Olanzapina – co powinieneś o niej wiedzieć?

Olanzapina może znacząco poprawić zarówno pozytywne, jak i negatywne objawy schizofrenii ze względu na jej wysoki wpływ na receptory serotoninowe i dopaminowe.
Olanzapina – co powinieneś o niej wiedzieć?
Mariel Mendoza

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Mariel Mendoza.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 18 kwietnia, 2023

Olanzapina to lek należący do rodziny atypowych leków przeciwpsychotycznych. Lekarze przepisują go w leczeniu schizofrenii, a takie kryzysów depresyjnych związanych z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym i epizodami maniakalnymi.

Firma farmaceutyczna Eli Lilly and Company była odpowiedzialna za produkcję i dystrybucję formuły olanzapiny. Ich patent na ten lek wygasł jednak w 2011 roku. W związku z tym olanzapina jest obecnie ogólnodostępna na całym świecie.

Olanzapina: na początek niezbędna będzie wiedza na temat schizofrenii

Schizofrenia to przewlekłe zaburzenie psychiczne objawiające się zniekształconymi myślami, halucynacjami, a nawet urojeniami. Te trzy objawy są klinicznie znane jako objawy „pozytywne”. Pacjent może jednak również cierpieć na objawy nazywane przez lekarzy „negatywnymi”. Są to między innymi:

  • izolacja społeczna,
  • apatia,
  • zmniejszona reakcja emocjonalna.
Olanzapina a  schizofrenia

Schizofrenia jest chorobą psychiczną, która objawia się między innymi jako nieprawdziwe myśli, wizje i izolacja od bliskich.

Jeśli chodzi o przyczyny wywołujące schizofrenię, niektóre osoby, ze względu na szereg czynników, mają większe predyspozycje na zachorowanie. Niektóre z czynników to:

  • Zmiany biochemiczne w mózgu. Ludzie z tą chorobą zwykle mają zniekształcony poziom dopaminy i serotoniny w mózgu.
  • Czynniki genetyczne. Obecność tej choroby u rodzica lub innego bliskiego krewnego zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia jej u dziecka.
  • Problemy podczas ciąży. Niektóre powikłania, takie jak anoksja, wraz z pewnymi infekcjami i urazami w tym okresie mogą mieć wpływ na dziecko. Niestety, często prowadzi to do wystąpienia tej choroby psychologicznej i innych problemów.

Struktura i mechanizm działania: jak działa olanzapina?

Ten lek przeciwpsychotyczny ma budowę chemiczną związaną z benzodiazepinami. Jest szczególnie strukturalnie powiązany z kwetiapiną i klozapiną. Jego działanie przeciwpsychotyczne wynika z interakcji z receptorami serotoninowymi. Lek blokuje te receptory w części mózgu 5-HT2.

Co więcej, oddziałuje również z receptorami dopaminy D1 i D2, choć umiarkowanie. Ma również powiązanie z muskarynowymi receptorami cholinergicznymi, alfa-adrenergicznymi i histaminą H1.

Ze względu na wszystkie te interakcje może powodować pewne niekorzystne skutki. Omówimy je bardziej szczegółowo poniżej. Olanzapina może znacznie poprawić zarówno pozytywne, jak i negatywne objawy schizofrenii ze względu na swoje wysokie powinowactwo do tych receptorów.

Warto także wspomnieć, że istnieje również formuła tego leku o przedłużonym działaniu.

Farmakokinetyka – w jaki sposób organizm przetwarza olanzapinę?

Farmakokinetyka obejmuje procesy wchłaniania, dystrybucji, metabolizmu i eliminacji, przez które przechodzi lek po podaniu człowiekowi. W tym sensie olanzapina jest szybko wchłaniana po przyjęciu doustnym.

Po wchłonięciu osiąga maksymalne stężenie w osoczu po 6 godzinach. Musisz pamiętać, że obecność pożywienia nie wpływa na wchłanianie i sytuacja ta nie dotyczy wszystkich leków.

Olanzapina jako tabletka

Budowa chemiczna olanzapiny jest związana z benzodiazepinami. Dlatego stosuje się ją w leczeniu schizofrenii, epizodów maniakalnych i choroby afektywnej dwubiegunowej.

Biodostępność tego leku, czyli maksymalne stężenie leku we krwi w momencie wykonywania działania, nie jest bardzo wysoka.

Przyczyną tego jest silny metabolizm wątrobowy pierwszego przejścia. Zatem tylko 40% podanej dawki dociera do krążenia ogólnego.

Metabolizm leku, który jest zbiorem reakcji chemicznych zachodzących w organizmie w celu uzyskania większej rozpuszczalności, a tym samym ułatwienia eliminacji substancji, zachodzi w wątrobie.

Po przetrawieniu powstałe substancje, zwane metabolitami, mogą, ale nie muszą, wywierać wpływ na organizm. W tym przypadku metabolity powstałe w wyniku reakcji chemicznych zachodzących przez olanzapinę nie mają działania farmakologicznego.

Po metabolizowaniu, zarówno metabolity, jak i powstała substancja opuszczają organizm – 30% wraz z moczem, około 55% z kałem.

Niepożądane działanie olanzapiny

Najczęstsze działania niepożądane to:

  • przybieranie na wadze,
  • senność,
  • wzrost poziomu prolaktyny,
  • podwyższenie poziomu cholesterolu, glukozy i trójglicerydów,
  • zawroty głowy,
  • niedociśnienie ortostatyczne,
  • zaparcia,
  • akacje i dyskinezy.

Wniosek

Olanzapina jest szeroko stosowanym lekiem w leczeniu schizofrenii. Ze względu na silny wpływ na organizm człowieka jest dostępny tylko na receptę. Nie należy go stosować, o ile nie jest on zalecony przez lekarza. Zawsze postępuj zgodnie z instrukcjami i zadawaj specjaliście wszystkie nurtujące Cię pytania.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • De Matos E Souza, F. G. (2005). Tratamento do transtorno bipolar – Eutimia. Revista de Psiquiatria Clinica.
  • Biblioteca Nacional de Medicina de los EE.UU. (2016). Olanzapina: MedlinePlus medicinas.
  • AEMPS. (2017). Olanzapina. Ministerio de Sanidad, Política Social e Igualdad.
  • Nagai, N., & Watanabe, K. (2013). [Olanzapine]. Nihon Rinsho. Japanese Journal of Clinical Medicine. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(05)63186-8
  • Duggan, L., Fenton, M., Rathbone, J., Dardennes, R., El-Dosoky, A., & Indran, S. (2009). Olanzapine for schizophrenia. Cochrane Database of Systematic Reviews. John Wiley and Sons Ltd. https://doi.org/10.1002/14651858.CD001359.pub2

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.