Spontaniczne rozwarstwienie tętnicy wieńcowej (SCAD)

Najbardziej zagadkową rzeczą dotyczącą poważnego schorzenia jakim jest spontaniczne rozwarstwienie tętnicy wieńcowej (SCAD) jest to, że występuje u ludzi, zwykle kobiet, którzy wydają się być w doskonałym zdrowiu. Ta choroba nieleczona w odpowiedni sposób prowadzi w przeważającej większości wypadków do śmierci.
Spontaniczne rozwarstwienie tętnicy wieńcowej (SCAD)

Napisany przez Edith Sánchez

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Spontaniczne rozwarstwienie tętnicy wieńcowej (SCAD) jest rzadkim stanem chorobowym o nagłym charakterze. Pierwszy taki przypadek został wykryty w 1931 r. I od tego czasu na całym świecie zarejestrowano nie więcej niż 300 osób z tą chorobą.

Co więcej, większość z nich została wykryta dopiero podczas sekcji zwłok, po nagłej śmierci danej osoby. Większość przypadków dotyczyła kobiet. Eksperci szacują, że do 80% osób dotkniętych chorobą to kobiety.

Wydaje się więc, że spontaniczne rozwarstwienie tętnicy wieńcowej (SCAD) występuje zwykle u kobiet w ciąży, chociaż jest to nadal przedmiotem dyskusji specjalistów.

Średni wiek osób cierpiących na samoistne rozwarstwienie tętnicy wieńcowej wynosi od 40 do 60 lat, chociaż może to nastąpić w każdym wieku.

Jednym z najbardziej zastanawiających aspektów jest to, że osoby cierpiące na tę patologię są na ogół osobami zupełnie zdrowymi, bez żadnych dodatkowych czynników ryzyka związanych z występowaniem chorób serca.

Spontaniczne rozwarstwienie tętnicy wieńcowej – charakterystyka ogólna choroby

Najbardziej zagadkową rzeczą dotyczącą poważnego schorzenia jakim jest spontaniczne rozwarstwienie tętnicy wieńcowej (SCAD) jest to, że występuje u ludzi, zwykle kobiet, którzy wydają się być w doskonałym zdrowiu. Ta choroba nieleczona w odpowiedni sposób prowadzi w przeważającej większości wypadków do śmierci.

Lekarze wykryli spontaniczne rozwarstwienie tętnicy wieńcowej (SCAD) u pacjentów w wieku od 18 do 84 lat. Niektóre badania wskazują, że stan ten odpowiada za od 1% do 4% ogółu ostrych zespołów wieńcowych. W przypadku kobiet poniżej 50 roku życia jest to aż 35% z nich.

Problemy z sercem

Jeszcze jakiś czas temu eksperci uważali, że jednym z decydujących czynników ryzyka jest ciąża. Jednak w ostatnich latach wzrosła liczba przypadków u kobiet niebędących w stanie tzw. błogosławionym.

Najczęstszym objawem klinicznym cechującym spontaniczne rozwarstwienie tętnicy wieńcowej jest ostry zespół wieńcowy. Najczęściej dotkniętym przez chorobę naczyniem jest tętnica zstępująca tylna. W 20% przypadków dochodzi do rozwarstwienia wielu naczyń krwionośnych.

Być może uznasz także ten artykuł za interesujący: Serce człowieka – pompa, o którą trzeba dbać

Czym w ogóle jest spontaniczna dysekcja tętnicy wieńcowej (SCAD) i na czym polega?

Spontaniczne rozwarstwienie tętnicy wieńcowej występuje wtedy, gdy w jednym z naczyń krwionośnych serca pojawia się rozdarcie. Ogranicza to lub blokuje przepływ krwi do serca, powodując zaburzenia rytmu serca, zawał lub nawet nagłą śmierć.

Jest to stan wymagający pilnej pomocy lekarskiej. Jeśli nie zostanie natychmiast zdiagnozowana i leczona, nieuchronnie prowadzi do śmierci. Do 70% przypadków tej choroby zostaje wykrytych dopiero podczas sekcji zwłok.

Chociaż na razie nie ma jeszcze wystarczających informacji na ten temat, eksperci ustalili już szereg czynników uznawanych za podwyższające ryzyko wystąpienia tej choroby. Są to między innymi:

  • Bycie kobietą.
  • Ciąża i poród – częściej choroba ta występuje w pierwszym trymestrze ciąży lub niedługo po porodzie.
  • Nierozpoznane choroby naczyń krwionośnych – w szczególności dysplazja włóknisto-mięśniowa.
  • Nadmierne ćwiczenia fizyczne (zwłaszcza wyjątkowo intensywne ćwiczenia aerobowe).
  • Ekstremalnie wysoki poziom stresu.
  • Czynniki dziedziczne, przede wszystkim naczyniowy zespół Ehlersa-Danlosa i zespół Marfana.
  • Nadciśnienie tętnicze.
  • I na koniec zażywanie kokainy i / lub narkotyków.

Typowe przyczyny i objawy tej choroby

Nadal nie ma jasnego wyjaśnienia, dlaczego dochodzi do samoistnego rozwarstwienia tętnicy wieńcowej.

W związku z tym niektórzy autorzy uważają, że jest to związane ze zmianami hormonalnymi, które powodują modyfikacje składu białka i mukopolisacharydów zlokalizowanych w tętnicach ogólnoustrojowych. Te czynniki powodują degenerację włókien kolagenowych.

Z drugiej strony inni autorzy zwracają uwagę, że choroba ta jest spowodowana procesem zapalnym, który prowadzi do nacieków eozynofilowych w ścianie tętnicy. Jednak inni uważają, że najpierw dochodzi do mechanicznego uszkodzenia ściany tętnicy, a następnie w jego efekcie rozpoczyna się proces zapalny.

Ból serca

Ponadto eksperci wiedzą już teraz, że niektóre czynniki sprzyjają samoistnemu rozwarstwieniu tętnicy wieńcowej. Należą do nich między innymi urazy klatki piersiowej, miażdżyca tętnic, stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych i choroby towarzyszące, takie jak między innymi guzkowe zapalenie tętnic i toczeń.

Objawy tej choroby pokrywają się ogólnie rzecz biorąc z symptomami typowego zawału serca.

Zapewne zaciekawi Cię także nasz inny artykuł: Arytmie serca – czego o nich nie wiesz?

Diagnoza i rokowanie w przypadku wykrycia choroby

Diagnoza spontanicznego rozwarstwienia tętnicy wieńcowej ma charakter kliniczny. Musi zostać poparta badaniami podobnymi do tych, które zleca lekarz w celu oceny potencjalnego zawału serca.

Obejmują one między innymi koronarografię, ultrasonografię wewnątrznaczyniową, optyczną tomografię koherentną i angiografię na bazie tomografii komputerowej.

Po opanowaniu ostrej fazy rokowanie jest zwykle korzystne. Wskaźnik przeżycia na następne pięć lat wynosi 95%. Jednak nawet jedna trzecia pacjentów ponownie może zacząć cierpieć na tę chorobę w ciągu następnych 10 lat.

W powtarzających się przypadkach anomalia często pojawia się w innym miejscu niż za pierwszym razem. Najnowsze szacunki wskazują, że śmiertelność w nawracających przypadkach wynosi 7,7%.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Berenguer, A., Mainar, V., Bordes, P., Valencia, J., & Arrarte, V. (2003). Disección espontánea de arterias coronarias como causa infrecuente de síndromes coronarios agudos. Revista española de cardiología, 56(10), 1017-1021.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.