Zapalenie jelit: co to jest i jakie są przyczyny, objawy i leczenie?

Błona śluzowa przewodu pokarmowego może być zajęta w różnych sytuacjach. Biegunka, wymioty i dyskomfort w jamie brzusznej to wczesne objawy zapalenia jelit.

Choroby układu żołądkowo-jelitowego należą do częstych i silnie oddziałujących schorzeń. Zapalenie jelit to choroba związana ze spożywaniem skażonej żywności, radioterapią i stosowaniem niektórych leków. W tym artykule powiemy Ci wszystko, co powinieneś o nim wiedzieć.

Kiedy mówimy o zapaleniu jelit, mamy na myśli zapalenie pętli jelitowych, zwłaszcza jelita cienkiego. Jest to częsta przyczyna dyskomfortu w jamie brzusznej, a także biegunki i wymiotów.

Zapalenie jelit zwykle ustępuje samoistnie. Jednak u niektórych osób może się komplikować w wyniku odwodnienia.

Istnieje kilka stanów związanych z rozwojem zapalenia jelit, przy czym głównym winowajcą jest infekcja wirusami lub bakteriami. Badania szacują większą częstość występowania u dzieci poniżej piątego roku życia oraz u osób starszych.

Typowe objawy zapalenia jelit

Objawy kliniczne zapalenia jelit są wynikiem zapalenia błony śluzowej jelita. W przypadku infekcji bakteryjnej lub wirusowej objawy pojawiają się w ciągu 24 do 72 godzin od ekspozycji na patogeny.

Do najczęstszych objawów zapalenia jelit należą biegunka i bóle brzucha. Biegunka zwykle pojawia się nagle, jest ciężka, a u niektórych osób może towarzyszyć jej śluz i krew.

Inne dolegliwości obejmują:

• Bóle głowy
• Gorączka i dreszcze
• Utrata apetytu
• Nudności i wymioty

Przyczyny zapalenia jelit

Spożywanie żywności i napojów skażonych wirusami lub bakteriami jest najczęstszą przyczyną zapalenia jelit. Zapalenie jelita cienkiego może się rozprzestrzeniać i obejmować żołądek i jelito grube, prowadząc odpowiednio do zapalenia żołądka i zapalenia okrężnicy.

Zapalenie jelit klasyfikuje się według przyczyn, które je powodują. W tym sensie możemy znaleźć następujące fpostaci choroby.

1. Bakteryjne zapalenie jelit

Kolonizacja jelita cienkiego przez bakterie zwykle następuje poprzez spożycie skażonej wody i mleka, niedogotowanego mięsa i źle zakonserwowanych produktów. Złe warunki higieniczne i lekkomyślne obchodzenie się z żywnością zwiększają ryzyko infekcji.

Badania wykazują, że główne bakterie związane z zapaleniem jelit to Salmonella, Campylobacter jejuni, Shigella, Escherichia coli i Vibrio cholerae.

2. Wirusowe zapalenie jelit

Wirusy są głównymi winowajcami infekcji żołądkowo-jelitowych i biegunki u dzieci. U większości osób obraz kliniczny jest samoograniczający się, jednak może być skomplikowany u pacjentów z obniżoną odpornością.

Badania sugerują, że rotawirusy stanowią główną przyczynę ciężkiej biegunki u dzieci poniżej piątego roku życia. Astrowirusy, kaliciwirusy i adenowirusy jelitowe są również ważnymi czynnikami etiologicznymi choroby.

3. Zapalenie jelit popromienne

Ta forma zapalenia jelit jest spowodowana narażeniem na radioterapię brzucha, miednicy lub odbytnicy. Z tego powodu częściej występuje u osób z rakiem przewodu pokarmowego lub narządów moczowo-płciowych.

Zapalenie jelita ustępuje w ciągu kilku tygodni od zakończenia leczenia. Jednak u niektórych osób utrzymuje się przez miesiące, a nawet lata. Według badań wiąże się to z przewlekłą anemią i częściową niedrożnością jelit.

4. Autoimmunologiczne zapalenie jelit

Ta forma to zapalenie błony śluzowej jelit, które powstaje w wyniku nieprawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego (np. choroba Leśniowskiego-Crohna i toczeń). Przeciwciała i białe krwinki rozpoznają własne komórki jelitowe jako obce i atakują je, powodując stan chorobowy.

5. Zapalenie jelit z powodu leków

U niektórych osób zaburzenie to występuje jako niepożądany efekt przyjmowania niektórych leków. Przykładami są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), takie jak ibuprofen i naproksen. Podobnie zażywanie narkotyków, takich jak kokaina, również sprzyja rozwojowi zapalenia jelit.

6. Zapalenie jelit z powodu zatrucia pokarmowego

Wariant ten powstaje w wyniku działania toksyn bakteryjnych na tkankę jelita cienkiego. Występuje po spożyciu żywności przetworzonej w złych warunkach higienicznych. Odpowiedzialnymi czynnikami są niektóre szczepy Staphylococcus aureus i szczep O157:H7 E. coli.

Główne komplikacje

Odwodnienie jest głównym krótkoterminowym powikłaniem u osób z zapaleniem jelit. Występuje z powodu utraty płynów spowodowanej przedłużającą się i uporczywą biegunką.

U niemowląt i małych dzieci odwodnienie jest zwykle cięższe i rozwija się szybciej. Z tego powodu u tych młodych pacjentów niezbędna jest odpowiednia wymiana płynów.

Jak się diagnozuje zapalenie jelit?

Rozpoznanie zapalenia jelit opiera się na objawach klinicznych i testach uzupełniających. Lekarz przeprowadzi odpowiedni wywiad na temat ostatnich podróży, rodzaju żywienia i historii choroby rodziny.

Ponadto szczegółowe badanie fizykalne dostarczy cennych danych. W przypadku podejrzenia bakteryjnego zapalenia jelit można poprosić o posiew kału w celu zidentyfikowania odpowiedzialnego drobnoustroju. Podobnie, jeśli objawy utrzymują się, specjalista może zażądać endoskopowej lub kolonoskopowej oceny przewodu pokarmowego.

Leczenie i rokowanie

W większości przypadków zapalenie jelit ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni. Leczenie ma zatem na celu złagodzenie objawów i zatrzymanie odwodnienia.

Zaleca się nawadnianie doustne preparatami handlowymi w celu zrównoważenia utraty elektrolitów i minerałów na skutek wymiotów i biegunki. U niektórych osób z ciężkim odwodnieniem konieczne będzie podanie płynów dożylnie.

Mogą być wskazane antybiotyki w celu wyeliminowania odpowiedzialnego drobnoustroju lub ograniczenia przerostu bakterii (w przypadku popromiennego zapalenia jelit). Nie zaleca się stosowania leków przeciwbiegunkowych bez wcześniejszego wskazania medycznego, ponieważ mogą one pogorszyć stan.

Czy można zapobiec zapaleniu jelit?

Można podjąć kilka środków w celu zmniejszenia ryzyka zapalenia jelit spowodowanego skażoną żywnością i wodą. Oto niektóre z głównych zaleceń:

• Prawidłowo przechowuj żywność w lodówce.
• Pilnuj harmonogramu szczepień.
• Unikaj picia wody niewiadomego pochodzenia.
• Dbaj o czystość przyborów kuchennych.
• Unikaj kontaktu surowego mięsa z warzywami.
• Właściwie gotuj jedzenie, zwłaszcza mięso.
• Myj ręce dużą ilością wody z mydłem po skorzystaniu z toalety i przed jedzeniem.

Kiedy szukać pomocy medycznej?

Wskazane jest skonsultowanie się z lekarzem, jeśli objawy utrzymują się dłużej niż tydzień. Podobnie obecność oznak odwodnienia, takich jak bladość skóry, zimny pot, kołatanie serca i senność, wymaga jak najszybszej interwencji medycznej.

Inne sygnały ostrzegawcze to pojawienie się obfitej krwi w stolcu i gorączka wyższa niż 39 ° C. W każdym razie pracownicy służby zdrowia to jedyne wykwalifikowane osoby, aby zapewnić niezbędną opiekę i zapobiec powikłaniom zagrażającym życiu.

Brak profesjonalnej obserwacji i kontroli może mieć poważne konsekwencje. Dlatego nie wahaj się skonsultować z lekarzem, jeśli masz jakiekolwiek obawy dotyczące tej choroby.