Rak szczęki: objawy, diagnoza i leczenie
Rak to złośliwa choroba, która może zaatakować każdą tkankę ludzkiego ciała. Chociaż istnieją pewne dobrze znane nowotwory, takie jak rak piersi, prostaty lub szyjki macicy, są też inne, rzadsze, takie jak rak szczęki.
Znany również jako rak ameloblastyczny szczęki, jest to nowotwór, która atakuje dolną kość szczęki. Według niektórych badań należy do rzadkich chorób i stanowi mniej niż 15% wszystkich guzów kości.
Rak szczęki występuje najczęściej u mężczyzn w wieku od 30 do 40 lat. Na szczęście w większości przypadków diagnoza zapada zwykle na wczesnym etapie, co poprawia rokowanie i zmniejsza powikłania.
Jakie objawy daje rak szczęki
Większość nowotworów początkowo przebiega bezobjawowo, co sprawia, że diagnoza jest trudna i opóźniona. Jednak rak szczęki ma swoje własne oznaki i objawy, które pacjent może zauważyć.
Do najbardziej oczywistych objawów klinicznych należą obrzęk i ból, które mogą dotyczyć całej twarzy lub tylko szczęki. Inne charakterystyczne objawy to:
- Nieprzyjemny oddech
- Luźne zęby.
- Krwawienie w ustach
- Zmiany w tonie głosu
- Trudności w żuciu i połykaniu
- Bolesne rany lub owrzodzenia w jamie ustnej.
- Trudności w otwieraniu i zamykaniu ust.
- Zmiany wrażliwości szczęki.
Niektóre z tych objawów występują również w innych patologiach. Należy jednak podejrzewać raka szczęki, gdy zmiany te znikają po ponad tygodniu, pomimo początkowych dolegliwości.
Niestety, u niektórych pacjentów rak szczęki może przebiegać bezobjawowo. W związku z tym niezbędne są regularne badania kontrolne.
Przeczytaj także: 5 najlepszych domowych sposobów na nieświeży oddech lub halitozę
Przyczyny raka szczęki
Jest to choroba wieloczynnikowa, w którą zaangażowane są elementy genetyczne i środowiskowe. W związku z tym często niemożliwe jest ustalenie dokładnej przyczyny.
Ostatnie badania powiązały raka szczęki ze zmianami w genach supresorowych guza p53 i RB1. Z kolei istnieją pewne czynniki ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania, takie jak:
- Palenie tytoniu
- Żucie orzecha betelu (lub areki)
- Nadmierne spożycie alkoholu
- Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).
Diagnoza
Faza diagnostyczna może być ciężka dla poszczególnych osób, ponieważ konieczne są liczne badania i wizyty u specjalisty. Lekarz zacznie od pytania o objawy i ich ewolucję. Następnie przeprowadzi dokładne badanie fizykalne, skupiając się na zmianach żuchwy.
Jednak ostatecznej diagnozy dokonuje się na podstawie badań radiologicznych i biopsji kości. Badania obrazowe zapewniają widok wewnętrznej części ciała, dzięki czemu można zidentyfikować guza i zarejestrować jego cechy.
Najczęściej stosowanymi badaniami są rezonans magnetyczny i tomografia komputerowa. Ponadto inne badania, takie jak PET/CT, umożliwiają ocenę obecności przerzutów. Natomiast biopsja służy do zbadania próbki tkanki pod mikroskopem, oferując ostateczną diagnozę i pokazując, na jakim etapie się znajduje nowotwór.
Możesz być zainteresowany: Tomografia komputerowa – zastosowania, przebieg i zagrożenia
Leczenie raka szczęki
Leczenie raka szczęki będzie zależeć od stadium guza i wieku dotkniętej chorobą osoby.
W większości przypadków leczenie rozpoczyna się od zabiegu chirurgicznego, którego celem jest usunięcie całego guza i zaatakowanej tkanki. Po zabiegu konieczna będzie rekonstrukcja jamy ustnej w celu przywrócenia funkcji i wyglądu żuchwy. Ilość usuniętej kości jest często tak duża, że konieczne jest założenie protezy metalowej. Nierzadko zaleca się również sesje radioterapii w celu wyeliminowania pozostałych komórek nowotworowych.
Natomiast chemioterapia zwykle nie jest konieczna w przypadku raka szczęki i jest zalecana tylko w przypadku obecności przerzutów pozawęzłowych. Najczęstsze przerzuty to płuca, wątroba i mózg. Jeśli do nich dojdzie, komplikuje to leczenie i pogarsza rokowanie.
Rak szczęki ma wyraźne objawy i dobre rokowania
Rak szczęki jest jednym z nielicznych nowotworów, który ma bardzo zauważalne objawy, co ułatwia jego diagnozę. W tym sensie często wykrywa się go w początkowych stadiach, co znacznie poprawia rokowanie. Idealnym krokiem jest skonsultowanie się ze specjalistą w przypadku zauważenia któregokolwiek z wyżej wymienionych objawów. Tylko onkolog będzie w stanie postawić trafną diagnozę i rozpocząć leczenie na czas.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Dixit A, Parikh N. Osteosarcoma of jaw bone. Journal of Indian Academy of Oral Medicine and Radiology. 2008;20(1):41.
- Bertin H, Gomez-Brouchet A, Rédini F. Osteosarcoma of the jaws: An overview of the pathophysiological mechanisms. Critical Reviews in Oncology/Hematology. 2020;156:103126.
- Mateo M, Somacarrera M. Cáncer oral: Genética, prevención, diagnóstico y tratamiento.
Revisión de la literatura. Av. Odontoestomatol 2015;31(4):247-259. - Huber MA, Tantiwongkosi B. Oral and oropharyngeal cancer. Med Clin North Am. 2014;98(6):1299–1321.
- Ferrari D, Moneghini L, Allevi F, Bulfamante G, Biglioli F. Osteosarcoma of the Jaw: Classification, Diagnosis and Treatment. Osteosarcoma – Biology, Behavior and Mechanisms. 2017.
- Dimitroulis, George. “Mandibular reconstruction following ablative tumour surgery: An overview of treatment planning.” Australian and New Zealand Journal of Surgery 70.2 (2000): 120-126.
