Czy można zapobiegać chorobom serca?

Choroby serca wzbudzają strach, który dotyczy całej populacji. Z tego powodu wielu z nas interesuje się tym, jak możemy zapobiegać chorobom serca. Opowiemy o tym w tym artykule.
Czy można zapobiegać chorobom serca?
Leonardo Biolatto

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Ogólnie rzecz biorąc, do pewnego stopnia można zapobiegać chorobom serca. Nigdy jednak nie można całkowicie wyeliminować ryzyka. Tymczasem możemy podjąć pewne środki, które pomogą zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia ciężkich chorób sercowo-naczyniowych.

Śmiertelność z powodu tych patologii w ostatnich czasach wcale nie spadła i nadal stanowią one najczęstsze przyczyny zgonów. Dwie najbardziej reprezentatywne jednostki to choroba naczyń mózgowych i choroba niedokrwienna serca. Jednak nawet tym chorobom serca można zapobiegać.

Czym są choroby sercowo-naczyniowe?

Działanie serca

Aby wiedzieć, jak zapobiegać chorobom serca, musimy najpierw określić, czym one są. Choroby serca to grupa patologii zaliczanych do kategorii chorób sercowo-naczyniowych, z których najczęstsze to:

  • Choroba naczyń mózgowych: dotyczy naczyń krwionośnych mózgu.
  • Choroba niedokrwienna serca: zlokalizowana w naczyniach zaopatrujących mięsień sercowy. Jest również znana jako ostry zespół wieńcowy.
  • Zakrzepica: to tworzenie się skrzepów w przewodach krwi. Jeśli skrzep pozostaje na swoim miejscu, jest to zakrzep, ale jeśli odkleja się i przemieszcza w inne miejsce w układzie krążenia, dochodzi do zatoru.
  • Arteriopatia: w tym przypadku są to różne obrazy kliniczne, które wpływają na tętnice kończyn.
  • Inne choroby serca: tutaj mamy na przykład choroby pochodzenia reumatycznego oraz choroby wrodzone. Te pierwsze biorą się z powikłania gorączki reumatycznej, drugie natomiast są obecne od urodzenia.

Przeczytaj również ten przydatny materiał: Czy wiesz, jak stres wpływa na serce?

Czynniki ryzyka chorób serca

Aby zrozumieć, jak zapobiegać chorobom serca, musimy najpierw poznać czynniki ryzyka, które sprawiają, że stajemy się na nie podatni. Tak więc w przypadku chorób sercowo-naczyniowych czynniki ryzyka dzielą się na niemodyfikowalne i modyfikowalne.

Niemodyfikowalne czynniki ryzyka

Niemodyfikowalne czynniki ryzyka to takie, przeciwko którym nie możemy nic zrobić. Na przykład wiek jest czynnikiem niepodlegającym modyfikacji. Podobnie jak płeć i przynależność do określonej grupy etnicznej.

Udowodniono naukowo, że osoby po czterdziestce są bardziej zagrożone, podobnie jak mężczyźni są bardziej narażeni niż kobiety. Innym niemodyfikowalnym czynnikiem ryzyka jest dziedziczenie rodzinne, czyli posiadanie przodków: rodziców, dziadków i rodzeństwa, którzy cierpieli na choroby serca.

Modyfikowalne czynniki ryzyka

Tym razem chodzi o czynniki, na które możemy wpływać, zmieniając nawyki lub stosując leki, które pomagają kontrolować nasz stan. Porozmawiamy o nich bardziej szczegółowo. Te czynniki obejmują na przykład palenie tytoniu, cukrzycę i poziom cholesterolu we krwi.

Jak zapobiegać chorobom serca za pomocą środków medycznych?

Istnieją choroby i stany fizyczne, które sprzyjają pojawieniu się chorób serca. Aby zapobiec poważnym zdarzeniom sercowo-naczyniowym, czasami konieczne jest ścisłe kontrolowanie tych wcześniejszych sytuacji, które mogą prowadzić do śmierci.

Tak więc jedną z tych sytuacji jest wysokie ciśnienie krwi. Jest to cicha choroba, która na dłuższą metę zmniejsza przepływ krwi do serca, zmuszając je do intensywniejszej pracy przy wykonywaniu skurczów i rozkurczów.

Pomiar ciśnienia
Zbyt dużo soli spożywanej przez długi czas może powodować problemy z ciśnieniem.

Efektem końcowym może być ostry zawał mięśnia sercowego. W rzeczywistości dla pacjentów z nadciśnieniem konieczne jest utrzymywanie wartości ciśnienia krwi w granicach uważanych za normalne.

Cukrzyca to kolejna choroba, którą należy kontrolować, aby zapobiegać chorobom serca. W cukrzycy zwiększa się ilość glukozy krążącej we krwi. Ten utrzymujący się wysoki poziom uszkadza tętnice, czego końcowym skutkiem jest zmniejszenie dopływu krwi do różnych narządów.

Ponadto poziom cholesterolu w osoczu wymaga monitorowania co najmniej raz w roku u zdrowych osób dorosłych. Natomiast u osób z ryzykiem sercowo-naczyniowym należy wykonywać badania kontrolne częściej.

Gdy cholesterol jest wysoki, odkłada się w tętnicach tworząc blaszki, które nie tylko zmniejszają natlenienie tkanek, ale mogą również ulegać rozkładowi. Pęknięcie blaszek miażdżycowych to niebezpieczny przypadek, który może prowadzić do znacznego zwężenia światła naczynia.

W konsekwencji może być pierwszym krokiem do zawału serca.

We wszystkich tych sytuacjach wymagana jest interwencja medyczna w celu kontroli, leczenia i przeprowadzenia odpowiedniego monitorowania. Czasami wymaga się stosowania leków, a w innych przypadkach wiąże się z zastosowaniem odpowiednich zachowań i nawyków.

Dowiedz się więcej również na ten temat: Serce płucne: ryzyko, przyczyny i objawy

Aby zapobiegać chorobom serca, zmień swoje nawyki

Zmień nawyki aby zapobiegać chorobom serca.

Jest pewien aspekt, w którym leki mogą niewiele pomóc, a chodzi konkretnie o zmianę nawyków. Chociaż farmakologia bardzo pomaga w kontrolowaniu chorób sercowo-naczyniowych, jednak duże lepsze efekty osiąga się, jeśli pacjent zdecyduje się na głęboką zmianę stylu życia.

Na przestrzeni lat badania naukowe wykazały, że następujące środki mogą znacznie zmniejszyć ryzyko sercowo-naczyniowe i tym samym skutecznie zapobiegać chorobom serca:

  • Rzucenie palenia: powszechnie wiadomo, że palenie zwiększa śmiertelność sercowo-naczyniową i płucną.
  • Zrzucenie nadwagi: otyłość i nadwaga są związane z wysokim ciśnieniem krwi, cukrzycą i wysokim poziomem cholesterolu.
  • Ćwiczenia fizyczne: wykonując regularnie trzy sesje ćwiczeń w tygodniu po czterdzieści minut każda, i zachowując między nimi przerwy trwające około półtora dnia, znacznie zmniejszamy możliwość wystąpienia chorób serca.
  • Zdrowa dieta: często zalecana dieta śródziemnomorska to najlepsza opcja, aby kontrolować nadciśnienie, cukrzycę i poziom cholesterolu.

Aby zapobiegać chorobom serca trzeba na co dzień stosować zdrowe życiowe nawyki. Chociaż prawdą jest, że niektórych czynników nie można zmienić, takich jak wiek i płeć, istnieją inne, które można kontrolować. Dlatego rzucenie palenia, zdrowa dieta i regularne ćwiczenia fizyczne są kluczowymi wskazaniami w zapobieganiu tym patologiom.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Achiong Alemañy, Mercy, et al. “Riesgo cardiovascular global y edad vascular: herramientas claves en la prevención de enfermedades cardiovasculares.” Revista Médica Electrónica 38.2 (2016): 211-226.
  • Brotons, Carlos, et al. “Adaptación española de la Guía Europea de Prevención Cardivascular.” Revista Española de Salud Pública 78 (2004): 435-438.
  • Habibović, M., Broers, E., Piera-Jimenez, J., Wetzels, M., Ayoola, I., Denollet, J., & Widdershoven, J. (2018). Enhancing Lifestyle Change in Cardiac Patients Through the Do CHANGE System (“Do Cardiac Health: Advanced New Generation Ecosystem”): Randomized Controlled Trial Protocol. JMIR research protocols7(2), e40.
  • Revista Española de Cardiología. Epidemiología de las enfermedades cardiovasculares y factores de riesgo en atención primaria. Vol. 58. Núm. 4.páginas 367-373 (Abril 2005).
  • Vega Abascal, Jorge, Guimará Mosqueda, Mayra, & Vega Abascal, Luis. (2011). Cardiovascular risk, a useful tool for prevention of cardiovascular diseases. Revista Cubana de Medicina General Integral27(1), 91-97.
  • Vintró, Ignacio Balaguer. “Control y prevención de las enfermedades cardiovasculares en el mundo.” (2004): 487-494.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.