Propolis w pielęgnacji jamy ustnej
Propolis to naturalny składnik wspierający pielęgnację jamy ustnej. Dzięki swojemu interesującemu składowi zawierającemu flawonoidy, kwasy fenolowe i estry od lat wykorzystywany jest jako środek chroniący zęby i dziąsła.
Jak podaje artykuł opublikowany w magazynie Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, formuły na bazie tego składnika znajdują wiele zastosowań w stomatologii. Wykorzystuje się szczególnie ich właściwości bakteriobójcze, antywirusowe, przeciwbólowe i przeciwzapalne. Dowiedz się więcej!
Zalety propolisu i jego wpływ na zdrowie jamy ustnej
Propolis znany jest także jako “pszczeli klej”. To materiał wykorzystywany przez pszczoły do sklejania ścian ula i chronienia ich przed czynnikami zewnętrznymi powodującym zanieczyszczenia.
To przypominający żywicę, żółto-brązowy płyn powstający na bazie substancji otrzymywanych z miąższu drewna i innych źródeł roślinnych w połączeniu z wydzieliną pszczół.
Od starożytności ceniono propolis ze względu na jego zastosowania w medycynie oraz na bogactwo składników odżywczych i związków bioaktywnych. Te przyczyniają się do profilaktyki chorób i ochrony zdrowia. Jak podaje publikacja magazynu Nutrients , propolis zawiera:
- Kwasy fenolowe.
- Flawonoidy.
- Estry.
- Diterpeny.
- Seskwiterpeny.
- Lignany.
- Aldehydy aromatyczne.
- Alkohole.
- Aminokwasy.
- Kwasy tłuszczowe.
- Witaminy i minerały.
Propolis znajduje zastosowanie w wielu procedurach medycznych, ale my skoncentrujemy się na jego roli w pielęgnacji jamy ustnej. Czy wiesz, że pomaga on zapobiegać próchnicy i parodontozie? Dowiedz się, co mówią badania.
Propolis w profilaktyce próchnicy
Jednym z głównych zastosowań propolisu jest profilaktyka próchnicy. Badanie opublikowane w Ethiopian Journal of Health Sciences podaje, że składnik ten posiada właściwości antybakteryjne i niszczy patogeny takie jak Streptococcus spp., Streptococcus mutans i Streptococcus sobrinus.
Bakterie te odpowiedzialne są za pojawianie się próchnicy i innych chorób jamy ustnej. Propolis blokuje ich aktywność enzymatyczną i podział komórek, co zapobiega ich namnażaniu się. Co więcej, dzięki zawartości flawonoidów i kwasów organicznych niszczy także inne bakterie w jamie ustnej, które mogą powodować infekcje.
Propolis na parodontozę
Właściwości przeciwgrzybicze i antybakteryjne wykorzystywane są także w profilaktyce parodontozy. Artykuł opublikowany w Journal of Dental Research, Dental Clinics, Dental Prospects podaje, że ekstrakt z propolisu zabija następujące bakterie powodujące parodontozę:
- Capnocytophaga gingivalis.
- Prevotella intermedia.
- Fusobacterium neucleatum.
- Porphyromonas gingivalis.
Jednocześnie zapobiega zanikowi kości przy chorobach dziąseł i blokuje rozwój mikroorganizmów takich jak Staphylococcus aureus, Escherichia coli i Candida albicans, które powodują infekcje.
Propolis jako środek przeciwzapalny
Flawonoidy i kwas kawowy zawarte w propolisie mają silne działanie przeciwzapalne i sprawdzają się w profilaktyce chorób jamy ustnej takich jak zapalenie migdałków.
Badanie opublikowane w Journal of Dentomaxillofacial Science wykazało że propolis przyspiesza regenerację tkanek dzięki swojemu działaniu przeciwzapalnemu.
- Naturalny środek można sporządzić na bazie 30 kropel ekstraktu z propolisu w połączeniu z wodą (100 mililitrów). Płyn należy stosować w formie płukanki 2 do 3 razy dziennie. W przypadku przewlekłych zapaleń dziąseł najlepiej przygotowywać go na bazie zimnej wody.
Antywirusowe działanie propolisu
Nie zapominajmy, że wirusy także atakują jamę ustną. Propolis to nasz sojusznik w walce z nimi – ekstrakt blokuje bowiem ich działanie. Właściwości antywirusowe to kwestia zawartości polifenoli, flawonoidów i kwasów fenylokarboksylowych.
Jak podaje publikacja magazynu Phytotherapy Research ekstrakty z propolisu na bazie wody i alkoholu mają silne działanie antywirusowe i są szczególnie skuteczne w przypadku wirusa opryszczki powodującego owrzodzenia na ustach i zapalenia jamy ustnej.
Czy propolis jest bezpieczny?
Propolis jest bezpieczny dla większości zdrowych dorosłych i nie wiąże się z nim żadne ryzyko, o ile jest odpowiednio stosowany. Odnotowano przypadki alergii, które objawiały się wysypką. Może także podrażniać śluzówkę jamy ustnej.
Nie zaleca się propolisu kobietom w ciąży, chociaż brak naukowej literatury na ten temat. Co więcej, ostrzega się przez możliwymi interakcjami tej substancji z lekami antywirusowymi, antynowotworowymi, antybiotykami i środkami przeciwzapalnymi.
Objawy alergii są następujące:
- Egzema.
- Zapalenie czerwieni warg.
- Ból w jamie ustnej.
- Obrzęk warg.
- Łuszczenie się warg.
Konieczne są dalsze badania w celu ustalenia bezpiecznych zastosowań propolisu w stomatologii i medycynie. O ile dotychczasowe wyniki są obiecujące, nie wystarczają, by uznawać ten składnik za kurację pierwszego wyboru.
Czytaj teraz: Jak powinna wyglądać pielęgnacja zębów w lato?
Propolis: twój sojusznik w pielęgnacji jamy ustnej
Nie jest to magiczny środek na infekcje jamy ustnej, ale stanowi wsparcie w pielęgnacji jamy ustnej. Na jego bazie produkuje się pasty, płukanki, balsamy, płyny i inne środki.
Należy stosować go z umiarem i nie traktować go jako leku. Zaleca się także przestrzeganie zaleceń producenta. W przypadku chorób jamy ustnej najlepiej udać się do stomatologa.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Więckiewicz W, Miernik M, Więckiewicz M, Morawiec T. Does propolis help to maintain oral health?. Evid Based Complement Alternat Med. 2013;2013:351062. doi:10.1155/2013/351062
- Braakhuis A. Evidence on the Health Benefits of Supplemental Propolis. Nutrients. 2019;11(11):2705. Published 2019 Nov 8. doi:10.3390/nu11112705
- Abbasi AJ, Mohammadi F, Bayat M, et al. Applications of Propolis in Dentistry: A Review. Ethiop J Health Sci. 2018;28(4):505-512. doi:10.4314/ejhs.v28i4.16
- Khurshid Z, Naseem M, Zafar MS, Najeeb S, Zohaib S. Propolis: A natural biomaterial for dental and oral healthcare. J Dent Res Dent Clin Dent Prospects. 2017;11(4):265-274. doi:10.15171/joddd.2017.046
-
Sabir, A. (2016). The healing actions of propolis on direct pulp capping treatment : A review. Journal of Dentomaxillofacial Science, 1(1), 188. https://doi.org/10.15562/jdmfs.v1i1.145
-
Schnitzler P, Neuner A, Nolkemper S, Zundel C, Nowack H, Sensch KH, Reichling J. Antiviral activity and mode of action of propolis extracts and selected compounds. Phytother Res. 2010 Jan;24 Suppl 1:S20-8. doi: 10.1002/ptr.2868. Erratum in: Phytother Res. 2010 Apr;24(4):632. PMID: 19472427.
- Brailo V, Boras VV, Alajbeg I, Juras V. Delayed contact sensitivity on the lips and oral mucosa due to propolis-case report. Med Oral Patol Oral Cir Bucal. 2006 Jul 1;11(4):E303-4. PMID: 16816812.
- Hausen BM, Wollenweber E, Senff H, Post B. Propolis allergy. (I). Origin, properties, usage and literature review. Contact Dermatitis. 1987 Sep;17(3):163-70. doi: 10.1111/j.1600-0536.1987.tb02699.x. PMID: 3315436.
