Amaksofobia, czyli strach przed prowadzeniem auta

Prowadzenie samochodu dla wielu osób może być bardzo przyjemnym doświadczeniem. Są jednak osoby, które nie lubią spędzać czasu za kierownicą albo wręcz odczuwają paraliżujący strach na samą myśl o samodzielnym prowadzeniu samochodu.

Amaksofobia to fachowe określenie problemu, który polega na strachu przed prowadzeniem samochodu. Jest to rodzaj zaburzenia lękowego z wielkiej grupy rozmaitych fobii. Istnieją różne jej odmiany, lecz dla wszystkich wspólnym mianownikiem jest szereg objawów, które uniemożliwiają prawidłowe reakcje organizmu.

Amaksofobia objawia się między innymi paraliżującym strachem przed prowadzeniem samochodu. Niektóre osoby reagują autentycznym brakiem kontroli nad własnymi nerwami w momencie, gdy zasiadają za kierownicą.

Amaksofobia – na czym polega problem?

Osoby zmagające się z amaksofobią nerwowo reagują na konieczność samodzielnego prowadzenia samochodu. W niektórych przypadkach paraliżujący strach bywa przyczyną poważnych wypadków, całkowitego braku kontroli nad pedałami, czy innych problemów wynikających z chwilowej utraty zdolności trzeźwego myślenia.

Jedną z odmian amaksofobii jest również strach przed prowadzeniem samochodu nocą lub szybką jazdą. Generalnie można wyróżnić trzy główne poziomy tego problemu:

Kognitywny

Jest on związany z procesami poznawczymi naszego mózgu i objawia się głównie strachem przed możliwą utratą kontroli nad pojazdem, obawą przed spowodowaniem śmiertelnego wypadku, czy też skrzywdzeniem przewożonych pasażerów.

Emocjonalny lub fizjologiczny

Emocjonalny wymiar amaksofobii przejawia się ogromną niepewnością i brakiem zaufania do własnych możliwości. Z kolei fizjologiczny – charakteryzuje się objawami widocznymi gołym okiem, takimi jak stresowe napięcie mięśni, nudności czy nadmierna potliwość.

Dodatkowo mogą wystąpić inne symptomy, na przykład niewyraźne widzenie, biegunka, przyspieszona akcja serca, drżenie rąk i nóg…

Behawioralny

Behawioralna odmiana amaksofobii nie zakłada ogólnego strachu przed prowadzeniem samochodu, lecz jedynie niektóre przypadki, na przykład:

• Jazda z pasażerem
• Jazda po niektórych, konkretnych drogach
• Przekraczanie dopuszczalnej prędkości
• Prowadzenie auta w dzień / w nocy
• Jazda mało uczęszczanymi ulicami

Nasilenie lęku przed prowadzeniem samochodu może zmieniać swą intensywność w zależności od zdolności lub trudności danej trasy. Amaksofobia w tym przypadku w dużej mierze będzie zależała również od nastroju i kondycji fizycznej chorego.

• Niektóre osoby nie są w stanie nawet zasiąść za kierownicą – już sama czynność rozbudza w nich paniczny strach przed jazdą. Wolą one, by ktoś inny prowadził samochód, a często nawet wybierają taksówkę, spacer lub rower, byleby tylko nie musieć zasiąść za kierownicą.
• Z kolei inne osoby potrafią zrobić nawet kilkadziesiąt czy kilkaset kilometrów więcej wybierając spokojniejszą bądź mniej ruchliwą drogę. Nie jest dla nich ważny fakt, że pokonanie drogi zajmie im dwa razy więcej czasu, amaksofobia sprawia, że tylko takie rozwiązanie wchodzi w grę.

Wpływ amaksafobii na codzienne życie

Strach przed prowadzeniem samochodu to fobia, która negatywnie wpływa na nasze codzienne życie. Cierpiąca na nią osoba układa swój plan dnia tak, by uniknąć stresu, strachu i nerwów związanych z samodzielnym przemieszczaniem się samochodem.

W ten sposób osoby zmagające się z amaksofobią niejednokrotnie dobrowolnie rezygnują z wielu życiowych szans, wakacyjnych czy weekendowych wyjazdów oraz odrzucają wszelkie formy efektywnego zarządzania czasem.

Co więcej, amaksofobia znacząco obniża poczucie własnej wartości – rozbudza poczucie niższości, braku kompetencji i frustrację. Generalnie problem dotyczy świeżo upieczonych kierowców lub osób, które po zdaniu egzaminu na prawo jazdy nie miały możliwości codziennego prowadzenia auta.

Liczne badania wykazują również, że w grupie chorych na amaksofobię dominują kobiety w wieku około 30 lat.

Amaksofobia – najczęstsze przyczyny

• Wcześniejsze spowodowanie lub bycie świadkiem wypadku.
• Otrzymanie wychowania bazującego na strachu oraz braku wiary we własne umiejętności i możliwości.

  

• Problemy emocjonalne – niepokój lub silny stres nie związane bezpośrednio w prowadzeniem samochodu. Mogą to być problemy w pracy czy w domu, które przekładają się na strach przed samodzielnym prowadzeniem samochodu.

Czy amaksofobię można wyleczyć?

Jeśli z jakiegokolwiek powodu odczuwasz paraliżujący strach przed prowadzeniem samochodu i na samą myśl o tym, że miałbyś zasiąść za kierownicą twoje ciało zaczyna reagować drgawkami, potliwością czy wysyła jakiekolwiek inne sygnały, powinieneś zacząć nad sobą pracować.

Poniżej znajdziesz kilka przydatnych porad na to, jak zwalczyć lub złagodzić amaksofobię.

1. Zadbaj o relaksujący nastrój

To normalne, że prowadzenie samochodu w obecności niektórych osób może być dla ciebie stresujące. Zawsze znajdą się osoby, których komentarze lub ciągłe uwagi są denerwujące oraz mogą wyprowadzić nas z równowagi.

Jeśli tak jest również w twoim przypadku, zrezygnuj z jazdy w ich towarzystwie albo poproś, by zawsze siadały z tyłu. W ten sposób będziesz mógł prowadzić samochód w spokoju.

Zawsze siadaj za kierownicę w wygodnym ubraniu. Dzięki temu będziesz czuć się komfortowo i nic nie będzie cię uciskało. Dodatkowo włącz relaksująca muzykę i wyposaż swoje auto w odświeżacz powietrza o odprężającym zapachu (na przykład lawendy).

2. Skup się na prawidłowym oddychaniu

Zawsze, gdy poczujesz, że zaczynasz tracić kontrolę nad własnymi nerwami i samochodem oraz czujesz, że nadchodzi atak paniki, zacznij głęboko oddychać. Doskonale w takich sytuacjach sprawdzą się rozmaite techniki oddychania.

Głęboko wdychaj powietrze przez nos i kieruj je bezpośrednio do płuc tak, by maksymalnie je wypełnić. Następnie delikatnie i powoli wydychaj. Twoje ciało w tym czasie będzie się uspokajało. Powtórz głębokie wdechy kilka lub – jeśli sytuacja tego wymaga – kilkanaście razy.

3. Myśl pozytywnie

Przed włożeniem klucza do stacyjki nastaw się pozytywnie. W trakcie drogi wypowiadaj na głos motywujące cię zdania, które znakomicie wzmocnią poczucie własnej wartości oraz zwiększą zaufanie do samego siebie.

Mamy tu na myśli wszelkiego rodzaju motywujące zdania i sentencje, które sprawią, że wyzbędziesz się strachu i zaufasz własnym umiejętnościom. Na przykład możesz wciąż sobie powtarzać:

• Jadę ostrożnie i nie przekraczam dopuszczalnej prędkości.
• Jestem ostrożnym kierowcą, przygotowanym na wszystkie sytuacje.
• Jadąc prawym pasem czuję się bezpieczniej.
• Dobrze zaplanowałem podróż i nic nie powinno mnie zaskoczyć.

4. Stawiaj czoła strachowi

Jedną z najskuteczniejszych metod walki z fobiami jest zajrzenie strachowi prosto w oczy. Zatem amaksofobia powinna być leczona niczym innym jak samym prowadzeniem samochodu. Rozpocznij pracę nad sobą i swoimi lękami stopniowo zwiększając czas spędzany za kierownicą.

Na początku wybieraj krótkie i łatwe trasy. Jedź wolno i spokojnie. Wraz z upływem czasu i umacnianiem poczucia własnej wartości, stopniowo zwiększaj dystanse, prędkość oraz trudność pokonywanych dróg. Z czasem strach przed kierowaniem pojazdami będzie coraz mniejszy, aż w końcu całkowicie się go wyzbędziesz.

Świadome wystawianie się na sytuacje, które wzbudzają u ciebie strach i lęk są jedną z najskuteczniejszych technik leczenie fobii. Pamiętaj, że jeśli nie postanowisz nic zrobić ze swoim problemem, będzie on narastał tak bardzo, aż w końcu całkowicie stracisz nad sobą kontrolę.

5. Stosuj metodę małych kroków

Pamiętaj, że jeżeli boisz się zasiadać za kierownicą, nie wyzbędziesz się strachu z dnia na dzień. Walka z fobiami i lękami to długa i żmudna praca, którą można wykonać tylko metodą małych kroków.

Nie wymagaj zbyt wiele od siebie. Każdy, nawet najmniejszy postęp w leczeniu lęków, jest cennym osiągnięciem, z którego powinieneś być ogromnie dumny. Zaczynaj od stopniowego oswajania się z autem. W pierwszej kolejności staraj się często chwytać kluczyki do rąk, następnie siadaj za kierownicą i nie włączaj silnika.

Kiedy samo siedzenie na fotelu kierowcy i trzymanie w ręku kluczyków przestanie być dla Ciebie stresujące, czas na kolejny krok – jazdę do najbliższego sklepu. Nawet jeśli jest on oddalony o jedną ulicę od Twojego domu. Każda najmniejsza przejażdżka ma ogromne znaczenie w kuracji leczenia amaksofobii.

Stopniowo zwiększaj trudność jazdy: wybierz ulicę z semaforami, rondem, wjedź na autostradę, wyprzedź jakiś samochód… Amaksofobia stopniowo będzie ustępowała, a po jakimś czasie po prostu zniknie, a ty staniesz się szczęśliwym kierowcą.

6. Poproś o pomoc

Pamiętaj, że otaczają cię ludzie, którzy mogą okazać ci wielkie wsparcie w Twojej małej bitwie ze strachem i lękami przed prowadzeniem samochodu. Porozmawiaj z zaufaną osobą i zwierz się jej ze swojego problemu. Poproś ją, by towarzyszyła ci w podczas pierwszych prób samodzielnego wyjechania na miasto.

Może poradzi Ci ona inną, skuteczniejszą metodę walki z tym strachem…

W wielu przypadkach strach ma tylko wielkie oczy. Często szczera rozmowa z kimś zaufanym i uzewnętrznienie swoich obaw staje się najlepszą terapią leczniczą. Kiedy wyrzucisz z siebie negatywne emocje i głośno przyznasz się przed sobą, że masz problem, ten przyjmuje znacznie mniejsze rozmiary i łatwiej jest sobie z nim poradzić.