Zasady filozofii zen

Filozofia Zen polega na prowadzeniu pełnego i autentycznego życia, skupionego na chwili obecnej. Oto jej podstawowe zasady.
Zasady filozofii zen
Maria Alejandra Morgado Cusati

Napisane i zweryfikowane przez filozof Maria Alejandra Morgado Cusati.

Ostatnia aktualizacja: 10 października, 2022

Zen to szkoła buddyjska, która powstała w Chinach za czasów dynastii Tang, a później zakorzeniła się w różnych szkołach japońskich. Zasady filozofii zen opierają się na medytacji. W rzeczywistości samo słowo zen oznacza właśnie to: medytować.

W tym nurcie medytacja jest praktyką samopoznania, która pomaga nam żyć w pełni chwilą obecną i osiągnąć spokój. Jednak filozofia Zen wykracza poza to.

Polega na prowadzeniu pełnego i autentycznego życia poprzez skupienie się na chwili obecnej. Nie dyktuje, co powinniśmy czuć lub myśleć, jacy powinniśmy być lub co powinniśmy robić. Uczy nas jedynie bycia świadomym naszego doświadczenia i zanurzonego w nim życia.

Zasady filozofii Zen są uniwersalne, więc możemy je zintegrować z każdym systemem wierzeń czy stylem życia. Co więcej, nie ma potrzeby wchodzenia do klasztoru ani w tryb mistyczny, aby połączyć się ze sobą i chwilą obecną.

W rzeczywistości, poniższe zasady mogą być dobrym punktem wyjścia do integracji filozofii Zen z naszym życiem.

1. Umysł konstruuje czyjeś doświadczenie

Filozofia Zen uczy nas, że doświadczenie nie jest równoznaczne z rzeczywistością. Dlatego to umysł kształtuje sposób, w jaki interpretujemy fakty, w zależności od naszego systemu wierzeń i osobistych predyspozycji.

Dlatego możemy tworzyć różne doświadczenia, zmieniając i wybierając aspekty, na których się skoncentrujemy. Na przykład w obliczu osobistej porażki możemy skupić się na obwinianiu się za wszystko. Jeśli jednak, zamiast tego skierujemy uwagę na to, czego możemy się nauczyć z sytuacji, doświadczenie to niewątpliwie bardzo nas wzbogaci

Idea, że umysł tworzy rzeczywistość i ją modyfikuje, jest zasadą nurtu Zen, szczególnie wspieraną przez buddyzm.

2. Według zasady filozofii Zen jaźń jest iluzją

Często wierzymy, że jesteśmy sumą definicji, tytułów i ról, które pełnimy w społeczeństwie, takich jak pisarz, student, dobry człowiek, sportsmenka i matka. Jesteśmy jednak czymś więcej niż tylko tymi ograniczającymi i zamkniętymi kategoriami.

Prawda jest taka, że jaźń jest również jedną z rzeczywistości konstruowanych przez umysł. To nie jest coś, co można precyzyjnie zdefiniować i określić. To esencja, która nieustannie się zmienia i porusza. Dlatego tak trudno jest zrozumieć siebie.

Sądzimy, że spodoba ci się także ten artykuł: Czym jest estetyka w filozofii i czego nas uczy?

3. Musisz tylko wierzyć w to, co uważasz za prawdziwe

Ważne jest, aby być elastycznym w stosunku do naszego systemu wierzeń, abyśmy nie uznawali żadnego osądu ani nauczania za absolutną i niezmienną prawdę. Idealnie powinniśmy zaufać naszej intuicji i naszej zdolności do samodzielnego określenia, co jest dla nas prawdziwe.

W przeciwnym razie możemy skończyć w głębokim wewnętrznym konflikcie, walcząc między tym, co inni mówią nam, że jest słuszne, a tym, co sami za takie uważamy. Zasady filozofii Zen głoszą, że jeśli nie żyjesz zgodnie z tym, co uważasz za prawdziwe, nie podążasz za swoim najwyższym dobrem.

4. Oderwanie jest drogą do szczęścia

Oderwanie oznacza nie tylko oderwanie emocjonalne od przedmiotów, wydarzeń czy ludzi. To raczej świadomość, że wszystko w życiu ma sens i użyteczność.

Zgodnie z filozofią Zen oderwanie oznacza zrozumienie, że „złe” rzeczy, które nam się przytrafiają, w rzeczywistości uczą nas. Pokazują nam też, jak je traktować, aby jeszcze bardziej otworzyć się na „dobre” rzeczy.

5. „Bycie” jest ważniejsze niż „działanie”

Spokój i cisza to fundamentalne zasady w filozofii zen. W tym przypadku medytacja pozwala nam wyciszyć umysł i rozpoznać to, co należy odkryć i uzdrowić. Utrzymuje nas również w kontakcie z samym sobą, a nie z przywiązaniami.

W ten sposób medytacja uczy nas głębokiej sztuki „nicnierobienia” i pozwala nam po prostu być. Pamiętajmy, że zgodnie z filozofią Zen nie jesteśmy tym, co robimy, ale po prostu jesteśmy.

6. Możemy być obiektywnymi obserwatorami naszych umysłów i naszego życia

Medytacja pomaga nam obserwować pojawiające się myśli, jakbyśmy byli zewnętrznym widzem. To pozwala przefiltrować to, co przechodzi przez umysł i odkryć, że nie jesteśmy tymi myślami lub uczuciami, które z nich wynikają.

Zgodnie z filozofią Zen jesteśmy znacznie bardziej integralną rzeczywistością. Jesteśmy istotą, która doświadcza różnych myśli i uczuć a następnie decyduje, które z nich cenić i jak z nimi postępować.

Medytacja zen.
W medytacji Zen staramy się obserwować umysł i być strażnikami myśli, które przez niego przechodzą, aby traktować je bardziej obiektywnie.

7. Jedność jest naszym stanem naturalnym

Jedność w filozofii Zen odnosi się do głębokiej jedności ze wszystkim, co istnieje. Tym właśnie jest kontemplacja: nie patrzeniem na rzeczywistość z zewnątrz, ale wchodzeniem w istotę tego, co obserwowane i scalanie się z nią.

Oddzielenie od wszystkiego, co istnieje, jest również iluzją, ponieważ każda istota jest częścią całości. Dopiero gdy jesteśmy w stanie wtopić się w tę rzeczywistość, osiągamy harmonię i wewnętrzną równowagę.

Podoba Ci się ten artykuł? Możesz również przeczytać: Nowy rozdział w życiu – daj sobie do niego prawo

Filozofia Zen to styl życia, w którym można czuć się bardziej spełnionym

Jeśli włączymy zasady filozofii Zen do naszego życia, możemy uzyskać zdrowszą perspektywę, która pomoże nam mądrzej zarządzać uczuciami, myślami i doświadczeniami.

Co więcej, dzięki swojej fundamentalnej podstawie, jaką jest medytacja, nie tylko zachęca nas do połączenia się z samym sobą, ale także zapewnia chwilę relaksu i troski o siebie. Jest to bardzo potrzebne w szalonym tempie naszych codziennych czynności.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Nagamoto S.  Japanese Zen Buddhist Philosophy [Internet]. California: tanford Encyclopedia of Philosophy; 2019 [consultado el 15 de junio de 2022]. Disponible en: https://plato.stanford.edu/entries/japanese-zen/
  • Silva V, Araya C, Martínez D y Aristegui R. La experiencia de estar presente en meditadores Zen: una aproximación fenomenológica. Límite (Arica) [Internet]. 2018 [consultado el 15 de junio de 2022]; 13(43): 29-39. Disponible en: https://www.scielo.cl/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0718-50652018000300029
  • Suzuki D. Introducción a Budismo Zen. Primera Edición. Buenos Aires. Editorial Kier, 2004.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.