Toczeń - 7 wskazówek dotyczących radzenia sobie ze zmęczeniem
Wyczerpanie towarzyszące pacjentom z toczniem sprawia, że dotknięci nim pacjenci mają trudności z wykonywaniem podstawowych codziennych czynności, takich jak wstawanie z łóżka, jedzenie i chodzenie do pracy. Tym bardziej inne zajęcia, takie jak ćwiczenia fizyczne lub po prostu spotkania towarzyskie, stają się skomplikowane.
U osób z układowym toczniem rumieniowatym wyczerpanie jest początkowym objawem nawet w połowie przypadków. Może mu towarzyszyć drażliwość, zmęczenie, senność, depresja i niepokój.
Wyczerpanie w przypadkach tocznia
Toczeń ma to do siebie, że zarówno zwykłe zmęczenie, jak i wyczerpanie mogą występować jednocześnie. Mogą być spowodowane stanami depresyjnymi i lękowymi charakterystycznymi dla tej choroby.
Obecnie w celu rozwiązania problemu stosuje się skalę zmęczenia funkcji poznawczych i motorycznych (FSMC). Zawiera ona 20 zmiennych, które osobno oceniają każdą funkcję. Następnie w zależności od uzyskanych wyników, jest ono klasyfikowane jako łagodne, umiarkowane lub ciężkie.
Współczynnik zmęczenia to wartość równa lub większa od 42 w skali FSMC. Wyczerpanie występuje, gdy wynik jest równy lub większy od 63.
Można je postrzegać jako przytłaczające uczucie zmęczenia w stanie spoczynku. Uniemożliwia ono wykonywanie codziennych czynności, nasila się wraz z aktywnością i nie poprawia się wraz z odpoczynkiem.
Wyczerpanie jako objaw, oprócz samej choroby związane jest również z innymi czynnikami. Mogą to być:
- Depresja i niepokój
- Nadwaga lub otyłość
- Zaburzenia snu
- Przewlekła anemia
- Siedzący tryb życia
- Fibromialgia
Wszystkie te czynniki mogą pogorszyć zmęczenie w toczniu lub rozwinąć się jako konsekwencja choroby. Na przykład skrajne wyczerpanie prowadzi do siedzącego trybu życia, co zwiększa ryzyko otyłości.
Wyczerpanie – jak sobie z nim radzić?
Jeśli zdiagnozowano u Ciebie toczeń rumieniowaty układowy, powinieneś wiedzieć, że pojawi się zmęczenie i znużenie. Dlatego dobrze jest wdrożyć pewne strategie walki z objawami. Oto kilka wskazówek, które mogą Ci pomóc.
1. Zmniejsz stres
Wyczerpanie przy toczniu można kontrolować, gdy pracujesz nad technikami relaksacyjnymi, aby radzić sobie ze stresem. Zaleca się jogę i medytację, równoważenie obciążenia pracą, dopasowywanie aktywności do możliwości fizycznych oraz regularny odpoczynek.
2. Uwzględnij codzienne ćwiczenia
Chociaż ludzie z toczniem mogą mieć trudności z ćwiczeniami, siedzący tryb życia jest czynnikiem, który zaostrza wyczerpanie. Regularne ćwiczenia z kolei pozwalają na wzmocnienie mięśni, dostarczają więcej energii i poprawiają nastrój.
Już samo włączenie 10 minut aktywności fizycznej dziennie zmniejsza skutki stresu i zmęczenia. Ponadto zaleca się poszukiwanie równowagi między aktywnością fizyczną i okresami odpoczynku.
Zaplanuj inne zajęcia poza codziennymi obowiązkami, w tym spotkania towarzyskie, aby nie zabrakło Ci energii.
Aerobowe ćwiczenia fizyczne łagodzą zmęczenie w toczniu. Ponieważ jest to choroba obejmująca wiele narządów, takich jak mięśnie, skóra, płuca i stawy, uprawianie sportu będzie miało wpływ na ryzyko sercowo-naczyniowe.
Wykazano, że przedłużone aerobowe programy ćwiczeń fizycznych znacznie zmniejszają poważne zmęczenie. Najlepiej znajdź profesjonalistę w okolicy, który może pokazać ci kilka procedur.
Przeczytaj również: Rodzaje operacji w leczeniu raka piersi
3. Uczestnicz w grupach wsparcia i zarządzaj emocjami podczas terapii
Zmęczenie występujące przy toczniu może być spowodowane depresją i lękiem, jak również złością i frustracją. Ponieważ pozwolenie na ewolucję tych uczuć przynosi efekt przeciwny do zamierzonego, powinieneś spróbować podejścia poprzez terapię psychologiczną.
Bycie zbyt zmęczonym, aby rozpocząć lub nawet ukończyć jakąkolwiek czynność, a także apatia powoduje smutek, z którym trudno sobie samemu poradzić. Uczestnictwo w grupach wsparcia pozwala nam dzielić się tymi emocjami z innymi osobami, które przeżywają te same problemy.
4. Popraw nawyki związane ze snem
Zaburzenia snu mogą nasilać zmęczenie lub być jego przyczyną, ponieważ osoby chore na toczeń często budzą się zmęczone, nawet jeśli spały wiele godzin. Częstym zjawiskiem jest również przerywanie snu w nocy i niemożność ponownego zaśnięcia.
Zaleca się od 7 do 8 godzin odpoczynku każdej nocy. Drzemki w ciągu dnia powinny być krótkie, aby nie zakłócać snu nocnego.
Należy również wyeliminować ekspozycję na ekrany, zwłaszcza tuż przed snem. Zjedz lekką kolację na 2 do 4 godzin przed snem. Nie pij już kawy i spróbuj zastosować relaksującą muzykę.
Utwórz rutynę relaksacyjną przed snem i staraj się wstawać każdego dnia o tej samej porze.
Problemy ze snem mogą być również spowodowane leczeniem kortykosteroidami w dawkach umiarkowanych do wysokich. Więc skonsultuj się z lekarzem, jeśli używasz tych leków.
5. Zbilansowana dieta
Dieta z odpowiednimi porcjami białka i węglowodanów może zwalczyć zmęczenie związane z toczniem. Oczywiście osoby z tym problemem muszą zrezygnować z substancji toksycznych, takich jak alkohol czy tytoń.
Zmęczenie w toczniu może być również spowodowane niedoborem witaminy D, spowodowanym tendencją do unikania ekspozycji na słońce. Badania kliniczne wykazały, że w ciągu 6 miesięcy od wdrożenia suplementacji witaminy D, u kobiet z tą chorobą wyczerpanie w znacznej mierze ustępuje.
Skonsultuj się z lekarzem, jeśli potrzebujesz suplementów witaminowych.
Zobacz też: Nowa terapia leczy raka u 13-letniej dziewczynki
6. Skontaktuj się z lekarzem, aby przeanalizował leki
Kortykosteroidy stosowane w leczeniu mogą prowadzić do bezsenności, niepokoju i zmęczenia związanego z toczniem. Mogą również wpływać na zdolność osiągnięcia relaksującego snu.
Inne metody leczenia, takie jak przeciwzapalne środki przeciwbólowe, przeciwdepresyjne i zwiotczające mięśnie, mogą nasilać zmęczenie. Dlatego konieczna jest regularna ocena planu terapeutycznego. Oczywiście, może to zrobić wyłącznie pracownik służby zdrowia.
7. Wyklucz współistniejące choroby
Zmęczenie związane z toczniem może się pogorszyć w obecności innych zaburzeń autoimmunologicznych, endokrynologicznych lub neurologicznych. Przykładami mogą być:
- Fibromialgia.
- Problemy z tarczycą.
- Niewydolność nerek.
- Niedokrwistość.
Jeśli masz objawy inne niż zwykle lub nowe, powinieneś skonsultować się z lekarzem. Czasami korekta patologii współistniejącej zmniejsza uczucie zmęczenia. W tym celu konieczne jest przestrzeganie powyższych zaleceń dotyczących regularnych wizyt u lekarza.
Wyczerpanie związane z toczniem wymaga profesjonalnej oceny
Pierwszą rzeczą do zrobienia w obliczu zmęczenia w toczniu jest wykluczenie obecności aktywnej fazy choroby. Dlatego musisz dostosować leczenie, aby uzyskać remisję ostrego epizodu. Istnieje możliwość zwiększenia dawki już stosowanych leków lub dołączenia innego leku.
Kiedy nie ma wysokiej aktywności lub ostrego epizodu tocznia, lekarz powinien ocenić inne stany, które mogą sprzyjać zmęczeniu. Powinien też wykluczyć współistniejącą niedokrwistość, niewydolność nerek lub problemy z tarczycą.
Zmęczenie związane z toczniem może być wyniszczające, zarówno fizycznie, jak i emocjonalnie. Upośledza zdolność wykonywania codziennych czynności i wymaga pomocy medycznej.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Arnaud, L., Gavand, P. E., Voll, R., Schwarting, A., Maurier, F., Blaison, G., … & Martin, T. (2019). Predictors of fatigue and severe fatigue in a large international cohort of patients with systemic lupus erythematosus and a systematic review of the literature. Rheumatology, 58(6), 987-996. Disponible en https://academic.oup.com/rheumatology/article/58/6/987/5265278.
- Barbera I, et al. Prevalencia y factores asociados a fatiga en pacientes del sexo femenino con lupus eritematoso sistémico. Med Clinic (Barc) 2018;151(9):353-358. Disponible en https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2387020618304054
- Elera C, et al. Lupus eritematoso sistémico y fatiga. Rev. Cuerpo Med. HNAAA 2022;15(3). Disponible en https://www.cmhnaaa.org.pe/ojs/index.php/rcmhnaaa/article/view/1665/678.
- Mertz P, et al. Towards a practical management of fatigue in systemic lupus erythematosus. Lupus Science & Medicine 2020;7. Disponible en: https://www.researchgate.net/publication/347068650_Towards_a_practical_management_of_fatigue_in_systemic_lupus_erythematosus.
- Middleton, K. R., Moonaz, S. H., Hasni, S. A., López, M. M., Tataw-Ayuketah, G., Farmer, N., & Wallen, G. R. (2018). Yoga for systemic lupus erythematosus (SLE): Clinician experiences and qualitative perspectives from students and yoga instructors living with SLE. Complementary therapies in medicine, 41, 111-117.
- Sharif K, et al. Physical activity and autoinmune diseases: get moving and manage the disease. Autoinmune Reviews 2018;17(1):53-72. Disponible en https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1568997217302835.