Zespół abstynencyjny u noworodka - czym jest?
Zespół abstynencyjny u noworodka to zespół objawów, których doświadcza dziecko po urodzeniu, gdy matka nadużywała pewnych leków w czasie ciąży. W rzeczywistości może się to zdarzyć zarówno przed porodem, jak i po nim.
Zespół abstynencyjny u noworodka może wystąpić w ciąży, w której matka zażywa narkotyki, takie jak heroina, metadon, a nawet marihuanę. Nie bez znaczenia jest też alkohol. Przez łożysko przenika wiele rodzajów substancji, które są odpowiedzialne za wystąpienie uzależnienia u dziecka nawet przed narodzeniem.
Dlatego płód staje się uzależnionu od tego leku, narkotyku lub substancji, podobnie jak matka. Niestety szacuje się, że co dziesiąte dziecko miało kontakt z narkotykami będąc w łonie matki. W tym artykule wyjaśniamy, na czym polega zespół abstynencyjny u noworodka i jak go uniknąć.
Zespół abstynencyjny u noworodka – jakie są przyczyny tego zjawiska?
Jak już wspomniano, zespół abstynencyjny u noworodka występuje, gdy matka w czasie ciąży przyjmuje leki lub narkotyki.. Jednak nie dotyczy to wszystkich leków. Aby ta patologia wystąpiła, leki muszą przeniknąć przez łożysko i dotrzeć do płodu. Ponadto muszą to być substancje, które powodują uzależnienie.
Ten zespół może wystąpić zarówno przed, jak i po urodzeniu:
- Zespół odstawienia prenatalnego. Występuje, gdy matka przestaje przyjmować substancje, będąc jeszcze w ciąży. Oznacza to, że dziecko cierpi na omawiany zespół jeszcze w macicy.
- Zespół odstawienia poporodowego. Występuje, gdy matka nie przerywa przyjmowania substancji aż do samego porodu. Syndrom występuje, ponieważ po porodzie dziecko przestaje mieć kontakt z tymi substancjami. Nie jest już połączone z matką.
Może zainteresuje cię też artykuł: Wrodzone zwichnięcie stawu biodrowego u niemowląt
Jakie substancje mogą wywołać zespół abstynencyjny u noworodka?
Jak już wspomnieliśmy, większość leków działa na płód w łonie matki. Jednak prawdą jest, że niektóre substancje powodują ten zespół częściej niż inne.
Przede wszystkim ważne jest, aby wiedzieć, że opiaty powodują ten problem u ponad połowy dzieci. Oznacza to, że matki, które zażywają heroinę lub metadon, mają 50% ryzyka, że ich dziecko będzie cierpieć na zespół odstawienia noworodków.
Chociaż wielu jest tego nieświadomych, picie alkoholu w czasie ciąży jest jedną z najbardziej szkodliwych dla dziecka czynności. Alkohol również powoduje ten zespół. Ponadto może prowadzić do bardzo poważnych patologii, takich jak wady rozwojowe i upośledzenie umysłowe.
Z drugiej strony to samo dzieje się z amfetaminą i barbituranami. Barbiturany są substancjami przeciwlękowymi i uspokajającymi, które spożywa duża część populacji, chociaż powinny być przepisywane jedynie na receptę.
Jednak kokaina nie jest w stanie wywołać tego zespołu. Nie oznacza to jednak, że narkotyk ten nie jest toksyczny dla płodu. W rzeczywistości wiele badań twierdzi, że zażywanie kokainy powoduje zaburzony rozwój płodu w łonie matki.
Jakie są objawy?
Objawy jakie wywołują zespół abstynencyjny u noworodka zależą od substancji, która go powoduje. Ponadto różnią się one w zależności od tego, kiedy substancja była ostatnio zażyta. Objawy pojawiają się zwykle dzień po porodzie lub nawet pięć dni później. Każde dziecko inaczej doświadcza tej sytuacji.
Najczęstsze objawy to:
- Drżenie i konwulsje.
- Dziecko jest bardzo rozdrażnione, nieustannie i bardzo głośno płacze.
- Występują problemy ze snem.
- Napięcie mięśniowe.
- Dziecko ma trudności z odruchem ssania i dlatego nie jest należycie odżywione. Może też wymiotować.
- Biegunka, odwodnienie i nadmierne pocenie się są również częstymi objawami.
Co ciekawe, wcześniaki mają zwykle łagodniejsze objawy i szybciej wracają do zdrowia. Jednak większość z nich doświadcza gorączki i przekrwienia błony śluzowej nosa.
Może przeczytasz też artykuł: Wgłębienie krzyżowe: czy zagraża zdrowiu mojego dziecka?
Podsumowanie
Jedynym sposobem uniknięcia zespołu abstynencji noworodków jest unikanie przez matki używania substancji psychoaktywnych w czasie ciąży ze świadomością, że ich spożycie może mieć wpływ na płód. Jeśli jesteś w ciąży, o ile to możliwe, staraj się nie zażywać żadnych leków w tym okresie.
Jeśli natomiast znasz matkę, która jest w takiej sytuacji, spróbuj skonsultować się z lekarzem. Z pewnością pomoże ci doradzić lub zachęcić ją do rzucenia palenia lub zażywania substancji uzależniających. Żadne środki ostrożności aby chronić dziecko nie idą na marne.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Hudak, M. L., & Tan, R. C. (2012). Neonatal Drug Withdrawal. PEDIATRICS, 129(2), e540–e560. https://doi.org/10.1542/peds.2011-3212
- El consumo de cocaína durante el embarazo: su detección y efectos. (1997). Revista Panamericana de Salud Pública, 1(3), 244–244. https://doi.org/10.1590/S1020-49891997000300018
- El síndrome de abstinencia neonatal ligado con discapacidades educativas – HealthyChildren.org. (n.d.). Retrieved August 17, 2019, from https://www.healthychildren.org/Spanish/news/Paginas/Neonatal-Abstinence-Syndrome-Linked-to-Educational-Disabilities.aspx
- Porcel Gálvez, A. M., Ortega Martínez, S. M., Barrrientos Trigo, S., Ferrinho Ferreira, R., & Martínez Lara, C. (2014). Síndrome de abstinencia neonatal. Enfermería Global (Vol. 13). Servicio de Publicaciones, Universidad de Murcia. Retrieved from http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1695-61412014000400019