Światowy dzień zapalenia opon mózgowych: 24 kwietnia

Światowy dzień zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych obchodzony jest 24 kwietnia każdego roku, aby poświęcić uwagę tej chorobie, która nadal dotyka wiele osób. Dobra wiadomość jest taka, że istnieje szczepionka zapobiegająca przypadkom spowodowanym zakażeniem bakteryjnym. Wyjaśniamy to szerzej w tym artykule.

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Światowy dzień zapalenia opon mózgowych ustalono na 24 kwietnia każdego roku. W ostatnim czasie, poza podnoszeniem świadomości na temat choroby, szczególny nacisk położono na szczepienia.

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych to choroba, dla której opracowano szczepionki zapobiegające jej bakteryjnym formom. Jednak obecna dostępność szczepionek nie jest wystarczająca według stowarzyszeń medycznych, wśród których proponuje się zwiększenie bazy szczepionek.

Światowy dzień zapalenia opon mózgowych to jeden ze sposobów na zwiększenie świadomości społecznej na temat tej choroby.

Musimy zrozumieć, że mamy do czynienia z bardzo poważną chorobą. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych zaczyna się w mózgowiu, ale może rozwinąć się w posocznicę, a w konsekwencji doprowadzić do śmierci pacjenta. Wskaźnik śmiertelności tej choroby wynosi około 10%, co oznacza, że ​​10 na 100 zakażonych osób umiera.

Następstwa również należą do bardzo poważnych skutków. U prawie 30% dzieci z zapaleniem opon mózgowych stwierdzono opóźniony proces dojrzewania i drgawki. Notuje się również takie konsekwencje jak utrata zmysłów, takich jak wzrok i słuch.

Szczepionki przeciw zapaleniu opon mózgowych mają powstrzymać bakterię Haemophilus influenzae typu B, a także meningokoki i pneumokoki. Wszystkie te bakterie są głównymi przyczynami choroby w jej postaci bakteryjnej. Niektóre kraje uwzględniają wszystkie te szczepienia w swoim oficjalnym kalendarzu, podczas gdy inne zalecają tylko niektóre z nich.

Światowy Dzień Zapalenia Opon Mózgowych ma między innymi na celu upowszechnianie wszystkich tych informacji. Według danych hiszpańskiego Stowarzyszenia Pediatrii ponad 30% ludzi nie wie bowiem, że można zapobiegać zapaleniu opon mózgowych. Ta dezinformacja stanowi przeszkodę w rozprzestrzenianiu inmunizacji, czyli przede wszystkich rozpowszechniania szczepionki.

Co to jest zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych?

Światowy dzień zapalenia opon mózgowych jest okazją do dialogu na temat tej choroby polegającej na zapaleniu tych ważnych partii mózgu. Są to warstwy błony zbudowanej z tkanki łącznej zbitej otaczającej mózgowie oraz rdzeń kręgowy.

Ich funkcją jest ochrona mózgowia przed urazami mechanicznymi, a płyn mózgowo-rdzeniowy znajdujący się między nimi pełni funkcje amortyzacyjne.

Kiedy opony mózgowo-rdzeniowe są w stanie zapalnym, naciskają na inne struktury i stąd pojawiają się objawy. Klasyczna triada objawów zapalenia opon mózgowych składa się z gorączki, bólu głowy i sztywności szyi. Dlatego właśnie jednym z testów klinicznych u osób podejrzanych o tę chorobę jest próba mobilizacji szyi pacjenta.

U małych dzieci w wieku poniżej 2 lat diagnoza jest jednak trudniejsza. Czasami podejrzewa się, że gorączka łączy się z niekontrolowanym płaczem, a na karku pojawia się pewna sztywność. Ale, jak mówimy, dokładne zdiagnozowanie tej choroby może zająć bardzo cenny czas.

Przyczyny zapalenia opon mózgowych

Jeśli mówimy o zakaźnych przyczynach zapalenia opon mózgowych, musimy ustalić trzy główne grupy: bakterie, wirusy i grzyby. Światowy Dzień Zapalenia Opon Mózgowych zwraca szczególną uwagę na te przyczyny. Jeśli chodzi o bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, można mu zapobiegać za pomocą szczepionek.

Bakterie, które zazwyczaj wywołują większość przypadków, to następujące trzy gatunki:

• Meningococcus: Oficjalna nazwa bakterii to Neisseria meningitidis. Ta bakteria ma swoją grupę docelową zwłaszcza wśród nastolatków. Zazwyczaj możemy o niej usłyszeć, gdy dochodzi do epidemii w zamkniętych lub kontaktowych społecznościach, takich jak szkoły i domy opieki.
• Pneumococcus: Streptococcus pneumoniae to bakteria, która w obecnych czasach powoduje najczęściej bakteryjne zapalenie opon mózgowych u niemowląt. Jest to mikroorganizm, który nie tylko powoduje zapalenie opon mózgowych, ale jest również związany z zapaleniem płuc i innymi chorobami układu oddechowego.
• Haemophilus influenzae: Wreszcie ten trzeci patogen ten nie jest już najczęstszą przyczyną wśród dzieci w wieku poniżej 2 lat, odkąd upowszechniły się szczepienia przeciwko tej bakterii. Jest to wyraźny przykład skuteczności kampanii szczepień.

Szczepionki przeciw zapaleniu opon mózgowych

Mijają lata, a szczepienia są nadal najskuteczniejszą dostępną metodą zapobiegania chorobom zakaźnym. Oczywiście zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych jest tego kolejnym przykładem.

W Światowym dniu walki z zapaleniem opon mózgowych potwierdza się potrzebę opracowania harmonogramów szczepień uwzględniających wszystkie alternatywy. Do szczepionek przeciwko Haemophilus i pneumokokom należy dodać szczepienia na meningokoki. W tej grupie zasadniczo rozróżniamy dwa typy:

• Wersja sprzężona dla szczepów ACWY.
• Wariant dla serogrupy B.

Ponadto kluczowe znaczenie ma informowanie ludności o szczepionkach i szczepienia u dzieci. Istniejące dziś populacje, w których nie dokonuje się szczepień są wylęgarnią bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych na świecie.

Te niewielkie grupy ludzi pozbawionych immunizacji prowadzą do mutacji mikroorganizmów w dzikie formy, które wytwarzają oporność na szczepionki.

Światowy dzień zapalenia opon mózgowych ma przeciwdziałać dezinformacji

Kampanie Światowego Dnia Zapalenia opon mózgowych mają na celu informowanie o zaletach szczepionek. Stoimy w obliczu choroby, której można w dużym stopniu zapobiegać, ale zależy od dbania o ten rodzaj profilaktyki.

Należy tu podkreślić rolę kolegiów lekarskich a zaangażowania polityków w zapewnienie niezbędnej ilości szczepień. Ważna jest również rola i świadomość samego społeczeństwa.