Rytm snu ujawnia rozwój chorób degeneracyjnych

Badania rytmu snu, zwłaszcza fazy REM, może nam pokazać, czy mamy predyspozycje do tego, by rozwinęły się pewne choroby degeneracyjne. Możemy się o tym przekonać obserwując wskazujące na to czynniki.
Rytm snu ujawnia rozwój chorób degeneracyjnych

Napisany przez Yamila Papa Pintor

Ostatnia aktualizacja: 25 maja, 2022

Rytm snu może nam powiedzieć wiele na temat naszych skłonności do zapadnięcia na choroby degeneracyjne, zwłaszcza w fazie REM, znanej też jako faza szybkich ruchów gałek ocznych.

W niniejszym artykule opowiemy Ci nieco na temat tego, jakich informacji może nam udzielić rytm snu i to, w jaki sposób śpimy.

Rytm snu – czym są jego zaburzenia?

Zaburzenia snu są to wszystkie problemy związane ze snem. Mogą one wpływać na nie tylko ludzi z chorobami neurodegeneracyjnymi takimi jak choroba Parkinsona, demencja czy choroba Alzheimera.

Lunatyk

We wszystkich przypadkach zaburzenia rytmu niszczą równowagę między etapami snu i czuwania. U niektórych osób mogą się nawet odbić negatywnych echem na zdrowiu psychicznym, emocjonalnym lub fizycznym. A to znacznie utrudni codzienne funkcjonowanie.

Główne zaburzenia snu to:

  • Bezdech senny (przerwa w oddychaniu podczas snu)
  • Moczenie nocne (oddawanie moczu do łóżka, zwłaszcza u dzieci)
  • Bezsenność (brak snu, sen niewystarczający lub niespokojny)
  • Zespół niespokojnych nóg (kończyny “muszą” poruszać się w sposób ciągły przez całą noc)
  • Paraliż senny (polega na tym, że osoba budzi się podczas fazy REM, kiedy mózg jest aktywny, ale ciało nie – z wyjątkiem oczu. Wywołuje to przerażające uczucie paraliżu.)
  • Lęki nocne (nagłe przebudzenie z przerażeniem)
  • Lunatykowanie (spacerowanie lub wykonywanie innych czynności podczas snu)
  • Narkolepsja ( mimowolne zasypianie w dowolnym czasie i miejscu)

Istnieją inne mniej nawracające zaburzenia snu, takie jak:

  • Nadsenność idiopatyczna (rytm snu zaburza się na tyle, że osoba potrzebuje dodatkowych 4 godzin wypoczynku w ciągu dnia)
  • Nadsenność nawracająca (epizody do 20 godzin snu przez kilka dni)
  • Idiopatyczna bezsenność (zaburzenia neurologiczne polegające na tym, że rytm snu i budzenia się rozregulowuje się i nie funkcjonuje poprawnie)

Faza REM a choroby neurodegeneracyjne

Według pewnego badania przeprowadzonego w Neurology Service Hospital Clinic w Barcelonie, zachowania, jakie wykazujemy podczas fazy snu REM, mogą ujawnić tendencję do pewnych chorób neurodegeneracyjnych. Mogą to być na przykład, choroba Parkinsona, lub demencja starcza.

U osób cierpiących na nocne koszmary dotyczące bycia atakowanym, bicia, kopania, krzyków i płaczu przy przekraczaniu fazy REM, zwiększa się ryzyko niektórych chorób neurodegeneracyjnych w przyszłości, z powodu braku dopaminy w mózgu.

Śpiący mężczyzna

Dzięki pewnym badaniom diagnostycznym, osoby mogą przybyć do przychodni i analizować rodzaj zaburzeń, który wpływa na ich rytm snu i co może to oznaczać dla nich przyszłości.

Analizy te przeprowadza się w formie ambulatoryjnej. W tym samym szpitalu porównuje się zachowania podczas snu REM z możliwością wystąpienia pewnych chorób.

Trudności w zapadaniu w sen mogą być sygnałem przydatnym do uniknięcia narkolepsji, udaru lub nawet chorób degeneracyjnych. Mogą też pomóc wykryć problemy z oddychaniem, takie jak bezdech czy chrapanie.

Rytm snu a choroby neurologiczne

Oprócz tego oferuje pacjentom swoje usługi wydział badający zaburzenia oddychania w czasie snu. Należy on do działu pulmonologii w Szpitalu Uniwersyteckim General Ciudad Real. Bada się tam między innymi zależności takie jak zaburzenia snu a padaczka.

Według doktor neurolog Maríi Gudín, trudno odróżnić epilepsję od epizodów z problemami ze snem.

Doktor Mercedes Muñoz twierdzi z kolei, że choroba Parkinsona (druga najczęściej występująca dolegliwość wśród chorób neurodegeneracyjnych), występuje częściej u osób z bezsennością, podobnie jak epizody lęku i depresji.

Kobieta w łóżku - bezsenność zakłócająca rytm snu
  • Nadmierna senność na przykład pojawia się u 80% pacjentów z chorobą Parkinsona.
  • Zaburzenia zachowania w czasie snu REM – u około 40% pacjentów.
  • Zespół niespokojnych nóg, u około 20%.

Oznacza to, że rytm snu w nocy bardzo często pokrywa się z chorobami neurodegeneracyjnymi. To z kolei bezpośrednio przekłada się na jakość życia pacjentów.

Zachowania tego typu mogą być wczesnym objawem choroby i dlatego ważne jest podejście do nich z terapeutycznego punktu widzenia.

Ze swej strony dr Estefanía Segura porównuje główne zaburzenia snu z wystąpieniem choroby psychicznej: schizofrenii, depresji, lęku lub zaburzeń dwubiegunowych.

Wszystkie z nich są powiązane z problemami ze snem. To samo odnosi się do uogólnionego lęku, stanów lękowych i stresu pourazowego.

Zaburzenia snu a choroba Alzheimera

Artykuł opublikowany na portalu Laboratorios Bago, Napisany przez dr M. Vitiello i S. Borson mówi, że wzrost długości życia jest związany z większą liczbą osób z wcześnie zdiagnozowanymi chorobami degeneracyjnymi.

Starzenie się, choroba Alzheimera i zaburzenia snu są se sobą bezpośrednio powiązane. Zaburzenia te są przede wszystkim połączone z predyspozycją genetyczną i zewnętrznymi czynnikami. Mogą negatywnie wpłynąć na jakość życia ludzi nimi dotkniętych.

U wielu pacjentów zaburzenia snu i rytm snu mają kluczowe znaczenie dla profilaktyki i leczenia tego typu dolegliwości. W tych przypadkach, zmiany w rytmie snu są znacznie wyższe niż u osób, u których nie zdiagnozowano choroby.

Charakterystyka snu u osób z Chorobą Alzheimera to:

  • Zwiększona ruchliwość w momencie przebudzenia
  • Zmniejszenie snu wolnofalowego i w fazie REM
  • Senność w ciągu dnia

Zniszczenia komórek nerwowych, które utrzymują nas we śnie jest główną przyczyną postępowania degeneracji w zaburzeniach snu.

Podwzgórze mózgu i nasz wewnętrzny zegar biologiczny są odpowiedzialne za to, że możemy spać i się budzić. U ludzi dotkniętych powyższymi zaburzeniami nie są one zsynchronizowane.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Iranzo, A., Molinuevo, J. L., Santamaría, J., Serradell, M., Martí, M. J., Valldeoriola, F., & Tolosa, E. (2006). Rapid-eye-movement sleep behaviour disorder as an early marker for a neurodegenerative disorder: a descriptive study. Lancet Neurology. https://doi.org/10.1016/S1474-4422(06)70476-8
  • Iranzo, A., Tolosa, E., Gelpi, E., Molinuevo, J. L., Valldeoriola, F., Serradell, M., … Santamaria, J. (2013). Neurodegenerative disease status and post-mortem pathology in idiopathic rapid-eye-movement sleep behaviour disorder: An observational cohort study. The Lancet Neurology. https://doi.org/10.1016/S1474-4422(13)70056-5
  • Terzaghi, M., Sinforiani, E., Zucchella, C., Zambrelli, E., Pasotti, C., Rustioni, V., & Manni, R. (2008). Cognitive performance in REM sleep behaviour disorder: a possible early marker of neurodegenerative disease? Sleep Medicine. https://doi.org/10.1016/j.sleep.2007.06.013
  • A., I., J.L., M., J., S., M., S., M.J., M., F., V., & E., T. (2006). Rapid-eye-movement sleep behaviour disorder as an early marker for a neurodegenerative disorder: a descriptive study. Lancet Neurology. https://doi.org/10.1016/S1474-4422(06)70476-8
  • Kempfner, J., Sorensen, G., Zoetmulder, M., Jennum, P., & Sorensen, H. B. D. (2010). REM Behaviour Disorder detection associated with neurodegenerative diseases. In 2010 Annual International Conference of the IEEE Engineering in Medicine and Biology Society, EMBC’10. https://doi.org/10.1109/IEMBS.2010.5626212

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.