Co zrobić, gdy dziecko preferuje jednego z rodziców?

To naturalne, że w określonych momentach dzieci preferują jednego ze swoich rodziców. Powiemy Ci, dlaczego tak się dzieje i co możesz z tym zrobić.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Elena Sanz.

Ostatnia aktualizacja: 24 października, 2022

Dla dorosłych fakt, że dziecko preferuje jednego z rodziców, jest często ciężkim ciosem. Ojcowie mogą czuć się odizolowani i nie odnajdywać swojego miejsca w silnej diadzie matka-dziecko. Ze swojej strony matki mogą uważać, za niesprawiedliwość lub zdradę, kiedy ich dziecko szuka większego kontaktu z ojcem. Zanim weźmiesz to do siebie i zaczniesz działać w sposób, który może być szkodliwy, przeczytaj ten artykuł. Ważne jest, aby zrozumieć, dlaczego dochodzi do tego typu preferencji lub wyróżnień.

Nie chodzi więc o to, że robisz coś źle lub że nie jesteś w stanie sprostać zadaniu rodzicielstwa. Po prostu umysł i emocje dziecka ewoluują i przechodzą różne etapy. Dlatego mogą w danym momencie bardziej identyfikować się z jednym lub drugim rodzicem. Przyjrzyjmy się bliżej, dlaczego.

Dziecko preferuje jednego z rodziców w zależności od etapu rozwoju

W pierwszych miesiącach i latach matka często zajmuje pierwsze miejsce w hierarchii przywiązania dziecka. To ona nosi je w swoim łonie, a potem w wielu przypadkach karmi piersią. Zazwyczaj jest też osobą, która się nim opiekuje. To wszystko tworzy między nimi bardzo silną więź.

Preferencja dla matki może wzrosnąć lub stać się bardziej wyraźna około 7-8 miesiąca życia. Na tym etapie pojawia się tzw. lęk separacyjny.

Dziecko zaczyna wtedy rozumieć, że on i matka nie stanowią jedności. Obawia się więc, że jeśli straci ją z oczu, przestanie istnieć lub nigdy nie powróci. Z tego powodu może do się do niej bardzo mocno przywiązać. W efekcie zareaguje ostro, jeśli ktoś próbuje ich rozdzielić, nawet jeśli to ojciec szuka kontaktu. Ta postawa może wyglądać jak odrzucenie drugiego rodzica, ale jest to po prostu etap. Z czasem ta sytuacja sama się rozwiąże.

Z drugiej strony w wieku około 2-3 lat również mogą występować bardzo wyraźne preferencje. Na tym etapie dziecko zaczyna kształtować swoją tożsamość i domaga się swojej indywidualności.

W tym procesie będzie wyrażało swoje upodobania, preferencje i opinie. Może więc chcieć spędzać więcej czasu z mamą lub tatą i pokaże to dosadnie. Czasem może to nawet skrzywdzić niewybranego rodzica.

Nie oznacza to jednak, że coś jest nie tak. Wręcz przeciwnie, to zdrowy znak dojrzewania maluszka.

Ale dlaczego w tym wieku u dziecka wzrasta preferencja tatusia? Prawdopodobnie oddzielenie się od głównego opiekuna i skupienie uwagi na innych pomaga mu otworzyć się na świat.

Dlaczego dziecko preferuje  jednego z rodziców?

Jednak gdy ta preferencja jest bardzo wyraźna i utrzymuje się w czasie, wpływ mogą mieć różne czynniki, o których warto wiedzieć. Przyjrzyjmy się im.

Powinowactwo i osobowości

W miarę jak dziecko rośnie, łączy je inne powinowactwo z każdym z rodziców. I staje się to coraz bardziej widoczne. Pamiętaj, że każde dziecko i każdy dorosły ma swój własny temperament i osobowość. Niektórzy po prostu pasują do siebie lepiej niż inni.

Nie oznacza to, że dziecko czuje więcej miłości do jednego ze swoich rodziców. Po prostu lepiej potrafi się z nim dogadać, albo mają więcej wspólnych zainteresowań i cech charakteru.

Na przykład aktywne i intensywne emocjonalnie dziecko może czuć większe zrozumienie i pokrewność w stosunku do rodzica, który podziela te cechy, niż u tego, który jest bardzo pasywny i niezbyt ekspresyjny.

Rodzicielstwo i styl przywiązania

Nie możemy również zapomnieć, że preferencja nie jest wrodzona, ale kształtuje się poprzez codzienne działania i poprzez ugruntowaną relację przywiązania. Ojcowie i matki, którzy stosują demokratyczne i pełne szacunku rodzicielstwo i którzy zapewniają obecność, uczucie i słuchanie, generują bezpieczne przywiązanie. Dzieci czują się komfortowo u ich boku. Wiedzą, że są kochane i naturalnie cieszą się ich towarzystwem.

Wręcz przeciwnie, styl wychowania, który jest zbyt autorytarny, krytyczny, zimny lub oparty na krzykach i karach, może wywołać u dziecka poczucie odrzucenia i ambiwalencji. Tak więc, jeśli rodzice stosują nierówne style rodzicielskie, może to przechylić szalę preferencji w kierunku jednego z nich. W tym wypadku dziecko zazwyczaj preferuje tego z rodziców, który oferuje lepszą jakość wychowania i emocji.

Relacje rodzinne

Dynamika życia każdej rodziny również może wpłynąć upodobania najmłodszych. Na przykład dzieje się tak wtedy, gdy mama spędza z nimi większość czasu, a tata przyjeżdża wieczorem. Kiedy wchodzi do domu, jego powrót może się stać wydarzeniem, a jego towarzystwo prezentem.

Ponadto każdy rodzic może pełnić inne role, co może rodzić niesprawiedliwe relacje i powodować nierówność w traktowaniu. Co, jeśli jeden poświęca się wyznaczaniu granic i ustanawianiu zasad, aby zapewnić dzieciom zdrowe wychowanie, a drugi tylko ustępuje, psuje je i zapewnia rozrywkę? To naturalne, że maluchy faworyzują pobłażliwego opiekuna.

Inwestycja emocjonalna i czasowa

Wreszcie nie można zaprzeczyć, że dzieci dostrzegają, co dzieje się wokół nich. Doskonale sobie uświadamiają, kiedy rodzice troszczą się o nie i traktują je priorytetowo, a kiedy nie. Dlatego jeśli nie poświęcasz swoim pociechom czasu lub nie masz cierpliwości, aby ich słuchać, poznawać je i bawić się z nimi, poczują tę pustkę. Możliwe więc, że w takiej sytuacji dziecko preferuje tego z rodziców, który robi dla nich te rzeczy.

Co zrobić, gdy dziecko preferuje jednego z rodziców?

Poczucie, że Twoje dziecko woli drugiego rodzica, może być trudne i bolesne. Z tego powodu chcielibyśmy również zaproponować kilka wskazówek, jak poradzić sobie z tą sytuacją:

• Nawiąż bezpieczną relację przywiązania ze swoimi dziećmi. Ofiaruj im uczucie, uwagę i słuchaj ich z empatią. Spędzaj z nimi czas i zainteresuj się ich upodobaniami i hobby. Spraw, aby poczuły się kochane i akceptowane. Najważniejsze, aby preferowanie jednego lub drugiego rodzica nie było reakcją na brak uczucia.
• Zrozum etapy i procesy ewolucyjne, przez które przechodzą dzieci. Pomoże ci to pojąć, że nie chodzi o coś osobistego ani stałego, a tylko o kolejny krok w ich normalnym rozwoju.
• Stwórz jednolity front ze swoim partnerem. Ważne jest, aby oboje byli w równym stopniu odpowiedzialni za oferowanie uczuć i ustalanie granic oraz aby wszystkie obowiązki były dzielone, a układy sprawiedliwe.
• Naucz się regulować własne emocje. To normalne, że kiedy dziecko preferuje jednego z rodziców, drugi może się źle poczuć. Ale nie powinieneś w tej sytuacji reagować odrzuceniem wobec niego, wycofywać uczucia, próbować je przekupywać lub przekonywać do “wybrania” własnej osoby. Szanując i akceptując przez cały czas preferencje i decyzje małego człowieka, zapewniasz mu poczucie bezpieczeństwa.

Krótko mówiąc, jest to powszechna sytuacja, która może pojawić się w wielu rodzinach w różnym czasie. Jednak rodzice powinni zrozumieć, co się dzieje, a nie reagować gwałtownymi emocjami, które mogą zaszkodzić podopiecznym.

Pamiętaj, że jeśli inwestujesz czas i uczucia w swoje dzieci i dajesz z siebie wszystko, co możesz, nie masz się czym martwić. Kochają cię, nawet jeśli czasami czują większą sympatię do drugiego rodzica.