Techniki wspomaganego rozrodu
Rozród wspomagany obejmuje szereg technik i zabiegów medycznych ułatwiających zajście w ciążę. Zasadniczo jest to metoda na zapłodnienie dla par, które chcą mieć dzieci, ale z jakichś powodów nie mogą.
Jest na to kilka sposobów. Wszystkie z nich wymagają jednak nasienia i komórki jajowej, aby wyprodukować zarodek do zapłodnienia w ciele kobiety.
Czytaj dalej, aby uzyskać szczegółowe wyjaśnienie, jakie są techniki wspomaganego rozrodu.
Rodzaje technik wspomaganego rozrodu
Ogólnie rzecz ujmując, istnieją trzy techniki uzyskania zapłodnienia w laboratorium. Każda z nich ma inny przebieg, a także inne zalety i wady.
Poznaj także kilka wskazówek, jak poprawić płodność u mężczyzn
Sztuczne zapłodnienie
Pierwsza technika polega na umieszczeniu próbki nasienia w żeńskim układzie rozrodczym. Jego celem jest zwiększenie zdolności plemników do zapłodnienia dzięki ulepszeniom dokonanym w laboratorium.
Kobieta musi mieć co najmniej jeden jajowód, który wytwarza jaja. Istnieją dwa rodzaje procedur, w których można zastosować tę technikę: inseminacja małżonka lub dawcy.
Aby dokonać sztucznego zapłodnienia, należy zwiększyć liczbę jaj poprzez stymulację jajników lekami. Próbka nasienia musi natomiast zawierać dużą ilość plemników dobrej jakości. Dlatego przed jej pobraniem zaleca się abstynencję seksualną przez co najmniej trzy dni.
Wykonuje się również kapacytację plemników na próbce, aby zagwarantować ich maksymalną jakość. Następnie, gdy próbka jest gotowa, technik dokonuje inseminacji w szyjce macicy za pomocą specjalnego cewnika, który wprowadzany jest do macicy, aby zdeponować nasienie. Po tym usuwa się cewnik.
Procedura jest skuteczna w przypadku zmniejszenia liczby plemników lub zmian w ich ruchliwości czy morfologii. Stosuje się ją również, jeśli występują wady rozwojowe w męskim układzie rozrodczym spowodowane urazem. Zastosowanie znajduje ponadto, gdy problemem jest zaburzenie wytrysku lub zmiany w nasieniu.
Sztuczne zapłodnienie można również stosować w przypadku problemów kobiecych, takich jak zmiany śluzu szyjkowego, obecność przeciwciał przeciwplemnikowych, zwężenie szyjki macicy czy dysfunkcje pochwy.
Zapłodnienie in vitro (IVF)
Metoda ta polega na odtworzeniu procesu zapłodnienia w specjalistycznym laboratorium. W tym celu technicy pobierają komórki jajowe oraz plemniki i utrzymują je w środowisku sprzyjającym zapłodnieniu.
Ta technika jest zwykle stosowana w przypadku słabej jakości nasienia, ciężkiej endometriozy i bezpłodności o nieznanej przyczynie.
Lekarze na początku badają parę. Następnie stymulują jajniki hormonami, ekstrahują oocyty, inseminują je nasieniem i wykonują posiew, aby ocenić, czy zapłodnienie się powiodło. Dwa do sześciu dni później przenoszą embriony do macicy kobiety.
Przeczytaj wszystko o ciąży przez sztuczne zapłodnienie
ICSI (docytoplazmatyczna iniekcja plemnika)
Za pomocą mikroiniekcji technicy wprowadzają plemniki do komórki jajowej, aby ułatwić zapłodnienie. Jest to metoda pomocnicza przy zapłodnieniu in vitro, stosowana głównie w przypadku złej jakości nasienia.
Do mikroiniekcji nadają się dojrzałe oocyty. Polega ona na pobraniu pojedynczego nasienia za pomocą pipety do mikroiniekcji i wprowadzeniu go do komórki jajowej — wszystko to przy jednoczesnej kontroli przez specjalny mikroskop.
Zalety reprodukcji wspomaganej
Choć ostatecznie wszystko zależy od konkretnych okoliczności, istnieje wiele zalet, jakie niosą za sobą techniki wspomaganego rozrodu. Główną z nich jest możliwość posiadania dzieci przez osoby samotne i pary tej samej płci.
Kolejną zaletą jest możliwość zaplanowania uniknięcia chorób dziedzicznych poprzez preimplantacyjną diagnostykę genetyczną. Jest to zestaw procedur mających na celu określenie cech genetycznych zarodków uzyskanych w wyniku zapłodnienia in vitro. Wszystko po to, by to te najlepsze przenieść do macicy.
Wady reprodukcji wspomaganej
Reprodukcja wspomagana jest zwykle droga. Ponadto, w zależności od zastosowanych metod, mogą pojawić się komplikacje.
Jednym z głównych powikłań jest zespół hiperstymulacji jajników. Występuje, gdy brzuch jest nadęty, a jajniki rozszerzają się. Mogą mu towarzyszyć nudności, wymioty i ból brzucha. Wystąpić może również bezbolesne krwawienie z pochwy po aspiracji pęcherzyków lub transferze zarodka.
Istnieje możliwość zajścia w ciąże mnogie, a także zmian w narządach znajdujących się w pobliżu jajników, takich jak pęcherz moczowy, jelito lub naczynia krwionośne w przypadku uzyskania i przeniesienia więcej niż jednego zarodka. Ponadto szanse na poronienie szacuje się na 12 do 17% .
W przypadku powikłań spowodowanych sztuczną inseminacją mogą pojawić się skurcze bólowe, lekkie krwawienie, nudności i wymioty lub infekcja miednicy, zwłaszcza gdy kiedyś doszło do zablokowania jajowodów. Występuje również ryzyko pojawienia się aktywnej infekcji szyjkowo-pochwowej.
Ponadto toczą się debaty bioetyczne dotyczące kwestii selekcji „odpowiednich” i „nieodpowiednich” zarodków oraz dawstwa nasienia, które może pochodzić od osoby zmarłej.
W każdym razie techniki wspomaganego rozrodu pomagają osobom i parom mającym problemy. To wielki postęp naukowy!
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Sociedad Española de Fertilidad. Saber más sobre fertilidad y reproducción asistida. 2010. Madrid, España.
- Medline Plus. Tecnología de reproducción asistida. Disponible en https://medlineplus.gov/spanish/assistedreproductivetechnology.html
- Fertilización in vitro ¿Cuáles son los riesgos?. ReproductiveFacts.org. Disponible en https://www.reproductivefacts.org/globalassets/rf/news-and-publications/bookletsfact-sheets/spanish-fact-sheets-and-info-booklets/fertilizacion_in_vitro_fiv_cuales_son_los_riesgos_spanish.pdf