Zespół Rittera: poznaj jego przyczyny i objawy
Zespół Rittera to choroba skóry, która dotyka zazwyczaj dzieci poniżej 6. roku życia. Należy ją jak najszybciej zdiagnozować i wdrożyć leczenie, aby uniknąć groźnych konsekwencji.
Zespół Rittera to choroba skóry, która stanowi reakcję na infekcję skóry wywołaną przez gronkowce. Jej główna cecha to tworzenie się pęcherzy i następujące po nim łuszczenie się oraz schodzenie skóry.
Problem ten dotyka zazwyczaj noworodki oraz dzieci, które nie ukończyły jeszcze 6. roku życia. To choroba, która bardzo rzadko występuje u dorosłych. Może pojawić się jedynie w przypadku niewydolności układu odpornościowego lub niewydolności nerk.
Co wywołuje zespół Rittera?
Zespół Rittera, inaczej również zespół SSSS czy gronkowcowy zespół oparzonej skóry, pojawia się w wyniku infekcji wywołanej przez bakterie z rodziny gronkowców. W większości przypadków są to gronkowce złociste (Staphylococcus aureus).
Wspomniane mikroorganizmy wydzielają toksyczną substancję, która wpływa na skórę sprawiając, że wierzchnia warstwa naskórka odkleja się od reszty skóry. Takie działanie prowadzi do pękania pęcherzy oraz sprawia, że skóra wygląda jakby była oparzona.
Zazwyczaj u pacjenta pojawia się początkowe ognisko infekcji, które pozostaje niezauważone. Kiedy zespół Rittera już się pojawi, zaczyna gwałtownie się rozwijać. Jednak czasami dochodzi do tego na kilka dni po infekcji początkowej, która prowadzi do jego wystąpienia.
Zespół SSSS jest zakaźny. Od lat 70. ubiegłego wieku na całym świecie odnotowuje się coraz więcej zakażeń wywołanych przez gronkowce. Szacuje się, że gronkowiec złocisty jest obecny w organizmach od 30 do 50% osób dorosłych.
Jakie są typowe objawy tej choroby?
Chociaż zespół Rittera ma kilka charakterystycznych objawów, to każde dziecko często doświadcza go na różne sposoby. Najczęściej pierwszy objaw stanowi gorączka, której towarzyszy zaczerwienieni skóry.
Choroba zazwyczaj zaczyna się od pojedynczego wrzodu, który zasycha. U noworodków taka zmiana skórna pojawia się zazwyczaj w okolicy pieluszki lub w pobliżu pępka. Z kolei u starszych dzieci praktycznie zawsze występuje na twarzy. U dorosłych może pojawić się na każdej części ciała.
Może Cię również zainteresować: Wysypka skórna: objawy, przyczyny i leczenie
Wrzód rozwija się i w ciągu kolejnych 24 godzin nabiera szkarłatnego koloru. Niedługo po tym zaczynają się pojawiać pęcherze wypełnione płynem. Z łatwością pękają, pozostawiając skórę wilgotną i sprawiając, że wygląda, jakby była oparzona. Do innych powszechnie występujących objawów zaliczamy:
- Ból podczas dotyku obszarów dotkniętych infekcją,
- Dreszcze,
- Uczucie osłabienia,
- Utratę płynów,
- Objaw Nikolskiego. Powierzchowne warstwy skóry odklejają się od jej głębszych warstw po potarciu ich z niewielką siłą. Wystarczą dwa do trzech dni, aby zjawisko to objęło całą powierzchnię skóry.
Jak można leczyć zespół Rittera?
Zespół Rittera jest diagnozowany na podstawie obrazu klinicznego oraz wykrycia toksyny wydzielanej przez gronkowce. Czasami do potwierdzenia choroby niezbędne jest przeprowadzanie biopsji skóry, ponieważ jej wczesne objawy są bardzo podobne do symptomów szkarlatyny, rumienia wielopostaciowego, choroby Kawasaki i innych schorzeń skóry.
Kiedy lekarz postawi diagnozę, rozpoczyna się terapia, którą zazwyczaj trzeba przeprowadzać w szpitalu. Leczenie tej choroby przypomina leczenie oparzeń i zazwyczaj jest prowadzane w oddziałach oparzeniowych. Lekarze stosują najczęściej następujące metody:
- Podawanie antybiotyków zabijających gronkowce. Podawane drogą doustną lub dożylną, w zależności od stanu każdego pacjenta. Mają nie dopuścić do wystąpienia jakiejkolwiek infekcji.
- Dożylne podawanie płynów. Pacjent traci duże ilości płynów przez otwartą skórę. To wymaga zastosowania środków, które chronią go przed ewentualnym odwodnieniem.
- Środki ochrony skóry. Zaliczamy do nich używanie kremów i maści, które wzmacniają działanie bariery skóry. Niezbędne jest również stosowanie środków nawilżających.
- Środki przynoszące ulgę w bólu. To między innymi okładanie skóry zimnymi kompresami, które mają łagodzić ból.
Leczenie może różnić się w zależności od wieku pacjenta, jego ogólnego stanu zdrowia, tolerancji na leki, oczekiwań lub preferencji. Skóra zaczyna goić się zazwyczaj 10 dni po rozpoczęciu leczenia.
Dowiedz się również: Wrastanie włosków: poznaj przyczyny i sposoby zwalczania
Jak radzić sobie z zespołem Rittera?
Jeśli dziecko lub dorosły zostanie odpowiednio szybko zdiagnozowany i poddany terapii, najczęściej nie pojawiają się żadne powikłania. Największe ryzyko związane z tą chorobą to rozwój infekcji głębszych warstw skóry: lipodystrofii.
Istnieje również niebezpieczeństwo pogorszenia się zakażania do tego stopnia, że dotrze do krwiobiegu, wywołując posocznicę.
Oprócz tego pacjenci muszą mierzyć się z ryzykiem wystąpienia odwodnienia lub zaburzenia równowagi elektrolitów. Dodatkowo należy we właściwy sposób kontrolować gorączkę, zwłaszcza w przypadku niemowląt.
Jeśli dziecko lub dorosły zostanie szybko zdiagnozowany, a leczenie zostanie wdrożone szybko, to jego prognozy są optymistyczne. Należy jednak podkreślić, że zespół Rittera może nawet doprowadzić do zgonu, jeżeli pacjent nie otrzyma właściwego leczenia.
Podsumowując, obecność pęcherzy w połączeniu z gorączką lub innych opisanych powyżej objawów powinna skłonić Cię do natychmiastowej wizyty u lekarza.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Perena, M. J., Perena, M. F., Rodrigo-Royo, M., & Romera, E. (2000). Neuroanatomía del dolor. Rev Soc Esp Dolor, 7(supl II), 5-10.
- Novales, J. (2003). Biopsia de piel. Rev Fac Med UNAM, 46(4), 167-168.
- Ortega Morales, O. M., Guevara, C. E., & Fabiani, R. (2010). Síndrome de la piel escaldada por Staphylococcus aureus. Revista Científica Ciencia Médica, 13(1), 47-47.