Olanzapina – co powinieneś o niej wiedzieć?

Olanzapina może znacząco poprawić zarówno pozytywne, jak i negatywne objawy schizofrenii ze względu na jej wysoki wpływ na receptory serotoninowe i dopaminowe.

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Mariel Mendoza.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 18 kwietnia, 2023

Olanzapina to lek należący do rodziny atypowych leków przeciwpsychotycznych. Lekarze przepisują go w leczeniu schizofrenii, a takie kryzysów depresyjnych związanych z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym i epizodami maniakalnymi.

Firma farmaceutyczna Eli Lilly and Company była odpowiedzialna za produkcję i dystrybucję formuły olanzapiny. Ich patent na ten lek wygasł jednak w 2011 roku. W związku z tym olanzapina jest obecnie ogólnodostępna na całym świecie.

Olanzapina: na początek niezbędna będzie wiedza na temat schizofrenii

Schizofrenia to przewlekłe zaburzenie psychiczne objawiające się zniekształconymi myślami, halucynacjami, a nawet urojeniami. Te trzy objawy są klinicznie znane jako objawy „pozytywne”. Pacjent może jednak również cierpieć na objawy nazywane przez lekarzy „negatywnymi”. Są to między innymi:

• izolacja społeczna,
• apatia,
• zmniejszona reakcja emocjonalna.

Schizofrenia jest chorobą psychiczną, która objawia się między innymi jako nieprawdziwe myśli, wizje i izolacja od bliskich.

Jeśli chodzi o przyczyny wywołujące schizofrenię, niektóre osoby, ze względu na szereg czynników, mają większe predyspozycje na zachorowanie. Niektóre z czynników to:

• Zmiany biochemiczne w mózgu. Ludzie z tą chorobą zwykle mają zniekształcony poziom dopaminy i serotoniny w mózgu.
• Czynniki genetyczne. Obecność tej choroby u rodzica lub innego bliskiego krewnego zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia jej u dziecka.
• Problemy podczas ciąży. Niektóre powikłania, takie jak anoksja, wraz z pewnymi infekcjami i urazami w tym okresie mogą mieć wpływ na dziecko. Niestety, często prowadzi to do wystąpienia tej choroby psychologicznej i innych problemów.

Struktura i mechanizm działania: jak działa olanzapina?

Ten lek przeciwpsychotyczny ma budowę chemiczną związaną z benzodiazepinami. Jest szczególnie strukturalnie powiązany z kwetiapiną i klozapiną. Jego działanie przeciwpsychotyczne wynika z interakcji z receptorami serotoninowymi. Lek blokuje te receptory w części mózgu 5-HT2.

Co więcej, oddziałuje również z receptorami dopaminy D1 i D2, choć umiarkowanie. Ma również powiązanie z muskarynowymi receptorami cholinergicznymi, alfa-adrenergicznymi i histaminą H1.

Ze względu na wszystkie te interakcje może powodować pewne niekorzystne skutki. Omówimy je bardziej szczegółowo poniżej. Olanzapina może znacznie poprawić zarówno pozytywne, jak i negatywne objawy schizofrenii ze względu na swoje wysokie powinowactwo do tych receptorów.

Warto także wspomnieć, że istnieje również formuła tego leku o przedłużonym działaniu.

Farmakokinetyka – w jaki sposób organizm przetwarza olanzapinę?

Farmakokinetyka obejmuje procesy wchłaniania, dystrybucji, metabolizmu i eliminacji, przez które przechodzi lek po podaniu człowiekowi. W tym sensie olanzapina jest szybko wchłaniana po przyjęciu doustnym.

Po wchłonięciu osiąga maksymalne stężenie w osoczu po 6 godzinach. Musisz pamiętać, że obecność pożywienia nie wpływa na wchłanianie i sytuacja ta nie dotyczy wszystkich leków.

Budowa chemiczna olanzapiny jest związana z benzodiazepinami. Dlatego stosuje się ją w leczeniu schizofrenii, epizodów maniakalnych i choroby afektywnej dwubiegunowej.

Biodostępność tego leku, czyli maksymalne stężenie leku we krwi w momencie wykonywania działania, nie jest bardzo wysoka.

Przyczyną tego jest silny metabolizm wątrobowy pierwszego przejścia. Zatem tylko 40% podanej dawki dociera do krążenia ogólnego.

Metabolizm leku, który jest zbiorem reakcji chemicznych zachodzących w organizmie w celu uzyskania większej rozpuszczalności, a tym samym ułatwienia eliminacji substancji, zachodzi w wątrobie.

Po przetrawieniu powstałe substancje, zwane metabolitami, mogą, ale nie muszą, wywierać wpływ na organizm. W tym przypadku metabolity powstałe w wyniku reakcji chemicznych zachodzących przez olanzapinę nie mają działania farmakologicznego.

Po metabolizowaniu, zarówno metabolity, jak i powstała substancja opuszczają organizm – 30% wraz z moczem, około 55% z kałem.

Niepożądane działanie olanzapiny

Najczęstsze działania niepożądane to:

• przybieranie na wadze,
• senność,
• wzrost poziomu prolaktyny,
• podwyższenie poziomu cholesterolu, glukozy i trójglicerydów,
• zawroty głowy,
• niedociśnienie ortostatyczne,
• zaparcia,
• akacje i dyskinezy.

Wniosek

Olanzapina jest szeroko stosowanym lekiem w leczeniu schizofrenii. Ze względu na silny wpływ na organizm człowieka jest dostępny tylko na receptę. Nie należy go stosować, o ile nie jest on zalecony przez lekarza. Zawsze postępuj zgodnie z instrukcjami i zadawaj specjaliście wszystkie nurtujące Cię pytania.