Zarządzanie drogami oddechowymi u otyłego pacjenta

Zarządzanie drogami oddechowymi wymaga przeszkolenia przez specjalistę. U otyłych pacjentów istnieje kilka czynników, które mogą utrudniać tę procedurę.
Zarządzanie drogami oddechowymi u otyłego pacjenta
Leonardo Biolatto

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Leonardo Biolatto.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 16 czerwca, 2023

Zarządzanie drogami oddechowymi jest jednym z podstawowych elementów opieki nad pacjentem. Wymaga ciągłego szkolenia w kwestii manewrowania i korzystania z urządzeń, które umożliwiają odpowiednią i bezpieczną wentylację.

Znajomość problematyki dróg oddechowych obejmuje anatomię, przyczyny anomalii strukturalnych i sposoby jej przenikania. Obecnie, utrzymujące się trudności podczas stosowania tej procedury to przyczyna powikłań i śmiertelności związanych ze znieczuleniem. Dlatego właśnie prawidłowe zarządzanie drogami oddechowymi ma tak duże znaczenie.

Otyłość i nadwaga polegają na gromadzeniu się w organizmie nadmiaru tłuszczu, który może być szkodliwy dla zdrowia. Stanowią czynniki ryzyka wielu chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, choroby sercowo-naczyniowe i rak.

Niestety, obecnie często nie przywiązuje się należytej wagi do diagnozy tak zwanych trudnych dróg oddechowych u osób otyłych. Badanie nad nieprawidłowymi drogami oddechowymi podzieliło je na dwie grupy: wrodzone i nabyte trudne drogi oddechowe. Ten ostatni przypadek może wystąpić przy chorobliwej otyłości.

Nagromadzenie tłuszczu u chorobliwie otyłego pacjenta może powodować trudności w laryngoskopii i intubacji. Dlatego konieczna jest ocena ilości nadmiernej tkanki tłuszczowej, zarówno wewnętrznej (usta, gardło, jama brzuszna), jak i zewnętrznej (piersi, szyja, ściana klatki piersiowej i brzuch).

Następnie bierze się pod uwagę szereg cech występujących u chorobliwie otyłych osób, które należy uwzględnić w zarządzaniu drogami oddechowymi. Kluczem jest przewidywanie trudności i wykonanie dobrego planu działania.

Anatomia otyłych pacjentów utrudnia zarządzanie drogami oddechowymi

U otyłego pacjenta liczy się zarówno rozkład tłuszczu, jak i sama waga. W przypadku leczenia dróg oddechowych u tych pacjentów rozkład tłuszczu jest jednak ważniejszy niż waga pacjenta.

Za pomocą jądrowego rezonansu magnetycznego zbadano rozkład tłuszczu u chorobliwie otyłych pacjentów z zespołem obturacyjnego bezdechu sennego i bez niego. Wykazano, że otyli pacjenci z bezdechem sennym mają większą ilość tkanki tłuszczowej w obszarach otaczających odcinki gardła i krtani.

Dzięki tym wynikom udało się wyjaśnić, dlaczego zarządzanie drogami oddechowymi u niektórych pacjentów jest łatwe, a u innych utrudnione. Ułożenie potyliczne tłuszczu może zmniejszyć możliwości rozciągania szyi, co utrudnia laryngoskopię.

Fizjologia pacjentów otyłych a zarządzanie drogami oddechowymi

Przeprowadzono różne badania, które pokazują, że otyli pacjenci mają zwiększone napięcie mięśniowe. Zmniejszając to napięcie podczas znieczulenia, można więc zablokować drogi oddechowe, co utrudnia wentylację za pomocą maski nakładanej na twarz.

Intubacja

Ponadto u osób otyłych zmniejsza się funkcjonalna pojemność rezerwowa a także całkowita pojemność płuc. W konsekwencji zwiększa się zużycie tlenu. Dlatego mają one predyspozycje do desaturacji po indukcji znieczulenia.

Farmakologia jako sposób na zarządzanie drogami oddechowymi

Jednym z kluczy do bezpieczeństwa podczas leczenia dróg oddechowych otyłych pacjentów jest zatem osiągnięcie odpowiedniego poziomu głębokości znieczulenia przed rozpoczęciem wentylacji za pomocą maski.

Natomiast próba wentylacji pacjenta ze znieczuleniem powierzchownym może prowadzić do fałszywych diagnoz niewydolności wentylacyjnej.

Większość leków stosowanych w indukcji jest rozpuszczalna w tłuszczach. Z tego powodu początkowy rozkład w przedziale efektów leczenia może być niski.

W przypadku pacjentów otyłych zaleca się więc stosowanie dostosowanych dawek zamiast dawek ustalonych dla osób o idealnej wadze.

Trudne drogi oddechowe

Obecnie odsetek otyłych pacjentów z zespołem trudnych dróg oddechowych wynosi aż 15,8% w porównaniu z 5,8% u normalnej populacji.

Operacja

Indeks masy ciała BMI (Body Mass Index) większy niż 30 i zespól bezdechu sennego są czynnikami, które prowadzą do trudnego zarządzania drogami oddechowymi. Nie wykazano jednak, aby utrudniało to intubację.

Istnieją inne badania, które wykorzystują bardziej specyficzne markery, takie jak Skala Trudnej Intubacji. Badania te potwierdzają, że u otyłych pacjentów częściej występują trudne drogi oddechowe.

Aspiracja i post przedoperacyjny

Otyli pacjenci zwykle mają dłuższy czas opróżniania żołądka. Jednak nie zaobserwowano, aby częściej  występowała u nich aspiracja lub choroba refluksowa.

Dlatego nie zaleca się stosowania dodatkowych metod stosowania postu lub aspiracji oskrzelowej, jeśli ma być stosowana jakaś technika zarządzania drogami oddechowymi.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Méndez-Beltrán, M. (2012). Ventilación mecánica en anestesia. Revista Mexicana de Anestesiologia.
  • Carrasco, E. (2013). Avances en la terapia inhalatoria de las vías aéreas en asma y EPOC. Revista Chilen Enfermedad Respiratoria. http://doi.org/10.4067/S0717-73482013000400004
  • Garrido Galindo, C., Flores Hernández, S. S., & Pérez-Redondo, C. N. (2007). Diferencias anatomofuncionales y endoscópicas entre la vía aérea del niño y la del adulto. Revista Del Instituto Nacional de Enfermedades Respiratorias.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.