Presja rówieśnicza: pomóż dziecku sobie z nią poradzić

5 minut

Napisany przez Antonella Grandinetti

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

W okresie nastoletnim i dojrzewania przyjaciele stają się często lustrem, w którym nasze dzieci chcą się przeglądać. Ale co się dzieje, gdy grupa przyjaciół zmusza dziecko do zrobienia czegoś? Czytając dzisiejszy artykuł dowiesz się jak działa presja rówieśnicza i jak możesz pomóc dziecku sobie z nią poradzić.

W okresie nastoletnim przyjaciele stają się wzorami dla naszych dzieci. Nastolatkowie często przestają patrzeć na swoich rodziców i zaczynają przyglądać się swoim przyjaciołom, aby zdecydować jak będą się ubierać, mówić i zachowywać.

Grupy rówieśników pchają nastolatków w jednym lub drugiem kierunku. Jak w takim razie wpływa na nich presja rówieśnicza i jak możemy pomóc im sobie z nią radzić?

Każdy z nas przechodził przez ten etap, w którym dbamy jedynie o to, aby się dopasować. Uczucie, że jest się częścią grupy, jest ważne zwłaszcza dla osób w wieku od około 12. do 20. roku życia. Dlatego też presja rówieśnicza staje się niezwykle istotna i może wywierać wpływ na życie dziecka, zarówno w dobry, jak i zły sposób.

Presja rówieśnicza: jak ją pokonać?

Przeciwstawianie się wartościom lub pragnieniom grupy przyjaciół może być niezwykle trudne na tym etapie życia. Przyjrzyjmy się bliżej tej sytuacji.

Czym jest presja rówieśnicza?

Siedzący sam nastolatek - presja równieśnicza — Przynależność do grupy społecznej odgrywa kluczową rolę w integralności nastolatków.

Osoby, które znajdują się w naszym otoczeniu, nieuchronnie w ten czy w inny sposób wywierają wpływ na nasze życie. W okresie nastoletnim przyjaciele mają na nas większy wpływ niż na jakimkolwiek innym etapie życia. Dzieje się tak, ponieważ dzieci pragnąc identyfikować się z innymi dziećmi, aby:

Być jak osoby, które podziwiają,
Wpasować się do grupy,
Nie czuć się dziwnie,
Eksperymentować,
Uniknąć stania się obiektem żartów za to, że jest się “innym”.

Podejmowanie decyzji jest samo w sobie trudne, zwłaszcza jeśli napotyka się sprzeczne opinie. I dokładnie to dzieje się z młodymi ludźmi. Grupy rówieśników ciągną ich z jednym kierunku, chociaż nastolatkowie często wierzą, że powinni zrobić coś zupełnie innego.

Radzenie sobie z presją rówieśniczą może okazać się niezwykle skomplikowanym zadaniem.

Nie przegap: Niepokój u dzieci: jak go zredukować?

Czy presja rówieśnicza jest zawsze zła?

Ogólnie rzecz biorąc, gdy mówimy o presji rówieśniczej, koncentrujemy się na jej negatywnych aspektach. Jednak istnieją dwie strony tego fenomenu. Jak już zauważyliśmy, mówiąc a presji rówieśniczej mamy na myśli wpływ rówieśników na dzieci i nastolatków. Taki wpływ może być pozytywny lub negatywny.

Spójrzmy na pewien przykład. Jeśli przyjaciel, który jest zapalonym czytelnikiem, poleci Twojemu dziecku książkę, którą warto przeczytać, Twoja pociecha może rzeczywiście po nią sięgnąć. W takim przypadku możemy uznać presję rówieśniczą za coś dobrego.

Jednak presja rówieśnicza ma o wiele częściej negatywny wpływ. Na przykład kiedy przyjaciele starają się zmusić nastolatka do picia alkoholu, przyjmowania narkotyków, wagarowania, czy też wyśmiewania się lub znęcania się nad innym dzieckiem.

Przyjaciele Twojego dziecka mogą pomóc mu rozwinąć nowe umiejętności i zainteresowania lub też sprawić, że będzie skłaniało się ku ryzykownemu lub niewłaściwemu postępowaniu.

W jaki sposób rodzice mogą pomóc dziecku radzić sobie z presją rówieśniczą?

Jako rodzice mamy obowiązek prowadzić nasze dzieci po ścieżce, która doprowadzi je ku właściwemu rozwojowi. Oznacza to, że nie możemy dopuścić, aby brały udział w działaniach, które mogą stanowić zagrożenie dla ich integralności fizycznej lub emocjonalnej.

Dlatego też pragniemy podzielić się kilkoma podpowiedziami, które pomogą Twojemu dziecku radzić sobie z presją rówieśniczą. Pamiętaj: nigdy nie jest za wcześnie, aby zacząć, więc nie ma powodu, aby czekać z zastosowaniem poniższych rad aż do momentu,w którym dziecko wejdzie w okres nastoletni.

1. Naucz dziecko mówić “nie”

Dziewczyna pokazująca stop — Mówienie “nie” gdy zajdzie taka potrzeba może uchronić Twoje dziecko przed złymi wpływami.

Jedno z pierwszych słów, jakie zazwyczaj mówią dzieci, to “nie”. Następnie, po licznych tłumaczeniach, uczymy je mówić “tak”. Jednak bardzo ważne jest, aby rodzice nauczyli swoje dzieci oceniać sytuacje, w których się znajdują, i mówić nie, gdy zajdzie taka potrzeba.

Możesz bawić się w odgrywanie ról z dzieckiem lub odgrywać sytuacje, w których Twoje dziecko musi czegoś odmówić.
Musisz pozwolić swojemu dziecku wzorować jego zachowanie na kimś dla niego ważnym: Tobie. Upewnij się, że będziesz słuchać i wspierać jego odmowy kiedy jest jeszcze małe, aby nauczyło się, że bezpiecznie jest mówić “nie”.

2. Naucz dziecko samodzielnego myślenia

Jeśli Twoje dziecko będzie szło z nurtem, może narazić na szwank swoje zdrowie i integralność. Naucz je samodzielnego myślenia, zastanawiania się nad ewentualnymi rozwiązaniami oraz oceniania najlepszych i najgorszych scenariuszy.

Może również Cię zainteresować: Okres dojrzewania i zmiany nastroju u nastolatków

3. Rozmawiaj z dzieckiem

Rozmawianie z dzieckiem i opowiadanie mu historii z Twoich własnych nastoletnich lat może pomóc Wam zbudować zaufanie. Co więcej, pomoże Ci zmniejszyć przepaść międzypokoleniową, a Twoje dziecko przekona się, że Ty również popełniałaś w jego wieku błędy.

4. Dbaj o rozwój zdrowego poczucia własnej wartości u dziecka

Tata przybijający piątkę z synem — Wspieranie rozwoju zdrowego poczucia własnej wartości u dziecka już od najmłodszych lat pomoże mu odnaleźć się w grupie i podejmować lepsze decyzje.

Dzieci, które posiadają zdrowe poczucie własnej wartości, są mniej podatne na wpływy innych niż te, które poszukują uznania pośród swoich rówieśników. Pracuj nad poczuciem własnej wartości u dziecka, jeśli chcesz pomóc mu radzić sobie z presją rówieśniczą.

Jeśli zajdzie taka potrzeba, nie wahaj się zwrócić się o wsparcie do specjalisty.

5. Zapewniaj narzędzia, które pomogą dziecku odróżnić to, co dobre od tego, co złe

Aby podejmować decyzje każde dziecko i nastolatek musi nauczyć się rozpoznawać postawy i działania, które są właściwe i takie, które są złe. Poświęć czas dziecku, aby nauczyło się jak je rozróżniać.

Wpojenie dziecku właściwych wartości odgrywa kluczową rolę w ochronie dziecka przed znalezieniem się w problematycznych sytuacjach.

6. Upewnij się, że grupa przyjaciół Twojego dziecka jest właściwa

Badanie przeprowadzone w 2010 r. ujawniło, że nastolatkowie, których przyjaciele palą i spożywają różne szkodliwe substancje, z większym prawdopodobieństwem będą zachowywali się w taki sam sposób.

Poza tym młodzi ludzie, których przyjaciele lub grupy rówieśnicze nie zachowują się w taki sposób, rzadziej palą lub spożywają inne szkodliwe substancje. Oczywiście nie możesz wybrać przyjaciół dziecka za nie, ale możesz dawać mu rady, aby wybierało takie grupy, które podejmują właściwe decyzje.

To tylko kilka ze strategii, które możesz wykorzystać, aby pomóc swojemu dziecku radzić sobie z presją rówieśniczą. Poza tym zachęcamy Cię do rozmowy z dzieckiem, odkrywania jego zainteresowań i poznawania jego przyjaciół.

Dzięki temu zmniejszysz ryzyko związane z tym, że będzie czuło się samotne lub zmuszone do czegoś. Poza tym chętniej zacznie się Tobie zwierzać gdy będzie miało jakiś problem.