Chirurgia transplantacyjna kolana - rekonwalescencja

Przeszczep rzepki miał miejsce pierwszy raz w historii Europy w 2018 roku, w Polsce. Natomiast istnieje cały szereg zabiegów transplantacyjnych, które przeprowadza się w obszarze kolan.
Chirurgia transplantacyjna kolana - rekonwalescencja

Napisany przez Edith Sánchez

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Chirurgia transplantacyjna kolana wymaga od pacjenta odpowiedzialnej rekonwalescencji. Jej trzy główne aspekty to: właściwa pielęgnacja ran, przestrzeganie zrównoważonej diety oraz regularna aktywność fizyczna.

Operacje w obrębie stawów kolanowych, takie jak chirurgia transplantacyjna kolana są zazwyczaj bezpiecznymi procedurami, na ogól prezentującymi bardzo dobre wyniki i spory potencjał.

Aby jednak proces ten zakończył się sukcesem – niezbędne będzie prowadzenie zdyscyplinowanej rekonwalescencji. Niezwykle istotne jest przestrzeganie konkretnych wytycznych, dotyczących odzyskiwania sprawności po przeszczepie.

Nikogo nie dziwi fakt, że chirurgia transplantacyjna wymaga późniejszej solidnej rekonwalescencji i terapii. Szczególnie obejmuje to opiekę nad powstałymi ranami i bliznami, systematyczne przyjmowanie przepisanych leków i regularną aktywność fizyczną.

Pacjent powinien być świadomy, że proces rekonwalescencji zależy w dużym stopniu od jego współpracy. Z pewnością będzie potrzebował wsparcia rodziny, zwłaszcza na etapie opieki domowej. Twoje zaangażowanie pozwoli jednak sukcesem zakończyć proces powrotu do sprawności i zdrowia.

Przede wszystkim obowiązuje powszechna zasada, iż w przypadku zabiegów rekonstrukcyjnych wykonuje się przeszczepy autogenne, czyli pobrane od tego samego pacjenta.

Wykonywane są przy pomocy materiału pobranego z okolicy tego samego stawu. Nie dokonuje się transplantacji np. z drugiego kolana, bowiem może uszkodzić to zdrowy staw.

Chirurgia transplantacyjna kolana – kiedy i dlaczego ją stosujemy?

Istnieje szereg czynników negatywnie wpływających na stan naszego kolana. Wiek jest najczęstszym determinantem złej kondycji kolana, głównie z powodu zużycia chrząstki kostnej, do którego dochodzi na przestrzeni lat.

Często spotykamy też inne czynniki, takie jak otyłość, intensywny wysiłek i sport wyczynowy, czy chociażby praca wymagająca siły fizycznej. 

Kolano - grafika

W niektórych przypadkach pogorszenie stanu jest już na tyle znaczne, że wymaga interwencji chirurgicznej. Chirurgia transplantacyjna i przeszczepy pozwalają zastąpić istotnie uszkodzone części kolana – innymi komponentami.

Ten rodzaj operacji trwa zazwyczaj od 2 do 3 godzin. Po zabiegu zaś rozpoczyna się rekonwalescencja. Pacjent wciąż będzie obarczony opatrunkiem i drenażem. Następnego dnia wykonuje się zdjęcie rentgenowskie i jeśli wszystko pójdzie dobrze – formalnie zaczynamy proces rekonwalescencji. 

Jedną z metod często stosowanych jest plastyka mozaikowa. Jest to jedna z wielu metod rekonstrukcji uszkodzeń chrząstki stawowej. Polega na przeszczepie bloczków chrzęstno – kostnych  z rejonu nieobciążonego danego stawu w rejon pierwotnego ubytku chrząstki.

Rekonwalescencja a chirurgia transplantacyjna kolana

Pacjencji, którzy przeszli operację kolana zazwyczaj pozostają w szpitalu przez kolejne 2 do 3 dni. Jak widzisz, nie jest to długi okres. Następnie zaś rozpoczyna się faza rehabilitacji domowej. Ma ona kluczowe znaczenie. Na tym etapie, należy też wyróżnić trzy istotne rodzaje rehabilitacji i opieki. Wymienić można:

  • Dbałość o rany pooperacyjne. Głównym celem jest oczywiście zapobieganie infekcjom. Aby ich uniknąć, codziennie powinniśmy zmieniać opatrunek i przyjmować przepisane leki. Ważne jest, aby rana nie była obarczona wilgocią.
Kolano i chirurgia transplantacyjna
  • Odpowiednia ostrożna dieta. Zrównoważony jadłospis jest bezsprzecznie ważny w przypadku rekonwalescencji i przyczynia się do jej efektywności. Suplementy diety mogą również okazać się przydatne, kiedy pacjent pozbawiony jest apetytu. Zachęcamy jednak do naturalnych składników odżywczych.
  • Regularna aktywność fizyczna. Jest to kluczowy element, zwłaszcza w pierwszych tygodniach rekonwalescencji. Fizjoterapeuta wskaże Ci ćwiczenia do wykonania. Całkowity czas fizjoterapii zależy w dużej mierze od naszej systematyczności i zaangażowania.

Zwracamy szczególną uwagę na aktywność fizyczną. Wskazuje się też na potrzebę spacerów i konkretnych, dedykowanych ćwiczeń. To razem z dietą i lekami pozwoli Ci jak najszybciej wrócić do pełnej sprawności. Na tym przecież zależy nam najbardziej.

Inne, ogólne zalecenia przy rekonwalescencji

Co interesujące, najczęściej mamy do czynienia z leczeniem artroskopowym chrząstki stawowej kolana, co bardzo często nawiązuje do chirurgii transplantacyjnej. 

Przyczyny możemy podzielić na ostre i przewlekłe. W przypadku chirurgii kolana zazwyczaj mamy do czynienia z tymi uszkodzeniami, które są skutkiem dużych urazów wysokoenergetycznych głównie sportowych, bądź też urazów przewlekłych.

Fizjoterapia - chirurgia transplantacyjna kolana

Istnieje szereg przesłanek i zachowań, które warto wziąć pod uwagę, jeśli marzy nam się szybki powrót do zdrowia. O czym powinniśmy więc pamiętać?

  • Pomoc osoby trzeciej. Pierwsze dni tuż po przeszczepie mogą wymagać wsparcia naszych bliskich, którzy pomogą nam w wykonywaniu codziennych czynności.
  • Szwy przy ranie. Rana powinna być opatrywana, aż do czasu usunięcia szwów. Zazwyczaj trwa to około 2 tygodni po operacji.
  • Systematyczność i zmienność pozycji kolana – czyli ruch. Zalecamy zginanie kolana co 20 minut i zmianę pozycji nóg. Nie powinniśmy też podkładać poduszek pod operowane kolano.
  • Pojawiający się dyskomfort w nocy. W tej sytuacji powinniśmy wstać i rozchodzić ból.
  • Odpowiednie obuwie. Kluczową rolę ma dobór dobrych butów. Muszą być wygodne i zamknięte, co zapewni niezbędną stabilność i zapobiegnie upadkom.
  • Ubieranie się. Ta prozaiczna czynność powinna przebiegać w pozycji siedzącej. Warto pamiętać o problemach ze stabilnością tuż po operacji kolana. Nie ryzykujmy więc gwałtownych ruchów, które mogą skutkować upadkiem.
  • Wolne ręce i spokój umysłu. Podczas chodzenia, bardzo wskazane są wolne ręce, czyli nie trzymanie przy sobie zbędnych elementów. Pozwoli to zachować nam równowagę i uratować kolano w razie nieprzewidzianej utraty stabilności.
  • Stosowanie środków pomocniczych. Nie zaleca się stosowania chodzików, kul lub lasek, chyba że lekarz wyraźnie wskazał na taką potrzebę.

Chirurgia transplantacyjna kolana i znaki ostrzegawcze dla nas

Jak w przypadku każdej procedury pooperacyjnej, transplantacja w obszarze kolana wiąże się również z możliwym ryzykiem i powikłaniami. Poniżej znajdują się główne znaki ostrzegawcze, które powinny dać nam do myślenia.

Jeśli po interwencji chirurgicznej zauważysz jeden z nich bądź więcej: natychmiast udaj się do szpitala i lekarza specjalisty.

  • Poważne krwawienie z rany po operacji.
  • Stała i bardzo  wysoka gorączka.
  • Skrajny ból, którego nie można kontrolować za pomocą leków przeciwbólowych.
  • Znaczne opuchlizny w kolanie.
  • Zmiana koloru skóry, zwłaszcza jeśli staje się ona bardzo czerwona, niebieskawa lub czarnawa.
  • Odchylenie kolana i niemożność podparcia stopy po upadku.

Do powikłań dochodzi jednak bardzo rzadko. Przede wszystkim więc musimy pamiętać o wcześniej opisanych tu wskazówkach, które pozwolą nam stanąć na nogi.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Alonso Martínez, A. I. (2014). Cuidados postoperatorios tras Prótesis Total de Rodilla-PTR: Estudio de caso.
  • Shelbourne, K. D., & Nitz, P. (1990). Accelerated rehabilitation after anterior cruciate ligament reconstruction. The American Journal of Sports Medicine. https://doi.org/10.1177/036354659001800313
  • Carli, F., Clemente, A., Asenjo, J. F., Kim, D. J., Mistraletti, G., Gomarasca, M., … Tanzer, M. (2010). Analgesia and functional outcome after total knee arthroplasty: Periarticular infiltration vs continuous femoral nerve block. British Journal of Anaesthesia. https://doi.org/10.1093/bja/aeq112
  • Mistry, J. B., Elmallah, R. D. K., Bhave, A., Chughtai, M., Cherian, J. J., McGinn, T., … Mont, M. A. (2016). Rehabilitative Guidelines after Total Knee Arthroplasty: A Review. Journal of Knee Surgery. https://doi.org/10.1055/s-0036-1579670
  • Society, K. K. (2012). Guidelines for the Management of Postoperative Pain after Total Knee Arthroplasty. Knee Surgery & Related Research. https://doi.org/10.5792/ksrr.2012.24.4.201

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.