Terapia aerozolowa: na czym polega?

Terapia aerozolowa pozwala dostarczyć daną substancję lub lek bezpośrednio do dróg oddechowych, aby poprawić stan obszaru objętego chorobą. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się o niej więcej!

Terapia aerozolowa to metoda leczenia, która pozwala dostarczać do organizmu określone substancje lub leki w formie aerozolu poprzez inhalację. W celu podawania dawek lekarze używają nebulizatorów. Takie urządzenia są w stanie zamienić płyn w cząsteczki aerozolu. Dzięki temu tworzą delikatną mgiełkę, którą pacjent może wciągnąć razem z powietrzem.

Terapia aerozolowa: wskazania do jej zastosowania

Zazwyczaj leki rozszerzające oskrzela podaje się najczęściej osobom cierpiącym na astmę lub przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP). 

Jednak oprócz tego wykorzystuje się je również do leczenia innych schorzeń. Zaliczamy do nich mukowiscydozę, HIV i rozstrzenie oskrzeli.

Leki, które można podawać metodą terapii aerozolowej

Stosując terapię aerozolową lekarz może podać:

• Leki rozszerzające oskrzela lub kortykosteroidy,
• Leki rozpuszczające śluz, które pomagają się go pozbyć,
• Substancje takie jak roztwór soli fizjologicznej, które rozluźniają wydzielinę,
• Antybiotyki, które bezpośrednio leczą infekcje oskrzeli.

Terapia aerozolowa i jej zalety

Ogólnie rzecz ujmując, główna zaleta terapii aerozolowej to fakt, że umożliwia ona podawanie substancji lub leków w taki sposób, aby wchodziły w bezpośredni kontakt z obszarem dróg oddechowych, który jest objęty chorobą. Tym samym można osiągnąć natychmiastowy efekt leczniczy używając niższych dawek.

Co więcej, taki rodzaj podawania leków ma zazwyczaj mniejszą liczbę skutków ubocznych niż tradycyjny. W końcu umożliwia on bezpośrednie dostarczanie substancji i leków do samych oskrzeli. Czynnik, który determinuje odkładanie rozpylanych substancji w drogach oddechowych to rozmiar cząsteczek.

Jednak w zależności od rodzaju inhalatora może zachodzić znacząca różnica w rozmiarze cząsteczek oraz prędkości rozprzestrzeniania się i zasięgu mgiełki.

Oto kilka czynników zależnych od cech osobniczych każdego pacjenta:

• Wiek,
• Wzorce oddechowe,
• Stan płuc.

Ryzyko i komplikacje

Do ewentualnych komplikacji związanych ze stosowaniem techniki aerozolowej zaliczamy:

• Skurcz oskrzeli. W oskrzelikach pojawia się stan zapalny, który sprawia, że się kurczą. To z kolei wywołuje napady kaszlu oraz trudności w oddychaniu.
• Infekcje wywoływane zanieczyszczeniem.
• Palpitacje lub zwiększone ciśnienie tętnicze.
• Zatrzymywanie dwutlenku węgla, który zazwyczaj jej usuwany podczas wydechu.

Stosowanie terapii aerozolowej

Pacjenci muszą używać inhalatory we właściwy sposób. W przeciwnym razie nie będą skuteczne. Poza tym należy dobrać rodzaj inhalatora w taki sposób, aby był dopasowany do substancji lub leku, które musi przyjmować pacjent.

U pacjentów cierpiących na ekstremalne przemęczenie lub krótki oddech leki można podawać stosując maseczkę zakładaną na twarz. Poza tym można jej również używać, gdy pacjent nie jest w stanie korzystać z tradycyjnego inhalatora. Takie podejście często stosuje się u osób w podeszłym wieku lub ciężko chorych.

Pacjent lub lekarz musi we właściwy sposób przygotować lek. Poza tym trzeba mieć wszystkie potrzebne dodatkowe materiały. Pamiętaj o tym, by przed przyjęciem dawki zawsze porządnie umyć ręce. Aby przyjąć lek we właściwy sposób, musisz przestrzegać zaleceń podanych na opakowaniu oraz stosować właściwą dawkę.

Jeśli jednak Twoje leczenie wymaga stosowania różnych leków lub substancji, musisz zawsze przyjmować je jedna po drugiej w następującej kolejności:

1. Leki rozszerzające oskrzela lub kortykosteroidy,
2. Substancje rozrzedzające wydzieliny,
3. Fizjoterapia oddechowa, która pomaga poluzować i wydalić wydzieliny,
4. Antybiotyki stosowane w celu leczenie infekcji oskrzeli.

W przypadku jakichkolwiek pytań na ten temat zawsze skonsultuj się ze swoim lekarzem.

Zazwyczaj zaleca się wykonywanie terapii aerozolowej w pozycji siedzącej. Trzymaj wyprostowane plecy i odchyl głowę do tyłu. Dzięki temu mgiełka nie dostanie się do niechcianych obszarów. I pamiętaj, aby po każdym użyciu wyczyścić i zdezynfekować urządzenie oraz stosowane materiały pomocnicze.

Rodzaje nebulizatorów

Ogólnie rzecz biorąc wyróżniamy trzy rodzaje inhalatorów, nazywanych również nebulizatorami.

1. Ultradźwiękowe. Mgiełka jest wytwarzana przez wibrujący kryształ piezoelektryczny. Nadają się jedynie do zmiany w mgiełkę wody oraz roztworu soli fizjologicznej o różnym stężeniu.
2. Pneumatyczne. Składają się z komory rozpraszającej, która wytwarza aerozol wraz z przepływem gazu. Nadają się do zmiany w mgiełkę leków rozszerzających oskrzela, leków przeciwzapalnych, roztworu soli fizjologicznej o zróżnicowanym stężeniu, leków rozrzedzających wydzielinę oraz antybiotyków.
3. Siateczkowe/membranowe. Aerozol jest wytwarzany w wyniku przechodzenia płynu, który ma zostać rozproszony, poprzez otwory w siateczce. To doskonałe nebulizatory do antybiotyków, ponieważ zapewniają duże dawki i niewielką utratę leku.

Podsumowanie

Podsumowując, aby terapia aerozolowa przyniosła oczekiwane rezultaty, musisz przestrzegać zaleceń lekarza.

Jeśli musisz brać kilka leków, pamiętaj o przestrzeganiu odpowiedniej kolejności ich przyjmowania. Poza tym musisz zachować dużą ostrożność i czyścić oraz dezynfekować nebulizator we właściwy sposób. Nie zapominaj również o zachowaniu odpowiedniej higieny jamy ustnej. Dzięki temu będziesz w stanie usunąć niepożądane resztki lekarstw.