Prawidłowe tętno - jak je ustalić w odniesieniu do wieku?
Prawidłowe tętno można zdefiniować jako odpowiednią liczbę uderzeń serca na minutę. Aby poznać nasze normalne tętno, możemy skorzystać z urządzenia (pulsometru) lub ręcznie zmierzyć nasz puls na nadgarstku lub szyi. Pomiar ten należy wykonywać w spoczynku i podczas aktywności, aby ustalić minimum i maksimum.
Znajomość tych danych jest bardzo ważna z punktu widzenia ogólnego stanu zdrowia i wyników sportowych, ponieważ możemy ćwiczyć nieodpowiednio. Należy jednak zauważyć, że prawidłowe tętno może się różnić w zależności od osoby. Również czynniki takie jak wiek, płeć, waga i aktywność fizyczna wpływają na liczbę uderzeń na minutę.
Prawidłowe tętno według wieku
Pojęcie częstości akcji serca lub tętna wyraża związek między liczbą uderzeń serca a danym okresem czasu, który zwykle wynosi 1 minutę. To ważny wskaźnik aktywności serca.
W szczególności normalne tętno odnosi się do tego, czego oczekujemy w zależności od grupy wiekowej, do której należymy. Jest to miara, którą należy traktować jako punkt odniesienia, ponieważ może istnieć wiele różnych czynników, przypadkowych lub nieodłącznych dla danej osoby, które wpływają na liczbę uderzeń serca na minutę.
W niektórych puls może być nieco szybszy, w innych natomiast wolniejszy. Normalne wartości spoczynkowych uderzeń na minutę (bpm) są następujące:
- Noworodki, do pierwszego miesiąca: 70 do 190 uderzeń na minutę
- Niemowlęta w wieku do jednego roku: 80 do 160 uderzeń na minutę
- Dzieci w wieku od 1 do 2 lat: 80 do 130 uderzeń na minutę
- Dzieci w wieku od 3 do 4 lat: od 80 do 120 uderzeń na minutę
- Dzieci w wieku od 5 do 6 lat: 75 do 115 uderzeń na minutę
- Dzieci w wieku od 7 do 9 lat: od 70 do 110 uderzeń na minutę
- Młodzież w wieku powyżej 10 lat: od 60 do 100 uderzeń na minutę
- Dorośli: od 60 do 100 uderzeń na minutę
Częstość akcji serca spada wraz z wiekiem.
Jakie czynniki wpływają na normalne tętno?
Kiedy się ruszamy, serce zaczyna bić szybciej. Idąc energicznie, zwykle będziemy mieć od 80 do 120 uderzeń na minutę. Już sam fakt jedzenia powoduje, że osiągamy 70-100 uderzeń na minutę. Oczywiście podczas ćwiczeń następuje znaczny wzrost tętna. Dzieje się tak, ponieważ aktywność fizyczna zwiększa zapotrzebowanie na energię, a serce musi ciężej pracować.
W tym sensie, w zależności od poziomu intensywności, bicie serca przyspiesza i może sięgać nawet 120-160. Sportowcy wyczynowi osiągają 180-200 uderzeń na minutę. Jednak w spoczynku mają tendencję do tętna poniżej 60.
Wysokie tętno
Istnieje kilka czynników, które wpływają lub wpływają na normalne tętno, powodując jego przyspieszenie. Tętno powyżej 100 uderzeń na minutę nazywa się tachykardią i pojawia się w następujących sytuacjach:
- Temperatura otoczenia: jeśli temperatura wzrasta, serce pracuje ciężej.
- Emocje: stres, niepokój, strach, radość i miłość mogą przyspieszyć bicie serca.
- Nadwaga: u osób z otyłością liczba uderzeń na minutę może być wyższa niż normalnie.
- Gorączka: ten stan zwiększa wymagania metaboliczne i sercowo-naczyniowe organizmu, zwiększając w ten sposób częstość akcji serca. Dlatego tachykardia jest częstym objawem u osób cierpiących na infekcje.
- Stosunek seksualny: stosunek seksualny sam w sobie jest aktywnością fizyczną, która wspiera pracę układu krążenia.
- Wysokie ciśnienie krwi: wysokiemu ciśnieniu krwi często towarzyszy kompensacyjny wzrost liczby uderzeń na minutę.
- Spożywanie dużych posiłków: spożywanie nadmiaru pokarmu zwiększa pracę komórek, a w konsekwencji potrzebę zwiększonego przepływu krwi do tkanek. Jest to jeszcze większe przy spożywaniu pokarmów bogatych w tłuszcze i cukry.
- Choroba serca: tachykardia jest typowym objawem u osób cierpiących na niewydolność serca, miażdżycę i wady zastawek serca.
Niskie tętno
Bradykardia odnosi się do częstości akcji serca poniżej 60 uderzeń na minutę. Jest to mniej powszechne niż powyższe i może wystąpić w wyniku następujących warunków:
- Wiek: z wiekiem nie tylko stajemy się wolniejsi podczas chodzenia, ale także wolniej bije nasze serce.
- Leki: beta-blokery spowalniają puls, a pochodne amfetaminy go przyspieszają.
- Niedociśnienie: Niższemu ciśnieniu krwi często towarzyszy wolniejsze tętno, nudności i senność.
- Choroby serca: Zaburzeniom przewodzenia elektrycznego na poziomie serca, takim jak zablokowanie i dysfunkcja węzła zatokowego, często towarzyszy bradykardia. Ponadto u tych pacjentów występuje również duszność i zawroty głowy.
Przeczytaj również: Niskie ciśnienie krwi: jak je regulować i co robić, gdy spada?
Jak obliczyć tętno
Części ciała, w których najłatwiej czujemy pulsacje, to tył nadgarstków oraz po jednej stronie szyi (tuż poniżej miejsca, w którym kończy się żuchwa). Zalecenie jest takie, że jeśli zamierzasz mierzyć puls na nadgarstku, delikatnie umieść środkowy i wskazujący palec drugiej ręki, bez naciskania. Nie powinieneś używać do tego kciuka.
Następnie, obserwując zegarek, ustal ilość uderzeń w ciągu 60 sekund. Niektórzy wolą liczyć przez 15 sekund, a potem mnożyć przez 4. Inni wolą używać przenośnego urządzenia, zwanego pulsometrem.
Kluczem jest dokonywanie pomiarów w pozycji leżącej lub siedzącej i całkowicie spokojnym. Zgodnie ze standardami, o których mówiliśmy już wcześniej w tym artykule, normalne tętno spoczynkowe osoby dorosłej powinno wynosić od 60 do 100 uderzeń na minutę.
Oczywiście możesz i powinieneś znać swoje tętno podczas aktywności fizycznej. Procedura jest taka sama, z tą różnicą, że czas będzie w trakcie lub tuż po zakończeniu ćwiczenia.
Maksymalne tętno
Uzyskane powyżej pomiary należy porównać z tętnem maksymalnym. To również jest standardem. Jak sama nazwa wskazuje, oznacza to najwyższą liczbę uderzeń serca, jaką może osiągnąć wytężone serce w ciągu jednej minuty.
Istnieje kilka formuł, które ułatwiają ten pomiar. Najczęstszą i najłatwiejszą jest odjęcie wieku osoby od 226 (jeśli kobieta) lub 220 (jeśli mężczyzna). Tak więc maksymalne tętno 50-letniej kobiety wyniosłoby na przykład 176 uderzeń na minutę.
Istnieją również inne sposoby, takie jak formuła Karvonena, która uważana jest za jeszcze dokładniejszą. Ma to na celu określenie optymalnego tętna, które należy osiągnąć podczas ćwiczeń. W tym celu w obliczeniach uwzględniane są inne zmienne, takie jak tętno spoczynkowe po przebudzeniu.
Jednak celem tych obliczeń jest to, że po ustaleniu maksymalnego tętna znasz najlepszy poziom do osiągnięcia podczas ćwiczeń. Poza tym musimy też kontrolować tempo, nie przesadzając z tym. Jeśli chcemy pracować z umiarkowaną intensywnością, powinniśmy wykonywać 50-70% częstotliwości maksymalnej. Jeśli jednak celem jest zwiększenie naszej wytrzymałości lub wydolności tlenowej, możemy osiągnąć nawet 70-85%.
Dlaczego znajomość tętna jest ważna?
Istnieją dwa podstawowe powody, dla których powinniśmy zwracać uwagę na tętno. Pierwszym z nich jest wykluczenie możliwych chorób. Właściwie to jest powód, dla którego lekarz mierzy nasze tętno. Jednak chociaż częstość akcji serca jest punktem odniesienia, który pomaga wykrywać choroby, nie wszystkie choroby są związane z nieregularnym biciem serca i nie wszystkie nieregularne bicie serca są oznakami choroby serca.
Z drugiej strony znajomość naszego tętna pozwala nam wiedzieć, jaka jest nasza kondycja fizyczna i czy pracujemy na odpowiednim poziomie treningu. Te ostatnie mogą pomóc dostosować nasz plan treningowy i ocenić nasze postępy. W tym celu powinniśmy okresowo mierzyć tętno podczas treningu. Jeśli jesteśmy zbyt przyspieszeni lub jeśli po sesji przywrócenie tętna do normalnego poziomu zajmuje dużo czasu, oznacza to, że robimy coś źle.
Jak utrzymać normalne tętno
Opieka zdrowotna układu sercowo-naczyniowego jest niezbędna do poprawy jakości naszego życia, zwłaszcza gdy się starzejemy. Niektóre zalecenia Hiszpańskiej Fundacji Kardiologicznej dotyczące utrzymania prawidłowego tętna są następujące:
- Regularne ćwiczenia aerobowe, 3-4 razy w tygodniu
- Zwiększ spożycie warzyw i owoców
- Zmniejsz spożycie soli, przetworzonej żywności i słodkich napojów
- Ogranicz lub unikaj spożywania alkoholu
- Ogranicz lub wyeliminuj palenie
- Unikaj stresujących środowisk
- Ogranicz przeciążenie pracą
Kiedy iść do lekarza
Zmiana normalnego tętna może być tymczasowa lub trwała. Jeśli jednak się powtarza, to znak, że nie powinniśmy ignorować. Z drugiej strony, podczas ćwiczeń lub uprawiania sportu, nie jest niczym niezwykłym odczucie przyspieszenia tego tempa i zauważenia, że ma wysoki rytm. To nienormalne tylko wtedy, gdy miałoby to trwać przez długi czas.
Epizody szybkiego lub wolnego bicia serca bez wyraźnej przyczyny lub przyczyny lub z towarzyszącym osłabieniem lub zawrotami głowy należy natychmiast zgłaszać lekarzowi, aby wykluczyć nagły wypadek. Pamiętaj, że Twój puls to narzędzie zdrowia, które jest w Twoich rękach, dosłownie i w przenośni.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Abreu, S., Tebexreni, S., Niero, C. (2008). Comparison of Maximal Heart Rate Using the Prediction Equations Proposed by Karvonen and Tanaka. Arq Bras Cardiol, 91(5), 285-288. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19142375/
- Avram, R., Tison, G. H., Aschbacher, K., Kuhar, P., Vittinghoff, E., Butzner, M., Runge, R., Wu, N., Pletcher, M. J., Marcus, G. M., & Olgin, J. (2019). Real-world heart rate norms in the Health eHeart study. NPJ digital medicine, 2, 58. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6592896/
- American Heart Association. (2021, 09 de marzo). Target Heart Rates Chart. https://www.heart.org/en/healthy-living/fitness/fitness-basics/target-heart-rates
- Cristancho, H., Otalora, J., Callejas, M. (2016). Sistema experto para determinar la frecuencia cardiaca máxima en deportistas con factores de riesgo. Revista Ingeniería Biomédica, 10(19), 23-31. http://www.scielo.org.co/scielo.php?script=sci_abstract&pid=S1909-97622016000100003&lng=pt&nrm=is&tlng=es.
- Harvard Medical School. (2020, 30 de agosto). What your heart rate is telling you. https://www.health.harvard.edu/heart-health/what-your-heart-rate-is-telling-you
- Hütt, E., Salas, J. (2015). Corazón de atleta. Revista Clínica de la Escuela de Medicina de la Universidad de Costa Rica, 5(1), 22-27. https://www.medigraphic.com/cgi-bin/new/resumen.cgi?IDARTICULO=60725.
- LeWine, H. (2020, 29 de agosto). Increase in resting heart rate is a signal worth watching. Harvard Medical School. https://www.health.harvard.edu/blog/increase-in-resting-heart-rate-is-a-signal-worth-watching-201112214013
- Martínez-Milla, J., Raposeiras-Roubín, S., Pascual-Figal, D., Ibáñez, B. (2019). Papel de los bloqueadores beta en la enfermedad cardiovascular. Revista Española de Cardiología, 72(10), 844-852. https://www.revespcardiol.org/es-papel-bloqueadores-beta-enfermedad-cardiovascular-articulo-S0300893219301678.
- Navarro, F. (2018). ¿Cardíaco o cardiaco? Revista Española de Cardiología, 71(1), 1. https://www.revespcardiol.org/es-cardiaco-o-cardiaco-articulo-S0300893217305031.
- Pascual, M. (2000). Alteraciones morfológicas y funcionales cardiacas en la obesidad [tesis de grado]. Dialnet. https://dialnet.unirioja.es/servlet/tesis?codigo=261065.
- Prabhavathi, K., Selvi, K. T., Poornima, K. N., & Sarvanan, A. (2014). Role of biological sex in normal cardiac function and in its disease outcome – a review. Journal of clinical and diagnostic research : JCDR, 8(8), 1–4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4190707/
- Shmerling, R. (2020, 25 de marzo). How’s your heart rate and why it matters?. Harvard Medical School. https://www.health.harvard.edu/heart-health/hows-your-heart-rate-and-why-it-matters
- UCSF Benioff Children’s Hospitals. (2019, 02 de julio). Pulse. https://www.ucsfbenioffchildrens.org/medical-tests/pulse
- Yáñez, F. (2012). Síndrome corazón de atleta: historia, manifestaciones morfológicas e implicancias clínicas. Rev Chil Cardiol, 31(3), 215-225. https://www.researchgate.net/publication/262748957_Sindrome_corazon_de_atleta_historia_manifestaciones_morfologicas_e_implicancias_clinicas.