.
Jeśli chodzi o substancje pomocnicze, alprazolamowi towarzyszy laktoza, benzoesan sodu, celuloza mikrokrystaliczna, skrobia kukurydziana, powidon, stearynian magnezu, krzemionka koloidalna, tlenek glinu, indygotyna i inne.
Zalecane dawki
W przypadku diazepamu zalecana dawka różni się w zależności od przypadku. Powinno się ją dobierać indywidualnie w zależności od potrzeb i cech pacjenta.
Ogólnie zaleca się od 2 do 10 mg, 2 lub 4 razy dziennie, u osób dorosłych z lękiem, skurczami mięśniowo-szkieletowymi, leczonych przeciwdrgawkowo, a także w celu złagodzenia objawów podczas odstawienia alkoholu.
Dostępne są specjalne dawki dla dzieci, osób starszych lub pacjentów z niewydolnością nerek lub wątroby. Zaleca się co najwyżej 2 do 2,5 mg, 1 lub 2 razy dziennie, w zależności od potrzeb i poziomu tolerancji. Jednak jego użycie jest ograniczone dla dzieci poniżej 6 miesiąca życia.
W przypadku alprazolamu, minimalną skuteczną dawkę należy określić w zależności od nasilenia objawów i reakcji pacjenta. Należy rozważyć, czy dana osoba przyjmowała wcześniej leki psychotropowe, czy jest w podeszłym wieku.
W przypadku obu leków dawkę należy w razie potrzeby zwiększyć. Najlepiej podawać lek po południu lub wieczorem.
Czas trwania leczenia powinien być jak najkrótszy, nie przekraczający 12 tygodni. Odstawianie leku odbywa się stopniowo.
Możesz być także zainteresowany: Twój przewodnik po lekach przeciwlękowych
Zastosowania diazepamu i alprazolamu
Podobnie jak inne benzodiazepiny, diazepam i alprazolam zwiększają aktywność GABA, wywołując ogólny efekt relaksacyjny. Pomagają w leczeniu osób z chorobą afektywną dwubiegunową, zaburzeniami lękowymi lub innymi podobnymi zaburzeniami.
W szczególności diazepam jest zalecany do objawowego tłumienia lęku i napięcia nerwowego spowodowanego przejściowymi stanami sytuacyjnymi. Jest również stosowany do łagodzenia pobudzenia, drżenia i halucynacji u pacjentów po odstawieniu alkoholu.
Pełni również rolę adiuwanta w przypadku napadów padaczkowych i bólu mięśniowo-szkieletowego z powodu stanu zapalnego lub urazu. Można go również stosować w leczeniu spastyczności w stanach takich jak porażenie mózgowe i paraplegia, atetoza i zespół uogólnionej sztywności.
Tymczasem alprazolam poleca się również w leczeniu stanów lękowych uogólnionych, szczególnie związanych z depresją. Lekarze przepisują go także w leczeniu napadów paniki.
Interakcje benzodiazepin
Uspokajające działanie zarówno diazepamu, jak i alprazolamu może się nasilić, jeśli spożywa się je jednocześnie z napojami alkoholowymi. Dlatego nie zaleca się picia alkoholu, jeśli przechodzisz leczenie tymi lekami.
Dodatkowo istnieje kilka leków, których nie należy podawać jednocześnie. Związki takie jak cytochrom P450, który hamuje niektóre enzymy wątrobowe, również zwiększają aktywność benzodiazepin. Z kolei diazepam może wpływać na metaboliczną eliminację fenytoiny.
Leki, które wchodzą w interakcje z benzodiazepinami, obejmują cyzapryd, neuroleptyki i leki przeciwpadaczkowe, nasenne, przeciwdepresyjne i narkotyczne leki przeciwbólowe (opioidy).
W przypadku alprazolamu nie zaleca się jednoczesnego podawania z lekami przeciwgrzybiczymi (takimi jak ketokonazol). Należy go również stosować ze szczególną ostrożnością, w tym ze zmniejszeniem dawki, jeśli pacjent przyjmuje również fluoksetynę, cymetydynę, doustne środki antykoncepcyjne, diltiazem, antybiotyki makrolidowe, rytonawir lub digoksynę.
Skutki uboczne
W przypadku benzodiazepin jednym z największych problemów jest uzależnienie, które pacjenci mogą rozwinąć już po kilku tygodniach stosowania. A to prawdopodobieństwo rośnie wraz z wiekiem. W rzeczywistości istnieje więcej reperkusji u osób starszych.
Z drugiej strony istnieje również ryzyko rozwoju tolerancji z czasem. Oznacza to, że Twój organizm „poprosi” Cię o zwiększenie dawki w celu utrzymania efektów terapeutycznych.
Po trzecie, odstawienie tych leków może spowodować objawy abstynencyjne, zwłaszcza jeśli odstawienie następuje nagle. Niektóre z objawów, które mogą wystąpić przy nagłym odstawieniu, są następujące:
- Skurcze brzucha
- Nadpotliwość
- Drgawki
- Częstoskurcz
- Wstrząsy
- Dezorientacja i halucynacje
- Drażliwość i nerwowość
- Amnezja następcza
- Myśli samobójcze
Efekty diazepamu
Oprócz tych już wymienionych, mogą wystąpić inne skutki uboczne związane z przyjmowaniem diazepamu. Należą do nich otępienie emocjonalne, bóle głowy, osłabienie mięśni, zaburzenia żołądkowo-jelitowe i zmiany libido. Badania powiązały dyzartrię z długotrwałym stosowaniem diazepamu u osób starszych.
Wpływ alprazolamu
W zależności od dawki, wieku, wrażliwości i innych czynników, alprazolam może osłabiać uwagę, a także zdolność reakcji i manewrowania. Dlatego nie zaleca się prowadzenia pojazdów ani obsługiwania maszyn podczas ich przyjmowania.
Przeciwwskazania diazepamu i alprazolamu
Ze względu na stan lub dolegliwości niektórzy ludzie nie powinni przyjmować diazepamu lub alprazolamu. Spójrzmy na przeciwwskazania, które są wspólne dla obu leków:
- Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP)
- Ciężka niewydolność wątroby
- Ostra jaskra zamykającego się kąta
- Miastenia gravis
- Ciąża lub karmienie piersią
- Zespołu stresu pourazowego
- Alkoholizm
Diazepamu nie należy również zażywać, jeśli osoba ma historię uzależnienia od narkotyków, zespół bezdechu sennego, ciężką przewlekłą hiperkapnię, dziedziczną nietolerancję galaktozy, zaburzenia wchłaniania glukozy lub sacharozy lub uczulenie na kwas acetylosalicylowy.
Co jest lepsze: diazepam czy alprazolam?
Oba leki mają podobne działanie, zarówno w łagodzeniu niektórych objawów, jak i działań niepożądanych, jakie mogą wywołać. Z tego powodu w niektórych przypadkach są przeciwwskazane.
Są też między nimi różnice. Na przykład diazepam ma tendencję do szybkiego działania i pozostawania aktywnym przez dłuższy czas, ponieważ niektóre prezentacje zawierają więcej miligramów składnika aktywnego. Może być stosowany w leczeniu dzieci i jest skuteczny w przypadku skurczów mięśni i drgawek. W przeciwieństwie do tego, alprazolam jest zatwierdzony do leczenia lęku napadowego, ale jest bardziej uzależniający.
Wybór najlepszego lub najodpowiedniejszego leku zostanie określony przez lekarza na podstawie cech pacjenta, historii leczenia i aktualnych warunków. Pamiętaj, że oba są lekami psychotropowymi, tj. są to produkty specjalnego nadzoru, które można kupić tylko na receptę.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Agencia Española de Medicamentos y Productos Sanitarios [en línea]. España: Ficha técnica Diazepam Cinfa 5 Mg Comprimidos Efg. 2019. [Fecha de acceso: 12-11-2021]. URL disponible en: https://cima.aemps.es/cima/dochtml/ft/80698/FichaTecnica_80698.html
- Agencia Española de Medicamentos y Productos Sanitarios. [en línea]. España: Ficha técnica Alprazolam Cinfa, 0,5 Mg Comprimidos Efg. 2021. [Fecha de acceso: 12-11-2021]. https://cima.aemps.es/cima/dochtml/ft/62791/FichaTecnica_62791.html
- Barrios A, Mateos R. Patrón epidemiológico del uso de benzodiacepinas. Farma Journal. 2020; 5(2): 7-14.
- Capafons, Antonio Tratamientos psicológicos eficaces para la ansiedad generalizada Psicothema. 2001; 13(3): 442-446.
- Castro-Suarez S, Caparó-Zamalloa C, Meza-Vega M. Actualización en Miastenia gravis: An Update. Rev Neuropsiquiatr. 2017; 80(4): 247-260.
- Domínguez V, Collares M, Ormaechea G, Tamosiunas G. Uso racional de benzodiacepinas: hacia una mejor prescripción. Rev. Urug. Med. Int.. 2016; 1(3): 14-24.
- Gallego Úbeda M, Delgado Téllez L, Campos Fernández M, et al. Actualización del uso de fármacos durante el embarazo: categorías de riesgo. Farm Hosp. 2014; 38(4): 364-378.