Sól fizjologiczna - poznaj jej zastosowania

Sól fizjologiczna jest prostą substancją, ale bardzo wydajną. Jest stosowana w medycynie do wielu zastosowań, a nawet ratuje życie, gdy odwodnienie stanowi czynnik ryzyka. Dowiedz się na ten temat więcej w tym artykule.
Sól fizjologiczna - poznaj jej zastosowania
Leonardo Biolatto

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Sól fizjologiczna jest również znana jako serum fizjologiczne lub surowica fizjologiczna. Jest to prosty preparat, który można przygotować nawet w domu. Mimo że podważono jego stosowanie, jego przydatność w medycynie jest praktycznie bezdyskusyjna.

Sól fizjologiczna to roztwór wody i soli. Na tym polega jej prostota i możliwość przygotowania jej w domu. Stężenie tego roztworu wynosi 0,9%, co oznacza, że ​​ma taki sam poziom zawartości soli jak krew ludzka.

Na podstawie tego samego poziomu stężenia co ludzka krew można powiedzieć, że jest to preparat izotoniczny. Oznacza to, że krew i sól fizjologiczna nie różnią się od siebie, jeśli chodzi o stężenie soli. Ze względu na tę cechę można bezpiecznie aplikować sól fizjologiczną do ludzkiego organizmu.

Preparat ten wynaleziono w 1896 roku. To holenderski naukowiec Hartog Jacob Hamburger przygotował go do użycia po raz pierwszy w badaniach procesów hemolizy. Wynalazca soli fizjologicznej nie zamierzał nadawać jej zastosowania leczniczego. Z czasem jednak sól fizjologiczna uzyskała również to wskazanie.

Jakie zastosowania ma sól fizjologiczna

Sól fizjologiczna ma wiele zastosowań. Można ją stosować zewnętrznie na skórę, ale także wewnętrznie, wstrzykując roztwór do układu krążenia. Zobaczmy więc jej najczęstsze zastosowania:

Zranione kolano
  • Mycie oczu i soczewek kontaktowych: w tym przypadku zaleca się, aby płyn był sterylny, aby ani oko, ani soczewki nie uległy infekcji bakteryjnej. Sól fizjologiczna do oczu zwykle występuje w małych butelkach, które można dostać praktycznie w każdej aptece.
  • Czyszczenie ran: sól fizjologiczną stosuje się jako jeden z płynów powszechnie używanych do przemywania i czyszczenia ran. Wraz z innymi preparatami antyseptycznymi pomaga zapobiegać infekcjom.
  • Podawanie soli do nosa: w przypadku zatkanego nosa lub dużej ilości śluzu w górnych drogach oddechowych można ją podawać przy pomocy strzykawki lub inhalatora. Słona woda grawitacyjnie zbiera i odprowadza wydzieliny błon śluzowych. Dlatego przepisuje się ją również pacjentom cierpiącym na nieżyt nosa i na przekrwienie błony śluzowej nosa z powodu alergii. Płyn uruchamia i odprowadza nie tylko wydzieliny, ale także substancje alergizujące. Wreszcie, po operacjach nosa, lekarze zalecają sól fizjologiczną jako część antyseptyki pooperacyjnej.
  • Nawodnienie: Kiedy organizm ludzki ma objawy odwodnienia lub niedociśnienia z powodu utraty płynów, sól fizjologiczna bardzo dobrze rozpoczyna uzupełnianie mikroelementów, które organizm utracił. Zasadniczo w tych przypadkach podaje się ją dożylnie z dość wysoką prędkością aplikacji. Dlatego jest bardzo przydatna w intensywnym zapaleniu żołądka i jelit, obfitym krwawieniu a także przy rozległych oparzeniach.
  • Nebulizacja: Preparat jest ładowany do urządzeń nebulizacyjnych w celu stworzenia wilgotnego środowiska, które dostaje się następnie do dróg oddechowych. Korzystnie wpływa na przebieg grypy, zapalenia zatok i zapalenia oskrzeli.

Być może uznasz także ten artykuł za interesujący: Opatrunki i bandaże – instrukcja obsługi dla użytkownika

Postaci, w jakich jest dostępna sól fizjologiczna

Sól fizjologiczną można kupić w następujących postaciach:

  • Ampułki: są małe i sterylnie zamknięte. Ten rodzaj opakowania daje możliwość łatwego transportu w dowolne miejsce. Po otwarciu tracą sterylność, ale ilość płynu w ampułce jest tak mała, że ​​trudno jej nie zużyć na jeden raz.
  • Krople: ten rodzaj opakowania służy do zakrapiania oka i nebulizacji.
  • Spray: Sól fizjologiczna w tej postaci jest oferowana w aptekach w sprzedaży publicznej. Spray głównie polecany jest do płukania nosa. Ma tę zaletę, że łatwo go ze sobą wszędzie zabrać.
  • Butelki: są to większe opakowania do innych zastosowań, które wymagają większych objętości cieczy. Na przykład do mycia ran lub na oparzenia.
  • Pojemniki do stosowania dożylnego o różnych parametrach przekroju są używane w warunkach szpitalnych. Pojemnik jest wyposażony w przedłużenie, czyli rurkę ze strzykawką na końcu, która się wkłuwa do żyły pacjenta. W ten sposób pacjentowi zapewnia się nawodnienie dożylne, a jednocześnie tą samą drogą przez roztwór soli podaje się lekarstwa.
Sól fizjologiczna jest dostępne w różnych opakowaniach. Wybór między jedną lub drugą opcją w dużej mierze zależy od zastosowania, do którego ma służyć.

Zapewne zaciekawi Cię także nasz inny artykuł: Jaki jest najlepszy środek dezynfekujący w przypadku infekcji wirusowych?

Domowy preparat soli fizjologicznej

Jak już wspomnieliśmy wcześniej w tym artykule, sól fizjologiczną można przygotować i wymieszać w domu. Tak przyrządzony roztwór można następnie wykorzystać w konkretnym celu, takim jak czyszczenie blizny, która została wcześniej zdezynfekowana i która się leczy. Pamiętajmy jednak, że płyn, który sami przygotowujemy w naszym domu, nie będzie sterylny.

Aby przestrzegać proporcji formuły, wsyp łyżeczkę zwykłej soli do 250 centymetrów sześciennych wody. Ten sam stosunek należy zachować, aby zrobić większą ilość, jeśli to konieczne. Następnie preparat można przechowywać w czystych słoikach. Zachowuje właściwości do 48 godzin od przygotowania. Po tym czasie należy sól wyrzucić.

Można ją przechowywać w temperaturze pokojowej lub w lodówce. Nie zauważono, że jedna lub druga metodologia wydłużała okres użytkowania. Weźmy jednak pod uwagę, że temperatura otoczenia, o której mowa, to klimat umiarkowany, a nie tropikalny ani ekstremalne upały.

Znając już te zastosowania soli fizjologicznej, możesz jej używać bez obawy, kiedy będzie to konieczne. Jest to bardzo przydatny i prosty roztwór, który w skrajnych przypadkach może nawet uratować życie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Silva, L. Dopico, and F. Oliveira Tinoco. “Recomendaciones para el empleo de solución salina 0, 9% en catéteres venosos periféricos.” Enfermería Global 6.2 (2007).
  • Trujillo-Zea, Jorge Alejandro, Natalia Aristizábal-Henao, and Nelson Fonseca-Ruiz. “Lactato de Ringer versus solución salina normal para trasplante renal. Revisión sistemática y metaanálisis.” Revista Colombiana de Anestesiología 43.3 (2015): 194-203.
  • Rojas, César A. “La solución salina fisiológica y su alta concentración de cloruro.” Ciencia e Investigación 22.1 (2019): 27-30.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.