Rurka dotchawiczna - dowiedz się, do czego ona służy!

Rurki dotchawiczne nazywane są też rurkami intubacyjnymi. Jak pewnie domyślasz się - pełnią kluczową rolę podczas resuscytacji. W tym artykule poznasz najistotniejsze zastosowania tego przyrządu. 
Rurka dotchawiczna - dowiedz się, do czego ona służy!

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

Rurka dotchawiczna zazwyczaj wprowadzana jest przez usta czy nos, w celu udrożnienia dróg oddechowych i umożliwienia prawidłowego oddychania pacjentowi. Wprowadza się ją do tchawicy.

Rurka dotchawiczna powszechnie stosowana jest, kiedy pacjent znajduje się pod znieczuleniem ogólnym, w stanie krytycznym, bądź wymagana jest wentylacja mechaniczna. Ten mechanizm stosuje się również w przypadku problemów podczas pracy oddziału ratunkowego, potencjalnie wpływających na drogi oddechowe pacjenta.

Niektóre z badań opisuję daną procedurę jako inwazyjną sztuczną wentylację mechaniczną. Jaki jest powód takiej definicji? Wskazuje ona na fakt, iż drogi oddechowe muszą być otwarte, nawet gdy samoczynnie się zamykają. Wskazuje też na ingerencję ciała obcego do organizmu człowieka.

W wielu sytuacjach konieczne jest stosowanie leków, których zadaniem jest rozluźnienie mięśni w obszarze tchawicy, aby umożliwić dostęp rurki intubacyjnej. W tym artykule dowiesz się czym dokładnie jest rurka dotchawiczna, poznasz jej mechanizm i dowiesz się, co należy wziąć pod uwagę przy jej stosowaniu.

Rurka dotchawiczna – części składowe

Warto pamiętać, że rurkę wprowadza się za pomocą laryngoskopu. Po jej wprowadzeniu konieczne jest sprawdzenie drożności rurki oraz upewnienie się przy pomocy stetoskopu bądź innych skutecznych metod osłuchowych, czy rurka została wprowadzona do układu oddechowego.

Oczywiście rurka dotchawiczna składa się z określonych elementów, niezbędnych do jej prawidłowego funkcjonowania.

Rurka intubacyjna w czasie operacji

Sztuczna wentylacja opiera się o rurkę intubacyjną, wykonaną z tworzywa sztucznego. Rozróżnianie i znajomość funkcji odpowiednich elementów rurki jest dla nas bardzo istotne. Dlatego warto zapoznać się z poniższą krótką charakterystyką.

  • Element łączący, łącznik: to część pomiędzy rurką a respiratorem. Można ją zdefiniować też jako ustnik. Najprościej zaś opisać tę składnię jako część odwrotną do tej, która wprowadzana jest do wnętrza dróg oddechowych.
  • Korpus: jest to główna część rurki dotchawicznej, która umożliwia swobodny przepływ tlenu. Zwykle daje ona światło, dzięki czemu lekarze mogą sprawdzić, czy funkcjonuje prawidłowo i czy została zaintubowana precyzyjnie przez tchawicę.
  • Mankiet: występuje w przypadku rurki z mankietem np. uszczelniającym, który wypełnić można powietrzem, czy też podtlenkiem azotu bądź solą fizjologiczną. Rurki te mogą zawierać tzw. “oko Murphy’ego”. Jest ono alternatywną drogą dla gazów oddechowych, w wypadku zablokowania się głównego otworu.
  • Balonik: znajduje się w pobliżu łącznika. Zazwyczaj ma dostosowaną i ergonomiczną konstrukcję ułatwiającą intubację. Ta część rury pomaga zmniejszyć nacisk na ściany tchawicy. Najczęściej stosuje się balon u dzieci.

Zazwyczaj rurki intubacyjne wykonane są z czerwonej gumy (wielorazowe), silikonu lub plastiku (jednorazowe). 

Rurka dotchawiczna – jej najpowszechniejsze rodzaje

Do wynalezienia rurek intubacyjnych przyczyniła się I wojna światowa. Czy wiesz jednak, że rurki z czerwonej gumy często powodowały kontaktowe reakcje zapalne, więc z czasem zastąpiono je niedrażniącym przezroczystym plastikiem?

Wyróżniamy kilka istotnych rodzajów rurek dotchawicznych. Warto przyjrzeć się niektórym z nich i ich cechom charakterystycznym.

Operacja chirurgiczna
  • Rurka dotchawiczna ze światłem: sterylne urządzenie wykonane z polichlorku winylu, bądź silikonu. Wprowadzić można rurkę doustnie lub przez nos wprost do tchawicy. Konieczne może być znieczulenie, w celu zwiększenia tolerancji pacjenta na intubację. Posiada balon o dużej objętości i niskim ciśnieniu.
    Rurka intubacyjna z podwójnym światłem: idealna dla pacjentów z asymetryczną chorobą płuc lub posiadających przetokę oskrzelowo-płucną. Umożliwia bowiem niezależną wentylację płuc, tj. wentylację pojedynczego płuca.
  • Zbrojona rurka dotchawicza: istnieje kilka typów, między innymi rurka odporna na laser, wymagająca spirali ze wzmocnieniem wewnątrz ściany rurki, w celu uniknięcia zacisku i nieprawidłowości. Stosuje się ją w procedurach neurochirurgicznych i orofacjalnych w celu zwiększenia widoczności.
  • Rurka dotchawiczna z dodatkowym portem: umożliwia podawanie leków, które są niezbędne dla pacjenta w sytuacjach zagrożenia, takich jak znieczulenie lub środki zwiotczające. Ułatwia to prowadzenie rurki przez drogi oddechowe.
  • Rurka intubacyjna z odsysaniem znad mankietu: wykonana z termoplastycznego, silikonowanego PVC. Minimalizuje ryzyko zakażenia, oferuje możliwość odsysania wydzieliny znad mankietu.
  • Rurka intubacyjna kształtowa nosowa: powstała z termoplastycznego PVC i wygięta jest wprost na czoło. Stosuje się ją przede wszystkim do zabiegów w obrębie głowy.

Jak widzisz, wyróżnia się wiele typów rurek intubacyjnych, które mogą zaspokoić potrzeby każdego pacjenta, w danej sytuacji. Czy należy wziąć pod uwagę coś jeszcze?

O czym należy jeszcze pamiętać?

Naturalnie wiedza jak prawidłowo umieścić rurkę dotchawiczą jest wiedzą elementarną wśród pracowników oddziału ratunkowego.  

Niezastosowanie się do właściwych kroków, spotęgowane pośpiechem: może narazić życie pacjenta na niebezpieczeństwo.

Rurka dotchawiczna opis
  • Po pierwsze i najważniejsze, nigdy nie wprowadzaj na siłę żadnego rodzaju rurki dotchawiczej. Przede wszystkim, jeśli nigdy odbyłeś szkolenia w tej kwestii, nie próbuj wykonywać tego samodzielnie.
  • Jeżeli drogi oddechowe utrudniają przejście z powodu napięcia lub pobudzenia pacjenta, należy zastosować środek przeciwbólowy lub zwiotczający, aby uniknąć uszkodzenia ścian tchawicy.
  • Podobnie, profesjonaliści, którzy wykonują tego typu interwencje, muszą to robić z precyzją, szybkością i zwinnością. Muszą również wiedzieć, jakiego rodzaju rurki potrzebuje dany pacjent, aby uniknąć zagrożenia dla jego zdrowia i straty cennego czasu.

Mamy nadzieję, że wszystkie te informacje były użyteczne i że byliśmy w stanie nie tylko pokazać Ci, kiedy używać danego typu instrumentów medycznych, ale uwzględnić też ich rodzaje.

Wszystko zależy od okoliczności, naszych umiejętności i pacjenta. Nigdy nie próbuj traktować inwazyjnej wentylacji jako żartu i prostego zabiegu, który nie prowadzi do negatywnych konsekwencji. Pamiętaj, że na szali jest ludzkie życie i zdrowie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Díaz, E., Lorente, L., Valles, J., & Rello, J. (2010). Neumonía asociada a la ventilación mecánica. Medicina intensiva34(5), 318-324.
  • Ferragut, C. R., & López-Herce, J. (2003, January). Complicaciones de la ventilación mecánica. In Anales de Pediatría (Vol. 59, No. 2, pp. 160-165). Elsevier Doyma.
  • Ramón, C. O., & Pablo, Á. A. J. (2011). Manejo avanzado de la vía aérea. Revista Médica Clínica Las Condes22(3), 270-279.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.