Test na zapalenie mięśnia sercowego - w Hiszpanii odkryto szybką metodę

Studium opublikowane w prestiżowym czasopiśmie medycznym przez hiszpańskich naukowców otwiera drzwi do szybkiego badania na zapalenie mięśnia sercowego. Co to znaczy?
Test na zapalenie mięśnia sercowego - w Hiszpanii odkryto szybką metodę
Leonardo Biolatto

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Szybki test na zapalenie mięśnia sercowego jest marzeniem wielu kardiologów i lekarzy sportowych, którzy często mają do czynienia z przypadkami nagłej śmierci. W sporcie więcej się mówi o tych przypadkach, chociaż występują równie często jak w populacji ogólnej.

Chodzi o to, że jeśli do takiego wydarzenia dojdzie podczas meczu, możliwe jest, powtórzą je we wszystkich wiadomościach. Ale nie tylko sportowcy należą do grupy ryzyka.

Szczególna sytuacja dotyczy badań fizycznych wymaganych do rozpoczęcia uprawiania jakiegoś sportu. Odnosi się to również do predyspozycji sportowych wymaganych do rejestracji w rywalizacji zawodowców.

Lekarze stoją przed wyzwaniem wykrycia nieprawidłowości, których w wielu przypadkach nie można zdiagnozować. Dlatego tak bardzo oczekiwano na szybki test na zapalenie mięśnia sercowego… aż do teraz.

Co to jest zapalenie mięśnia sercowego?

Zapalenie mięśnia sercowego to zapalenie tkanki mięśniowej serca. Jak w przypadku wszystkich stanów zapalnych zasadą jest nagromadzenie nieprawidłowej tkanki i upośledzenie jej funkcji.

Wśród przyczyn zapalenia mięśnia sercowego mamy różne czynniki:

  • Choroby autoimmunologiczne: na przykład toczeń rumieniowaty układowy.
  • Infekcje: niektóre drobnoustroje osadzają się w sercu lub wywołują reakcje krzyżowe z własnymi przeciwciałami, co prowadzi do zapalenia mięśnia sercowego. Choroba z Lyme jest również jedną z rozpoznanych przyczyn.
  • Toksyny: przewlekłe zatrucie alkoholem, nadużywanie nielegalnych narkotyków, takich jak kokaina i tlenek węgla.
  • Czynniki genetyczne: Jeśli mutacja genetyczna lub choroba dziedziczna powoduje zapalenie mięśnia sercowego, jego wykrycie o wiele bardziej się komplikuje. Ta przyczyna najbardziej niepokoi lekarzy, ponieważ trudno jest postawić diagnozę, zanim pojawi się poważny, a nawet śmiertelny objaw.
Nieprzytomny mężczyzna
Nagła śmierć to wydarzenie, które dezorientuje wszystkich. Jej zapobieganie jest jednak bardzo skomplikowane.

Jaki jest związek między zapaleniem mięśnia sercowego a nagłą śmiercią?

Szybki test na zapalenie mięśnia sercowego ma tę zaletę, że pozwala wykryć osoby podatne na nagłą śmierć. Jeśli można by go ujednolicić, można go wprowadzić do wymagań jako obowiązkowy egzamin w sporcie zawodowym. Właśnie o to prosi wielu lekarzy.

W przypadku nagłej śmierci dochodzi do zatrzymania układu sercowo-naczyniowego. Co gorsza, początkowo nie można tego przypisać konkretnej przyczynie. Podejrzenie zawsze dotyczy ostrego zawału mięśnia sercowego, który najczęściej powoduje nagłe zatrzymanie krążenia.

Pomylenie zawału z zapaleniem mięśnia sercowego prowadzi do udzielenia pomocy w trybie pilnym, które może nawet przynieść efekt przeciwny do zamierzonego dla pacjenta.

W przypadku podejrzenia zablokowania tętnicy wieńcowej lekarze natychmiast przeprowadzają cewnikowanie. W ten sposób próbują odblokować skrzep, zakrzep lub zator, które zakłócają przepływ krwi.

Ten czas zainwestowany w cewnikowanie jest dziś jedynym sposobem na udzielenie pomocy pacjentowi, który zemdlał bez wcześniejszej historii choroby. Po zweryfikowaniu, że nie było zawału serca, zaczyna się podejrzewać inną chorobę.

Do tej pory nie istniał szybki test wykluczający zapalenie mięśnia sercowego. Uważano, że nagła śmierć następowała na skutek martwicy komórek serca, a nie stanu zapalnego. W związku z tym można było zastosować szybką pomoc, chociaż nie zawsze była ona właściwa.

Przeczytaj również ten przydatny materiał: Zastrzyk domięśniowy w serce – czym jest i kiedy go stosować?

Jaki pożytek przynosi szybki test na zapalenie mięśnia sercowego?

Naukowcy z Hiszpańskiego Narodowego Centrum Badań Układu Krążenia (CNIC) opublikowali ciekawy artykuł naukowy w The New England Journal of Medicine,. Otwiera on drzwi do opracowania szybkiego testu na zapalenie mięśnia sercowego. Daje nadzieję na uniknięcie przyszłych zgonów.

Zastosowanie takiego testu pozwoliłoby lekarzom wykryć u niektórych osób zwiększone prawdopodobieństwo zgonu z powodu nagłej śmierci. Jest to szczególnie ważne w naukach medycznych związanych ze sportem. Tutaj badania często muszą być przeprowadzane na zawodowych sportowcach, którzy są poddawani wysokim wymaganiom.

Jednocześnie ten szybki test na zapalenie mięśnia sercowego można by wykonywać na pokładzie karetki pogotowia. Wyniki uzyskiwano by już podczas transportu pacjenta, który zemdlał w miejscu publicznym i dla którego nie ma dokładnych danych.

Gdyby wykryto obecność biomarkerów wskaźnikowych, które analizują naukowcy, uniknięto by straty czasu na jakieś nietrafione leczenie.

Co odkryli badacze, jeśli chodzi o test na zapalenie mięśnia sercowego?

Hiszpańscy naukowcy wykryli mikroRNA, które jest obecne tylko u osób z zapaleniem mięśnia sercowego i krąży we krwi osób dotkniętych chorobą. Nazwano go hsa-miR-Chr8: 96.

Substancja jest produkowana przez limfocyty Th17, które są aktywowane w zapaleniu mięśnia sercowego. Ta różnorodność białych krwinek uczestniczy w procesie zapalnym mięśnia sercowego, przyczyniając się do mniejszej lub większej ostrości obrazu klinicznego.

Warto podkreślić, że ci, którzy nie cierpią na zapalenie mięśnia sercowego, nie mają tego biomarkera. Tak przynajmniej do tej pory zweryfikowali naukowcy. Dlatego swoistość stanowiłaby argument za jego zastosowaniem, pozwalając na zmniejszenie liczby fałszywie pozytywnych wyników.

Badanie krwi
Szybki test na zapalenie mięśnia sercowego można by wykonywać w klinikach, ale także w karetce pogotowia podczas transportu pacjenta.

Jakie inne badania istnieją w tym zakresie?

Od pewnego czasu trwają badania nad mikroRNA, które umożliwiają wykrycie problemów sercowo-naczyniowych z wyprzedzeniem. Uzyskanie szybkiego testu na zapalenie mięśnia sercowego to tylko jedno z analizowanych zastosowań, które może poprawić zapobieganie nagłym zgonom w przyszłości.

Aby uniknąć biopsji mięśnia sercowego, naukowcy opublikowali w zeszłym roku w czasopiśmie ESC Heart Failure, że dzięki mikroRNA mogą wykryć stan zapalny w mięśniu sercowym. Byłoby to w szczególności przydatne w zapaleniu mięśnia sercowego wywołanym przez infekcje wirusowe.

Z drugiej strony, również całkiem niedawno, pewne grupy badawcze zaproponowały zastosowanie mikroRNA do przewidywania, czy blaszka miażdżycowa wkrótce pęknie, czy nie. Należy zauważyć, że pęknięcie blaszki miażdżycowej jest mechanizmem patofizjologicznym uznawanym za winowajcę powstawania skrzepu wywołującego ostry zawał mięśnia sercowego.

W ten sam sposób kierunki badań naukowych, które rozwijają się od lat, poszukują sposobu na włączenie mikroRNA do komplementarnych metod diagnozowania ostrego zawału mięśnia sercowego ze zmianami elektrokardiograficznymi. Oznaczenie to zostałoby dodane do klasycznego dawkowania troponin, które są już szeroko stosowane w izbach przyjęć.

Na koniec warto zauważyć, że krążące mikroRNA w osoczu mogą również przyczynić się do scharakteryzowania ryzyka pacjentów z miażdżycą. Świadczą o tym badania opublikowane w tym roku w Current Molecular Medicine.

Test na zapalenie mięśnia sercowego z hiszpańskim akcentem

Możliwość wykonania testu na zapalenie mięśnia sercowego pochodzenia hiszpańskiego to przywilej dla tego kraju. Badania opublikowane w tym zakresie przez grupę CNIC wpisują się w ścieżkę, którą podąża nauka, aby usprawnić wykrywanie prawie niewidocznych patologii.

W świecie sportu standaryzacja testu tego typu oznaczałaby krok naprzód w zapobieganiu nagłym zgonom. Sportowcy i lekarze sportowi nie mogą się doczekać.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Blanco-Domínguez R, Sánchez-Díaz R, de la Fuente H, Jiménez-Borreguero LJ, Matesanz-Marín A, Relaño M, Jiménez-Alejandre R, Linillos-Pradillo B, Tsilingiri K, Martín-Mariscal ML, Alonso-Herranz L, Moreno G, Martín-Asenjo R, García-Guimaraes MM, Bruno KA, Dauden E, González-Álvaro I, Villar-Guimerans LM, Martínez-León A, Salvador-Garicano AM, Michelhaugh SA, Ibrahim NE, Januzzi JL, Kottwitz J, Iliceto S, Plebani M, Basso C, Baritussio A, Seguso M, Marcolongo R, Ricote M, Fairweather D, Bueno H, Fernández-Friera L, Alfonso F, Caforio ALP, Pascual-Figal DA, Heidecker B, Lüscher TF, Das S, Fuster V, Ibáñez B, Sánchez-Madrid F, Martín P. A Novel Circulating MicroRNA for the Detection of Acute Myocarditis. N Engl J Med. 2021 May 27;384(21):2014-2027. doi: 10.1056/NEJMoa2003608. PMID: 34042389.
  • Aleshcheva, Ganna, et al. “MicroRNA profiling as a novel diagnostic tool for identification of patients with inflammatory and/or virally induced cardiomyopathies.” ESC Heart Failure 8.1 (2021): 408-422.
  • Johnson, Jason L. “The predictive potential of circulating microRNA for future cardiovascular events.” (2021): 1-3.
  • Scărlătescu, Alina Ioana, et al. “MicroRNAs in Acute ST Elevation Myocardial Infarction—A New Tool for Diagnosis and Prognosis: Therapeutic Implications.” International Journal of Molecular Sciences 22.9 (2021): 4799.
  • Sharma, Ashish Ranjan, et al. “Circulating miRNA in atherosclerosis: a clinical biomarker and early diagnostic tool.” Current Molecular Medicine (2021).
  • Vancini, Rodrigo Luiz, et al. “Prevention of sudden death related to sport: the science of basic life support—from theory to practice.” Journal of clinical medicine 8.4 (2019): 556.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.