4 diety zalecane przez lekarzy - poznaj je!

Istnieje dużo diet, ale nie wszystkie służą zdrowiu. Co na to specjaliści? Co mówi nauka? Poznaj 4 diety zalecane przez lekarzy.
4 diety zalecane przez lekarzy - poznaj je!
Florencia Villafañe

Napisane i zweryfikowane przez dietetyk Florencia Villafañe.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

W dzisiejszych czasach mamy dostęp do ogromnej ilości diet, które wykluczają pewne produkty. Czy na pewno nam to jednak służy? Czy istnieją diety zalecane przez lekarzy? Co mówi nauka?

Z pewnością większość ludzi przynajmniej raz w życiu była na diecie. Częstym problemem jest unikanie kontaktu ze specjalistą do spraw żywienia przy kompozycji jadłospisu.

Istnieją jednak pewne modele odżywiania, które nam służą. O jakich mowa? Dowiedz się więcej.

Diety zalecane przez lekarzy

Dobra dieta zorientowana jest nie tylko na utratę wagi. Odżywianie powinno być zróżnicowane i kompletne. Prezentujemy modele poparte dowodami.

Dieta śródziemnomorska

Dieta śródziemnomorska to jeden z najlepiej przebadanych modeli żywieniowych o pozytywnym wpływie na zdrowie człowieka. Ma bowiem działanie profilaktyczne. Oto niektóre z jej zalet:

  • Koncentruje się na produktach pochodzenia roślinnego takich jak owoce, warzywa, strączki, pełne ziarna, orzechy.
  • Zaleca codzienne spożywanie produktów mlecznych, a w szczególności jogurtu i sera.
  • Korzysta z oliwy z oliwek jako głównego źródła tłuszczu.
  • Zaleca picie dużych ilości wody i naparów.
  • Zawiera umiarkowane ilości nieprzetworzonego czerwonego mięsa, ryb i jaj. Eliminuje przetworzone mięso.
  • Ogranicza produkty wysoko przetworzone.

Tego typu dieta znacznie poprawia stan zdrowia. Pomaga na problemy związane z chronicznymi zapaleniami. Należą do nich:

  • Zespół metaboliczny.
  • Cukrzyca.
  • Choroby układu krążenia.
  • Choroby neurodegeneracyjne.
  • Nowotwory.
Dieta śródziemnomorska zapobiega chorobom o charakterze zapalnym - to udowodnione naukowo.

Dieta DASH

To skrót od Dietary Approaches to Stop Hypertension, co oznacza dietę przeciwko nadciśnieniu. Bazuje ona na zaleceniach Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego (AHA), które zorientowane są na obniżenie ciśnienia tętniczego i profilaktykę chorób układu krążenia.

Oto niektóre ze wspomnianych zaleceń:

  • Dużo owoców, warzyw, roślin strączkowych i chudego nabiału.
  • Mało czerwonego mięsa i sodu.
  • Eliminacja lub silne ograniczenie produktów wysoko przetworzonych, cukru, soli i oczyszczonej mąki.

To zalecenia podobne do tych z diety śródziemnomorskiej, chociaż ta druga sugeruje też zwiększenie spożycia jednonienasyconych kwasów tłuszczowych (oliwa z oliwek i orzechy) i nie kładzie nacisku na chudy nabiał.

Niektóre badania wykazały, że taki model żywienia ma także inne zalety – wspiera metabolizm kości i homeostazę.

Dieta atlantycka

Dieta atlantycka jest typowa dla krajów położonych u wybrzeża Atlantyku. To zatem siostra diety śródziemnomorskiej. Również działa profilaktycznie wobec chorób układu krążenia. Bazuje na następujących produktach:

  • Ryby i owoce morza grają główną rolę.
  • Dużo warzyw.
  • Pełne ziarna, strączki i ziemniaki jako źródło węglowodanów.
  • Ograniczone spożycie czerwonego mięsa.
  • Oliwa z oliwek jako główne źródło tłuszczu oraz jako baza sosów.
Dieta atlantycka jest nieco podobna do śródziemnomorskiej. Zapobiega chorobom układu krążenia.

Dieta uboga w FODMAP

FODMAP to skrót od angielskich słów oznaczających oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole. Oznacza to przede wszystkim wykluczenie z diety tych składników.

Należy też unikać produktów takich jak:

  • Strączki takie jak ciecierzyca, soczewica i soja.
  • Zboża takie jak pszenica, żyto, jęczmień, amarantus i podobne.
  • Nabiał z pełnego mleka.
  • Słodziki takie jak miód i syrop kukurydziany z wysoką zawartością fruktozy.
  • Napoje sojowe, soki, rum i białe wino.
  • Czosnek i cebula.
  • Warzywa konserwowe, śliwki, gruszki i arbuz.

Można natomiast jeść następujące produkty:

  • Skrobia kukurydziana, płatki owsiane, ryż, kukurydza, proso, sorgo, quinoa.
  • Cukier i słodziki, których nazwa nie kończy się na -ol.
  • Tofu.
  • Pomidory, marchew, cukinia, boćwina i inne.
  • Melon, pomarańcza, pomelo i inne owoce.
  • Mleko bez laktozy i kozi ser.
  • Oleje takie jak oliwa.
Dieta uboga w FODMAP zapobiega problemom ze strony układu trawiennego.

Diety zalecane przez lekarzy: co jeszcze warto wiedzieć?

Wymienione diety są korzystne dla zdrowia, co potwierdza nauka. Odżywianie powinno być zawsze zbilansowane, by uniknąć problemów z niedoborami. Zaleca się więc nadzór specjalisty nad dietą i jej indywidualny dobór.

 


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Skerrett PJ, Willett WC. Essentials of healthy eating: a guide. J Midwifery Womens Health. 2010;55(6):492-501. doi:10.1016/j.jmwh.2010.06.019
  • Urquiaga, I, Echeverría, G, Dussaillant, C, & Rigotti, Attilio. (2017). Origen, componentes y posibles mecanismos de acción de la dieta mediterránea. Revista médica de Chile145(1), 85-95.
  • Di Daniele N, Noce A, Vidiri MF, et al. Impact of Mediterranean diet on metabolic syndrome, cancer and longevity. Oncotarget. 2017;8(5):8947-8979. doi:10.18632/oncotarget.13553
  • Gardener H, Caunca MR. Mediterranean Diet in Preventing Neurodegenerative Diseases. Curr Nutr Rep. 2018;7(1):10-20. doi:10.1007/s13668-018-0222-5
  • del Corazón, F. E. (2016). Dieta atlántica: otra opción cardiosaludable. Fundación Española del Corazón.
  • Canicoba, M., & Nastasi, V. (2016). La dieta reducida en FODMAP: ventajas y controversias. Nutrición clínica en medicina10(1), 20-39.
  • Doyle L, Cashman KD. The DASH diet may have beneficial effects on bone health. Nutr Rev. 2004;62(5):215-220. doi:10.1111/j.1753-4887.2004.tb00043.x
  • Valentino, G, Tagle, R, & Acevedo, M. (2014). Dieta DASH y menopausia: Más allá de los beneficios en hipertensión arterial. Revista chilena de cardiología33(3), 215-222.
  • Leis Trabazo R, de Lamas Pérez C, Castro Pérez X, Solla P. Dieta atlántica. Nutrición y gastronomía en Galicia [Atlantic diet. Nutrition and gastronomy in Galicia]. Nutr Hosp. 2019;36(Spec No1):7-13. doi:10.20960/nh.02686
  • Marum, A, Moreira, C, Carus, P, Saraiva, F, & Sousa-Guerreiro, C. (2017). A low fermentable oligo-di-mono-saccharides and polyols (FODMAP) diet is a balanced therapy for fibromyalgia with nutritional and symptomatic benefits. Nutrición Hospitalaria34(3), 667-674.
  • Magge S, Lembo A. Low-FODMAP Diet for Treatment of Irritable Bowel Syndrome. Gastroenterol Hepatol (N Y). 2012;8(11):739-745.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.