Utrzymanie nawodnienia: klucz do dłuższego życia?

Dla nikogo nie jest tajemnicą, że nawodnienie odgrywa ważną rolę w utrzymaniu zdrowia. Ale czy jest kluczem do dłuższego życia? Oto, co mówi nowe badanie.
Utrzymanie nawodnienia: klucz do dłuższego życia?
Leonardo Biolatto

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 08 lutego, 2023

Jeśli chodzi o zdrowie, jednym z głównych zaleceń jest pozostawanie nawodnionym. Nasze ciało składa się w około 60% z wody. Dlatego wymaga optymalnego nawodnienia, aby prawidłowo wykonywać większość swoich funkcji. W rzeczywistości wiąże się to z lepszą jakością życia i długowiecznością.

Mówi o tym niedawno opublikowane badanie w czasopiśmie eBioMedicine. Stwierdzono w nim, że picie wystarczającej ilości wody zmniejsza ryzyko chorób przewlekłych. Zapobiega też przedwczesnemu starzeniu się i przedwczesnej śmierci. Badanie to, w którym wzięło udział 11 255 osób, potwierdziło znaczenie nawodnienia organizmu.

„Optymalne nawodnienie może spowolnić proces starzenia się u ludzi”

Jest to hipoteza, którą próbował udowodnić National Institutes of Health (NIH). Wyniki opublikowano 2 stycznia 2023 r. w eBioMedicine, The Lancet. Autorzy przeanalizowali dane zdrowotne 11 255 dorosłych, których obserwowano przez okres 30 lat.

W szczególności eksperci ci sugerują, że korzyści płynące z nawodnienia dla zdrowia i długowieczności wiążą się z rolą wody w kontrolowaniu poziomu sodu w surowicy. Ilość sodu wzrasta w organizmie, gdy zmniejsza się spożycie płynów.

Naukowcy zaobserwowali, że stężenie sodu powyżej normy zwiększa prawdopodobieństwo rozwoju chorób przewlekłych. Nasila też oznaki przedwczesnego starzenia się. Ponadto wiąże się to również z ryzykiem śmierci we wcześniejszym wieku.

Wnioski z badania

U zdrowej osoby dorosłej prawidłowe stężenie sodu w surowicy mieści się w zakresie od 135 do 145 miliekwiwalentów na litr (mEq/l) lub milimoli na litr (mmol/l). W badaniu większość uczestników mieściła się w tym zakresie.

Mimo to naukowcy zaobserwowali, że osoby z poziomem sodu w surowicy powyżej 144 mmol/l miały o 21% większe ryzyko przedwczesnej śmierci i o 50% większe ryzyko przedwczesnego starzenia się w porównaniu z osobami z poziomem między 137 a 142 mEq/l.

Ponadto osoby z poziomem sodu w surowicy powyżej 142 mEq/l wykazywały od 10% do 15% starszy wiek biologiczny niż ich wiek chronologiczny. Aby to zbadać, wzięto pod uwagę kilka wskaźników, takich jak zdrowie metaboliczne i sercowo-naczyniowe, czynność płuc i stany zapalne.

W związku z tym stwierdzono również, że osoby dorosłe z poziomem sodu w surowicy powyżej 142 mEq/l miały o 64% większe ryzyko rozwoju chorób przewlekłych, takich jak:

Wyniki skomentowała Natalia Dmitrieva, autorka badań i badaczka w Laboratorium Medycyny Regeneracyjnej Układu Krążenia na Narodowym Uniwersytecie Serca, Płuc i Krwi (NHLBI), który jest częścią NIH. W komunikacie prasowym, powiedziała co następuje:

Wyniki sugerują, że odpowiednie nawodnienie może opóźnić starzenie się i przedłużyć życie wolne od chorób. Osoby, u których stężenie sodu w surowicy wynosi 142 mEq/l lub więcej, odniosłyby korzyści z większego spożycia płynów.

Sodio de la sal.
Na przykład sód obecny w soli kuchennej bierze udział w kilku procesach patologicznych, gdy jego poziom jest niewystarczający.

Ograniczenia badań

To prawda, że nawodnienie jest niezbędne do dbania o zdrowie i zapewnienia optymalnego funkcjonowania głównych układów organizmu. I chociaż udowodniono to w poprzednich badaniach, wyniki ostatnich prac nie dowodzą związku przyczynowego.

Innymi słowy, badanie jako takie nie wykazuje, że optymalne nawodnienie zapobiega rozwojowi chorób przewlekłych lub zwiększa długowieczność. Pozostaje to jedynie hipotezą.

W rzeczywistości jednym z głównych ograniczeń jest brak kontroli nad tym, jakie płyny pili uczestnicy lub jaki był ich stan nawodnienia poza pomiarem sodu w surowicy.

Naukowcy ustalili, że potrzebne są dalsze badania interwencyjne, aby potwierdzić związek między nawodnieniem a starzeniem się.

Dlatego nie należy lekceważyć tych wyników. Należy też zachować ostrożność w zakresie przyjmowania wody i nawodnienia. Warto pamiętać, że nadmierne spożycie płynów ma również negatywne konsekwencje, takie jak rozwój hiponatremii.

Nawodnienie jest kluczem do dobrego samopoczucia

Związek między optymalnym stanem nawodnienia a kontrolą stężenia sodu w surowicy wymaga dalszych badań. Jednak nie można zaprzeczyć, że spożycie wody i zdrowych napojów odgrywa rolę w wielu markerach zdrowia.

Według opracowania Centers for Disease Control and Prevention (CDC), woda odgrywa rolę w różnych funkcjach:

  • “Naoliwienie: stawów
  • Regulacja temperatury ciała
  • Ochrona rdzenia kręgowego i innych wrażliwych tkanek
  • Eliminacja odpadów poprzez oddawanie moczu, pocenie się i wypróżnienia

Jest również kluczem do zdrowia układu sercowo-naczyniowego, równowagi hormonalnej, transportu witamin i minerałów oraz innych istotnych procesów zachodzących w organizmie. Odwodnienie zwiększa ryzyko chorób przewlekłych i wiąże się z powikłaniami wcześniej istniejących chorób.

Ile wody należy pić dziennie?

Do dziś trwa debata na temat optymalnej ilości wody, jaką człowiek powinien wypijać. Przez długi czas uważano, że wypijanie 8 szklanek wody każdego dnia, jest wystarczające dla nawodnienia organizmu. Miara ta zmieniała się jednak na przestrzeni lat.

W tym temacie podmioty takie jak Narodowa Akademia Medyczna sugerują spożycie około 2,7 litra płynów dla kobiet i 3,7 litra dla mężczyzn. Zalecenie to uwzględnia spożywanie m.in. wody, płynów pochodzących z warzyw, owoców, zup, herbat i innych zdrowych napojów.

Należy jednak wziąć pod uwagę, że odpowiednia ilość płynów nie jest taka sama dla wszystkich. Może się różnić w zależności od wieku, płci, stanu ciąży lub karmienia piersią, składu ciała, poziomu aktywności fizycznej i stylu życia. Należy wziąć pod uwagę również klimat lub temperaturę otoczenia.

Sprawna kobieta pijąca wodę.
Dzienne zapotrzebowanie na wodę również wzrasta, gdy zmienia się nasza aktywność. Na przykład, kiedy uprawiamy sport.

Utrzymanie nawodnienia poprawia jakość życia

Na razie kilka hipotez sugeruje, że utrzymywanie nawodnienia może mieć wpływ na zapobieganie przedwczesnemu starzeniu się. Zmniejsza również śmiertelność a także zapobiega chorobom przewlekłym. Najnowsze badanie sugeruje, że dzieje się tak dlatego, że pomaga regulować poziom sodu w surowicy. Jak się okazuje, jego wysoki poziom wiąże się z pogarszającym się stanem zdrowia.

I chociaż potrzeba więcej dowodów, aby potwierdzić ten związek, jasne jest, że dzienne spożycie płynów ma kluczowe znaczenie dla ogólnego stanu zdrowia. Niektóre objawy, takie jak ciągłe uczucie pragnienia, zmęczenie, zbyt żółty mocz o ostrym zapachu oraz suche, popękane usta mogą wskazywać na stan odwodnienia.

W takim przypadku wskazane jest zwiększenie podaży płynów, ale bez przekraczania zalecanej ilości. Z drugiej strony, przewodnienie powoduje znaczny spadek stężenia sodu we krwi, co również jest potencjalnie niebezpieczne.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Brinkman JE, Dorius B, Sharma S. Physiology, Body Fluids. [Updated 2022 May 8]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482447/
  • Manz F, Wentz A. The importance of good hydration for the prevention of chronic diseases. Nutr Rev. 2005 Jun;63(6 Pt 2):S2-5. doi: 10.1111/j.1753-4887.2005.tb00150.x. PMID: 16028566.
  • Nakamura Y, Watanabe H, Tanaka A, Yasui M, Nishihira J, Murayama N. Effect of Increased Daily Water Intake and Hydration on Health in Japanese Adults. Nutrients. 2020 Apr 23;12(4):1191. doi: 10.3390/nu12041191. PMID: 32340375; PMCID: PMC7231288.
  • Popkin BM, D’Anci KE, Rosenberg IH. Water, hydration, and health. Nutr Rev. 2010 Aug;68(8):439-58. doi: 10.1111/j.1753-4887.2010.00304.x. PMID: 20646222; PMCID: PMC2908954.
  • Stookey, J. D., & Kavouras, S. A. (2020). Water Researchers Do Not Have a Strategic Plan for Gathering Evidence to Inform Water Intake Recommendations to Prevent Chronic Disease. In Nutrients (Vol. 12, Issue 11, p. 3359). MDPI AG. https://doi.org/10.3390/nu12113359
  • The National Academy of Sciences. Dietary References Intakes for Water, Potassium, Sodium, Chloride, and Sulfate. Available in https://www.nationalacademies.org/news/2004/02/report-sets-dietary-intake-levels-for-water-salt-and-potassium-to-maintain-health-and-reduce-chronic-disease-risk
  • Zhou HL, Wei MH, Cui Y, Di DS, Song WJ, Zhang RY, Liu JA, Wang Q. Association Between Water Intake and Mortality Risk-Evidence From a National Prospective Study. Front Nutr. 2022 Apr 12;9:822119. doi: 10.3389/fnut.2022.822119. PMID: 35495952; PMCID: PMC9039539.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.