Wczesne objawy demencji: jak je rozpoznać
Wiele osób pyta o wczesne objawy demencji, które mogą pomóc rozpoznać pojawiającą się z wiekiem chorobę neurodegeneracyjną – demencję.
Demencja to ogólny termin opisujący objawy, które wpływają na rozumowanie, pamięć i zdolności poznawcze, pojawiające się w wyniku naturalnego pogorszenia się stanu zdrowia wraz z wiekiem. Przeczytaj nasz dzisiejszy artykuł, jeśli chcesz poznać wczesne objawy demencji.
Niektóre objawy mogą być znaczące, ale zawsze wymagają konsultacji ze specjalistą. Nie każdy ma na co dzień takie same zdolności i umiejętności. Co więcej, wpływ na te aspekty ma także nasz stan emocjonalny.
Dlatego trzeba umieć odróżnić na przykład zawroty głowy wynikające ze stresującej sytuacji od ogólnej nerwowości.
Możliwe wczesne objawy demencji
Chociaż każdy przypadek jest inny, niektóre wczesne objawy demencji są typowe dla większości przypadków:
Zmysły:
- Gorszy węch. Utrata węchu (całkowita lub częściowa) jest zwykle jednym z wczesnych objawów demencji, a konkretnie: choroby Alzheimera i Parkinsona.
- Pogorszenie widzenia. Informacje wizualne mogą stać się trudne do zrozumienia, na przykład podczas obliczania odległości lub różnic kolorów. Ponadto pogarsza się umiejętność czytania i osobie trudniej jest zrozumieć, co czyta.
Ogólne trudności
Zwykle występują pewne wczesne objawy demencji, takie jak:
- Problemy z wyrażaniem się i pisaniem. Pacjenci mają trudności z rozpoczęciem lub uczestniczeniem w rozmowie. Zapominają, co właśnie powiedzieli, zapominają prostych słów. Popełniają też więcej błędów gramatycznych i interpunkcyjnych. Pisanie staje się trudniejsze do odczytania i zrozumienia.
- Gubienie przedmiotów. Pacjenci często zapominają, gdzie odłożyli przedmioty codziennego użytku (klucze, pilot do telewizora, portfel itp.).
- Trudności w wykonywaniu prac domowych. Czasami chory traci zdolność do wykonywania prostych czynności, takich jak przygotowanie filiżanki herbaty, włączenie telewizora, obsługa komputera lub odwiedzenie kogoś z rodziny mieszkającego w innym domu.
- Powolność w podejmowaniu decyzji. Zwiększona trudność w podejmowaniu decyzji, takich jak planowanie trasy lub decydowanie, co ugotować. Trudności mogą występować również, gdy chory postępuje zgodnie ze wskazówkami, aby przygotować danie lub podąża odpowiednią trasą podczas jazdy.
- Zaniki pamięci. Osoba chora na demencję ma większe trudności z zapamiętywaniem informacji o rzeczach, których się ostatnio dowiedziała, takich jak daty, nazwiska lub odwiedzone miejsca. Zapomina o zaplanowanej wizycie u lekarza lub może nawet o zrobieniu notatki o wizycie.
- Łatwa dezorientacja i utrata poczucia czasu. Osoby z demencją dezorientują się w miejscach, które często odwiedzają, a nawet zapominają powód, dla którego tam są. Mają też trudności z analizą upływu czasu. Zapominają o ważnych datach i czasami trudno im odróżnić przeszłość od przyszłości.
Problemy osobiste
- Zmiany charakteru i nastroju. Wczesne objawy demencji to między innymi wahania nastroju. Osoba może nagle poczuć się bardzo niespokojna, drażliwa, przestraszona lub nadmiernie przygnębiona. Czasami może też przejawiać niewłaściwe lub nieskrępowane zachowanie w miejscach publicznych.
- Skłonność do izolacji. Ponieważ osoba chora na demencję czuje się bardziej przestraszona i bezbronna, nie wykazuje zainteresowania interakcjami społecznymi ani nie zwraca uwagi na to, co mówią inni ludzie. W rezultacie może stać się bardziej wycofana i podatna na izolację i melancholię.
- Zaniedbywanie higieny osobistej. Pojawiają się trudności z podejmowaniem decyzji i ogranicza się zdolność oceny i zdrowego rozsądku. Na przykład, jeśli chodzi o zakupy, chory będzie kupować rzeczy bezużyteczne, ekstrawaganckie lub w nadmiernych ilościach. Z drugiej strony może zarzucić dbanie o higienę osobistą i przyzwoity wygląd, co prowadzi do pojawienia się problemów na polu społecznym.
Dobre nawyki, dzięki którym mózg na dłużej pozostaje młody
Mózg nie starzeje się tak jak reszta ciała. Nie ma siwych włosów ani zmarszczek. Często jednak czujemy, że im jesteśmy starsi, tym słabsze stają się nasze zdolności umysłowe. Na przykład cierpi nasza pamięć krótkotrwała (ta, która pozwala nam zapamiętać numery telefonów).
Aby zachować młodość umysłu, warto polegać na pewnych nawykach życiowych, takich jak:
- Wykonywanie umiarkowanych ćwiczeń fizycznych, najlepiej aerobowych i na świeżym powietrzu. Obcowanie z naturą, prawidłowe oddychanie i wykonywanie ćwiczeń dotleniających z głębokimi oddechami. Dotlenienie mózgu to podstawa.
- Prowadzenie aktywnego życia społecznego. Badania takie jak te opublikowane w 2006 roku w czasopiśmie Neurology sugerują, że relacje społeczne mogą odgrywać pozytywną rolę w zapobieganiu demencji.
- Prawidłowa higiena snu. Specjaliści zalecają sen trwający od 7 do 9 godzin każdej nocy. Bardzo zdrowa jest również drzemka trwająca co najmniej 30 minut, a maksymalnie 90 minut między godziną 13 a 16.
- Odpowiednia dieta. Niektóre produkty spożywcze, takie jak cukier rafinowany, przetworzona żywność, mąki przemysłowe, tłuszcze nasycone i alkohol, mogą mieć wpływ na pojawienie się demencji.
- Dbanie o samoocenę. Relacje społeczne zaczynają się od relacji, którą nawiązujemy z samym sobą. Okazywanie sobie miłości, podziwu i dumy, rozpieszczanie ciała, dbanie o wygląd fizyczny i spędzanie czasu na słuchaniu naszego ciała może być parametrem, który na dłuższą metę sprawi, że będziemy czuć się młodsi.
Oczywiście tak jak każdy z nas jest inny, nie ma też dwóch takich samych mózgów. Jednak większość wzorców życiowych, o których właśnie wspomnieliśmy i którym możemy poświęcić uwagę każdego dnia, może sprawić, że dłużej będziemy cieszyć się młodym mózgiem.
Znaczenie wczesnej diagnozy
Zauważenie wyżej wymienionych objawów (zanim staną się ostre) może pomóc w ustaleniu skuteczniejszych metod leczenia ich złagodzenia. Dlatego szczególnie jeśli objawy nawracają i pogarszają się z czasem, wizyta u specjalisty pomoże zapobiec dalszemu pogorszeniu choroby.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Marín, R. (2018). Dale vida a tu cerebro. Roca Editorial.
-
Marin, R., Fabelo, N., Martín, V., Garcia-Esparcia, P., Ferrer, I., Quinto-Alemany, D., & Díaz, M. (2017). Anomalies occurring in lipid profiles and protein distribution in frontal cortex lipid rafts in dementia with Lewy bodies disclose neurochemical traits partially shared by Alzheimer’s and Parkinson’s diseases. Neurobiology of aging, 49, 52-59.
-
Adams, D. R., Kern, D. W., Wroblewski, K. E., McClintock, M. K., Dale, W., & Pinto, J. M. (2018). Olfactory dysfunction predicts subsequent dementia in older US adults. Journal of the American Geriatrics Society, 66(1), 140-144.
-
Fischer, M. E., Cruickshanks, K. J., Schubert, C. R., Pinto, A. A., Carlsson, C. M., Klein, B. E., … & Tweed, T. S. (2016). Age‐related sensory impairments and risk of cognitive impairment. Journal of the American Geriatrics Society, 64(10), 1981-1987.
- Demencia – Síntomas y causas – Mayo Clinic. (2019). Retrieved 5 July 2020, from https://www.mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/dementia/symptoms-causes/syc-20352013
- Demencia: MedlinePlus enciclopedia médica. (2020). Retrieved 5 July 2020, from https://medlineplus.gov/spanish/ency/article/000739.htm
- MedlinePlus. (2020). Deterioro del sentido del olfato: MedlinePlus enciclopedia médica. Retrieved 5 July 2020, from https://medlineplus.gov/spanish/ency/article/003052.htm
-
Ploughman, M. (2008). Exercise is brain food: the effects of physical activity on cognitive function. Developmental neurorehabilitation, 11(3), 236-240.
-
Bennett, D. A., Schneider, J. A., Tang, Y., Arnold, S. E., & Wilson, R. S. (2006). The effect of social networks on the relation between Alzheimer’s disease pathology and level of cognitive function in old people: a longitudinal cohort study. The Lancet Neurology, 5(5), 406-412.