Rozwój języka u dzieci i jego poszczególne etapy
Rozwój języka u dzieci przebiega stopniowo i narastająco. Oznacza to, że stopniowo uczą się i krok po kroku nabywają umiejętności językowych. Ta ewolucja zachodzi u wszystkich mniej więcej w ten sam sposób i w tym samym wieku.
Język umożliwia nam interakcje z innymi ludźmi i ogólną naukę. Rozwój języka u dzieci jest znacznie intensywniejszy w ciągu pierwszych 3 lat życia. Następnie przebiega bardzo aktywnie aż do 7 roku życia.
I nie ma tu znaczenia, jaki to język. We wszystkich przypadkach do przyswajania mowy niezbędne jest dojrzewanie układu nerwowego, a także rozwój poznawczy i społeczno-emocjonalny.
Dziecko, które nie ma kontaktu z językiem, nie nauczy się mówić.
Rozwój języka u dzieci
Dziecko zaczyna komunikować się ze światem poprzez płacz. Uczy się, że płacząc może dostać to, czego potrzebuje, czy to jedzenie, schronienie, czy towarzystwo. Później niemowlęta uczą się również rozpoznawać głos swojej matki oraz głosy bliskich im osób.
Z wiekiem niemowlęta uczą się rozróżniać dźwięki mowy. W wieku 6 miesięcy większość z nich rozpoznaje już podstawowe dźwięki swojego języka ojczystego. Stopniowo rozwijają również umiejętność mówienia.
Podczas rozwoju języka u dzieci występuje kilka krytycznych etapów. Są to momenty, w których dziecko nabywa określone umiejętności komunikacyjne. Monitorowanie dziecka pozwala rodzicom i lekarzom sprawdzać, czy wszystko idzie zgodnie z oczekiwaniami lub czy są jakieś trudności.
Możesz również przeczytać ten artykuł: Komunikacja emocjonalna: wskazówki, jak lepiej łączyć się i wyrażać siebie
Etapy rozwoju języka u dzieci
Rozwój języka u dzieci przebiega w 4 etapach lub fazach:
- Faza przedjęzykowa
- Faza jednowyrazowa
- Etap łączenia
- Faza zaawansowana
Stymulacja komunikacji powinna następować od najmłodszych lat, aby ułatwić przyswajanie języka.
1. Etap przedwerbalny lub przedjęzykowy
Pierwszym etapem rozwoju mowy u dzieci jest etap przedwerbalny lub przedjęzykowy, który trwa od urodzenia do ukończenia przez dziecko 1 roku życia. Na tym etapie dziecko osiąga 3 zasadnicze zmiany:
- Od 0 do 3 miesięcy: Dziecko jest wrażliwe na hałas. Wydaje ciche dźwięki, gdy się do niego mówi, a także gestykuluje. Pojawiają się bulgotanie i krzyki, a także gaworzenie.
- Od 4 do 7 miesięcy: Dziecko wykazuje gotowość do wydawania dźwięków głosowych. Wyraża nastroje za pomocą dźwięków, takich jak śmiech lub skargi. Niemowlę też uspokaja się słysząc głos rodziców. Wkłada też znacznie większy wysiłek w próby wypowiedzenia samogłosek i skupienia uwagi.
- 8 do 12 miesięcy: dziecko wypowiada sylaby z zamiarem komunikowania się. Rozumie słowo „nie” i reaguje na swoje imię. Podejmuje próby komunikowania się za pomocą gestów. Pojawiają się „gaworzenie” lub wypowiadanie powtarzających się spółgłosek i samogłosek, takie jak „paaa”.
Na tym ostatnim etapie pojawiają się również tak zwane proimperatywy. Oznacza to, że dziecko wskazuje na to, czego chce i patrzy na swój cel. Pojawiają się również wyrażenia prodeklaratywne, w których dziecko przekazuje uczucia za pomocą sylab lub dźwięków.
2. Faza jednowyrazowa
Ten etap rozwoju języka u dzieci charakteryzuje się konstruowaniem zdań złożonych z jednego słowa. Każdy wyraz spełnia funkcję, którą później będzie pełnić zdanie. Znaczenie tego, co mówi maluch, zależy od kontekstu. Na przykład, jeśli mówi „woda ”, może to oznaczać „chcę wody ”.
Niemowlę odpowiada również na proste pytania językiem gestów. Na pytanie „gdzie jest pluszowy miś?” wskaże, gdzie znajduje się zabawka. Po 18 miesiącach dziecko jest w stanie prosić o jedzenie wymieniając nazwę, emitować onomatopeje (zwierzęta, samochody) i ma zasób słownictwa około 50 słów.
3. Faza łączenia
Około 2 roku życia następuje nowy skok w rozwoju języka u dzieci. Teraz potrafią łączyć słowa, oczywiście według znaczenia. W rzeczywistości mogą teraz tworzyć sensowne zdania, które zawierają podmiot i orzeczenie. Pojawia się użycie czasowników.
Ten etap jest znany jako mowa telegraficzna, ponieważ dziecko rezygnuje z kilku drobnych elementów języka, takich jak łączniki. W wieku 3 lat dziecko potrafi już zadawać pytania i konstruować zdania z wykrzyknikami ze zmianą tonacji głosu.
To również może być interesujące: Język ciała: 7 wskazówek, jak zwiększyć swoją pewność siebie
4. Zaawansowany rozwój języka u dzieci
Ta faza w podstawowym zakresie kończy rozwój języka u dzieci. Może rozpocząć się już w 16 miesiącu życia i trwać do 4 roku życia. W tym momencie mowa małych dzieci bardzo przypomina mowę dorosłych. Są jednak bardziej zdolne do rozumienia języka niż jego tworzenia.
Bawią się językiem i śmieją się z absurdów. Na tym etapie często występują dwa charakterystyczne podstawowymi błędy:
- Rozszerzenie: zachodzi przez użycie tego samego słowa do oznaczenia obiektów tego samego rodzaju. Na przykład dzieci mogą używać słowa „pies”, gdy mówią o wszystkich zwierzętach.
- Zawężenie: jest to przeciwieństwo powyższego. Na przykład maluch nazywa psa w domu „psem”, ale nie używa tego samego słowa w odniesieniu do psów, których nie zna.
Dziecko jest już w stanie tworzyć dłuższe zdania, odmieniać czasowniki i rzeczowniki i zadawać konkretne pytania. Może również odnosić się do obiektów, których nie ma.
Terapie na opóźnienia językowe powinni opracować specjaliści, którzy diagnozują problem.
Co zrobić, jeśli coś jest nie tak?
W szczególnych przypadkach rozwój języka u dzieci może napotkać pewne przeszkody. Czasami dzieci nie są w stanie zrozumieć, co się do nich mówi. Innym razem nie są w stanie wyrazić tego, co chcą. Te trudności są znane jako specyficzne zaburzenia językowe.
Ponadto dziecko może nie być w stanie prawidłowo wydawać dźwięków mowy lub może się jąkać. W takich przypadkach może cierpieć na zaburzenia mowy.
Zasadniczo powinieneś najpierw skonsultować się z pediatrą, jeśli uważasz, że Twoje dziecko może mieć problemy z rozwojem języka. Pediatra może następnie skierować dziecko do logopedy lub innego specjalisty.
Nie wszyscy jesteśmy tacy sami
Rozwój języka u dzieci nie jest taki sam dla wszystkich. Niektórym zajmuje trochę więcej czasu, a inne szybko idą do przodu. Jednak wszyscy przechodzimy przez te same etapy, które opisano powyżej.
Jeśli rodzice podejrzewają, że są jakieś trudności, najlepiej skonsultować się z pediatrą. Zwrot „w końcu nauczy się mówić” nie jest dobrą wymówką. Zamiast tego może to opóźnić zidentyfikowanie ewentualnego problemu, który będzie miał tym lepsze rokowanie, im szybciej zostanie wykryty.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Fresneda, María Dolores, and Elvira Mendoza. “Trastorno específico del lenguaje: Concepto, clasificaciones y criterios de identificación.” Revista de neurología 41.1 (2005): 51-56.
- Font Banegas, J. Á. (2016). SEDILLABE: Sistema Experto de Ayuda al Diagnóstico del Llanto del Bebé.
- Yépez, M. E. N., García, E. B. B., García, R. I. D., & Quinteros, G. X. P. (2018). Modelo comunicacional para la etapa inicial de desarrollo del lenguaje en niños autistas. Revista Científica Retos de la Ciencia, 2(3), 35-46.
- Blanca, Laura González. “Trastorno específico del lenguaje (TEL): concepto y características.” Revista Internacional de apoyo a la inclusión, logopedia, sociedad y multiculturalidad 4.4 (2018).
- Cerdas Núñez, J., & Murillo Rojas, M. (2017). El desarrollo del lenguaje en los primeros cuatro años de vida: cómo favorecerlo desde la cotidianidad del espacio educativo. Revista Electrónica leer, escribir y descubrir, 1(2), 3.
