Czy wiesz, jak się zachować, gdy ktoś tonie?

Zawsze dobrze jest mieć podstawową wiedzę na temat udzielania pierwszej pomocy w przypadku utonięcia. Najważniejsze jest zachowanie spokoju i upewnienie się, że poszkodowany może oddychać.

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Nelton Abdon Ramos Rojas.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 26 grudnia, 2022

Posiadanie podstawowej wiedzy z zakresu pierwszej pomocy jest bardzo przydatne, ponieważ pozwala świadomie postępować w sytuacjach awaryjnych, na przykład gdy ktoś tonie. Czy znasz podstawowe kroki, które musiałbyś podjąć, gdybyś znalazł się w takiej sytuacji? Jeśli nie, nie wahaj się i zanotuj je, bo kto wie, może w pewnym momencie okażą się bardzo przydatne.

W rzeczywistości wypadki w wodzie zdarzają się bardzo często. Jednak w chwili desperacji nie wiemy jak zareagować, gdy widzimy, że ktoś tonie.

Utonięcie wiąże się z nagłym wtargnięciem wody do płuc. Zapobiega to przedostawaniu się powietrza, co powoduje uduszenie i może prowadzić do śmierci.

Pierwsze kroki, gdy ktoś tonie

Pierwszą rzeczą do zrobienia jest próba wyciągnięcia osoby z wody bez narażania się na niebezpieczeństwo. Jeśli umiesz pływać i jest to bezpieczne, zbliż się do tej osoby i spróbuj ją „pociągnąć” do brzegu. Zrób to w takiej pozycji, aby przynajmniej twarz tonącego (zwłaszcza nos i usta) znajdowała się na powierzchni i była skierowana do góry. Najlepiej użyć dowolnego przedmiotu, który może unosić się na wodzie.

Ofiarę należy ułożyć w miejscu umożliwiającym odpowiednie podparcie. Jeśli nie wiesz, co robić, konieczne będzie poproszenie o pomoc innych osób. Następnie trzeba wezwać straż pożarną, ratowników lub pogotowie ratunkowe.

Po wyjaśnieniu tej kwestii będziesz musiał sprawdzić, czy ofiara oddycha. Będziesz musiał sprawdzić, czy jej klatka piersiowa jest napompowana, czy nie. Możesz także poczuć jej oddech, zbliżając policzek do ust. Jeśli osoba oddycha normalnie, ułóż ją na boku, aby zapobiec zakrztuszeniu się, jeśli zacznie wymiotować.

Ważne jest, aby nie próbować usuwać wody z płuc ani wywoływać wymiotów. Najpierw poszukaj pomocy. Jeśli zamierzasz wykonać oddychanie usta-usta, powinieneś wiedzieć, jak to zrobić. Polega ono na wpuszczaniu świeżego powietrza znajdującego się w Twoich drogach oddechowych do płuc drugiej osoby.

Oddychanie usta-usta jest czymś, co powinno być wykonywane niezależnie od wieku ofiary. Tę technikę należy rozpocząć tylko wtedy, gdy tonący jest nieprzytomny i stwierdzono, że nie oddycha. Aby zrobić to poprawnie, wykonaj następujące kroki:

1. Połóż poszkodowanego twarzą do góry na podłodze lub na twardej powierzchni.
2. Odchyl czoło do tyłu jedną ręką i opuść podbródek drugą ręką, aby otworzyć usta i drogi oddechowe.
3. Weź głęboki wdech i zatkaj nos pacjenta palcem wskazującym i kciukiem.
4. Wydychaj powietrze do ust przez 2 sekundy.
5. Wycofaj się i odczekaj 5 sekund, aby powtórzyć proces.

Jeśli manewr się powiedzie, tonący powinien zacząć kaszleć natlenioną wodą. W tym momencie konieczne będzie ułożenie go na boku, aby zapobiec cofnięciu się płynu do płuc.

Pierwsza pomoc dla dzieci

Jeśli poszkodowanym jest dziecko i musisz resuscytować metodą usta-usta, będziesz musiał odchylić głowę dziecka do tyłu, aby jego język nie blokował przepływu powietrza. Następnie będziesz musiał dmuchnąć w usta dziecka, ściskając jednocześnie jego nos. W ten sposób prawidłowo wykonasz insuflację.

W tej sytuacji najlepszą rekomendacją jest, aby zawsze mieć na oku maluchy i aby pozostawały pod nadzorem osoby dorosłej. Jeśli bowiem powierzymy to zadanie innemu dziecku lub nastolatkowi, łatwiej będzie im się rozproszyć. Prawdopodobnie osoba nieletnia nie będzie też miała ani niezbędnej zdolności fizycznej, ani wystarczającego przygotowania do ratowania i udzielania pierwszej pomocy.

Najlepiej jednak sprawdzić, czy klatka piersiowa poszkodowanego jest lekko napompowana, choć bez przesady. Częstotliwość powinna wynosić od 15 do 20 oddechów na minutę. Jeśli jest to dziecko, obejmij nos i buzię dziecka swoimi ustami, a następnie dmuchnij i wykonaj czynności opisane powyżej.

Zawsze należy pamiętać, że płuca dzieci są mniejsze i mają mniejszą pojemność niż płuca dorosłych. Dlatego ważne jest, aby powoli wydychać powietrze do płuc dziecka sprawdzając, czy rozszerzenie klatki piersiowej nie jest przesadne. Wszystkie te środki zapobiegną wystąpieniu ewentualnych obrażeń.

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa

Jeśli musisz wykonać masaż lub resuscytację krążeniowo-oddechową (CPR), musisz wiedzieć, jak zrobić to prawidłowo. Należy więc pamiętać o następujących wskazaniach:

• Technika ta polega na uciskaniu serca w celu utrzymania krążenia krwi: naprzemienne oddychanie usta-usta i uciskanie klatki piersiowej.
• Przed rozpoczęciem należy sprawdzić, czy osoba, która się krztusi, jest nieprzytomna, nie oddycha i nie ma tętna. Jeśli pacjent oddycha lub ma tętno, pod żadnym pozorem nie rozpoczynaj RKO.
• Jeśli ofiara ma mniej niż rok, cykl obejmuje dwa wdechy i 30 uciśnięć w tempie 100 uciśnięć na minutę. Należy pamiętać, że kości małych dzieci i niemowląt są słabsze, dlatego uciśnięcia należy wykonywać tylko dwoma palcami.
• Jeśli dziecko ma więcej niż jeden rok, prawidłowy cykl to 30 uciśnięć klatki piersiowej w tempie 120 uciśnięć na minutę, po których następują 2 wdechy. Uciśnięcia u osoby dorosłej należy wykonywać poprzez splatanie obu dłoni i opuszczanie ciężaru ciała, aż klatka piersiowa opadnie o około 5 centymetrów.
• Pełny cykl składa się z 30 uciśnięć i 2 wdechów, najlepiej zakończyć 4 pełne cykle, zanim będzie można przerwać resuscytację.
• Z drugiej strony, jeśli nie masz pomocy lub odpowiedniej kondycji fizycznej, lepiej nie wykonywać wdechów. Ta czynność może cię zmęczyć i sprawić, że uciśnięcia będą nieskuteczne.

Najważniejsze jest szybkie wezwanie pomocy lub pogotowia ratunkowego. Jeśli jesteś w towarzystwie, poproś o to kogoś innego podczas udzielania pierwszej pomocy. Jeśli nie ma nikogo innego, kontynuuj wykonywanie technik pierwszej pomocy, ponieważ mogą one mieć kluczowe znaczenie dla ofiary.

Nawet jeśli ofiara zareaguje, musisz jej towarzyszyć i zwracać uwagę na objawy, które może wykazywać. Oddychanie może się ponownie zatrzymać i ważne jest, aby nie zostawiać osoby samej w takich chwilach.

Nie zapomnij zapobiec hipotermii

Jak zapobiec hipotermii, gdy ktoś tonie?  Jeśli możesz, zdejmij z niego mokre ubranie i przykryj suchymi kocami. Jeżeli tonący odzyska pełną przytomność, podaj ciepły napój. Czasami ten gest praktycznie wystarczy, aby pacjent poczuł się lepiej.

Jak widać, pierwsza pomoc, gdy ktoś tonie, może zadecydować o jego życiu lub śmierci. Najważniejszą rzeczą w tego typu sytuacjach jest zachowanie spokoju i działanie w opanowany i pogodny sposób, wykonując wszystkie wymienione kroki.

Ponadto należy zauważyć, że jeśli nie znasz prawidłowej techniki wykonania któregokolwiek z opisanych manewrów, przed podjęciem działań powinieneś wezwać pogotowie ratunkowe. Niewłaściwe wykonywanie uciśnięć klatki piersiowej lub oddychania metodą usta-usta może spowodować dalsze uszkodzenia.