Moczenie nocne u dzieci - jak leczyć?

5 minut

Aby moczenie nocne nie stało się traumą dla Twojego dziecka, w żadnym wypadku nie powinniśmy go karcić ani wyśmiewać się z niego, że pomimo zaawansowanego wieku wciąż sika do łóżka.

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz José Gerardo Rosciano Paganelli.

Napisany przez Daniela Echeverri Castro

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

Moczenie nocne u dzieci, zwane także enurezą, to niekontrolowane, mimowolne opróżnianie pęcherza moczowego podczas snu. W niektórych przypadkach może występować również w ciągu dnia. Problem ten dotyczy głównie dzieci w wieku 5-6 lat.

Aby dolegliwość tę zaklasyfikować jako chorobę, musi się ona powtarzać przynajmniej dwa razy w tygodniu przez okres co najmniej trzech miesięcy z rzędu. Chociaż jest to choroba jak każda inne, moczenie nocne u dzieci może prowadzić do rozwoju poważnych zaburzeń psychicznych u malucha.

Dobrą wiadomością jest to, że istnieje wiele skutecznych strategii na wsparcie dziecka w tym trudnym dla niego okresie. Co więcej, jako rodzice jesteśmy w stanie wesprzeć je w nauce właściwych nawyków związanych z załatwianiem potrzeb fizjologicznych.

Dowiedz się więcej na ten temat! W dalszej części artykułu opisujemy najczęstsze objawy enurezy oraz podpowiadamy, jak pomóc dziecku uporać się z tym problemem.

Moczenie nocne u dzieci – najczęstsze objawy

Głównym i widocznym gołym okiem objawem nocnego moczenia się dziecka jest bez wątpienia mokra plama na prześcieradle i zawstydzona mina dziecka.

Co więcej, plama nie zawsze jest tylko jedna – bardzo często dziecko mimowolnie oddaje mocz nawet kilka razy w ciągu nocy. “Wypadek” może zdarzyć mu się także i w dzień.

Badania naukowe dowodzą, że dzieci, które moczą się w nocy, śpią dłużej i mają większe problemy z obudzeniem się niż ich rówieśnicy, których łóżko po całej nocy jest suche. Podobno też “moczące się” maluchy częściej cierpią na zaparcia.

Przeczytaj także artykuł: Zaparcia u dzieci – jak sobie z nimi radzić?

Kryteria diagnostyczne

Aby lekarz mógł zdiagnozować moczenie nocne u dzieci jako chorobę, musi on wziąć pod uwagę szereg czynników, takich jak wiek malca, a także częstotliwość moczenia łóżka podczas snu.

Dodatkowe badania pomogą ustalić, czy jest to przejściowy problem psychologiczny, czy objaw jakiejś choroby.

Istotną rolę odgrywa również stosunek rodziców do tego problemu.To właśnie od nich w dużej mierze zależy, czy dziecko szybko upora się z moczeniem, czy problem głęboko zakorzeni się w je jego mózgu.

Diagnoza jest pozytywna, jeśli:

Dziecko znajduje się w przedziale wiekowym od czterech do sześciu lat.
Moczenie nocne u dziecka występuje kilka razy w tygodniu od minimum trzech miesięcy.
Niekontrolowane oddawanie moczu występuje głównie w nocy, chociaż mogą przydarzyć się “wypadki” również i w dzień.
Moczenie następuje w okresie od 30 minut do 3 godzin po zaśnięciu malucha.

Leczenie enurezy – jak się odbywa?

Chociaż problem moczenia nocnego jest bardzo powszechny, wielu rodziców nigdy nie konsultuje go z pediatrą, traktując go jako nieistotny epizod w rozwoju dziecka.

Jeśli problem znika wraz ze wzrostem malca, fachowe leczenie nie jest konieczne. Jednakże w przypadku, gdy objawy nie ustępują przez długi czas, pomoc fachowca może okazać się niezbędna. Zlekceważenie zaburzeń rozwojowych dziecka może prowadzić do powstania uszczerbku na jego zdrowiu psychicznym.

W sytuacji, gdy moczenie nocne u dzieci trwa długo, prawidłowa diagnoza będzie kluczem do skutecznego zwalczenia problemu.

Lekarz przede wszystkim spróbuje ustalić przyczynę enurezy u Twojego dziecka. Pamiętaj, że moczenie nocne u dzieci to poważny problem, który może wpłynąć na życie społeczne malucha, a także wywołać uszczerbek na jego zdrowiu emocjonalnym.

Leczenie niefarmakologiczne

Generalnie terapia leczenia moczenia nocnego u dzieci koncentruje się na korygowaniu dziecka bez karcenia ani krzyków. Stąd też zanim lekarz przepisze leki (jeśli w ogóle okażą się one konieczne), powinien on dokładnie wyjaśnić rodzicom, na czym polega problem ich pociechy.

Co więcej, powinien poradzić im, w jaki sposób można nauczyć dziecko kontrolowania nawyku oddawania moczu. Oczywiście jest to praca żmudna i wymaga wiele cierpliwości. Jednak naprawdę warto się jej podjąć, aby ocalić zdrowie psychiczne i emocjonalne malucha.

W jaki sposób można nauczyć dziecko kontrolowania nawyku oddawania moczu?

Zarówno rodzice, jak i dziecko powinni zrozumieć zasady funkcjonowania układu moczowego oraz podstawowe mechanizmy fizjologiczne związane z moczeniem nocnym.
Należy uświadomić sobie, że ani rodzice, ani maluch nie ponoszą winy za problem z nietrzymaniem moczu. Jest to reakcja niezależna od woli dziecka.
Informacja o problemie powinna pozostać w najbliższej rodzinie. Obarczanie dziecka winą, karanie i zawstydzanie go przed rówieśnikami i innymi osobami z pewnością nie pomoże. Maluch w takiej sytuacji bardzo potrzebuje wsparcia.
Warto poprosić całą rodzinę o wsparcie w trakcie “oduczania” dziecka nocnego moczenia. Z kolei rodzice powinni budzić dziecko w nocy, by zabrać je do toalety.
Należy wyjaśnić dziecku, że w trakcie dnia może pić wodę i soki do woli. Jednak po godzinie 19 powinno całkowicie zaprzestać przyjmowania płynów.
Sprezentujmy dziecku kalendarzyk, w którym będzie mogło odnotowywać swoje “suche noce” i wszystkie postępy w tej dziedzinie.
Przydatna okazuje się rutyna – czyli zróbmy wszystko, aby dziecko sikało mniej więcej o tych samych porach. Dzięki temu łatwiej będzie mu spełniać kontrolę nad pęcherzem moczowym.
Zachęcajmy dziecko do zachowania prawidłowej higieny i uczmy je natychmiastowej zmiany mokrych ubrań.
Nie zaleca się stosowania pieluszek, gdyż nie mają one absolutnie żadnego działania terapeutycznego dla dziecka.

Przeczytaj także artykuł: Kara dla dziecka – zastąp ją alternatywnymi rozwiązaniami

Leczenie farmakologiczne

Jeśli lekarz zdecyduje, że moczenie nocne u Twojego dziecka należy leczyć, zapewne przepisze mu desmopresynę. Jest to lek, który redukuje objętość płynów w organizmie podczas nocnego odpoczynku o około 40-80%.

W niektórych przypadkach pediatra może zalecić także oksybutyninę, która powoduje zwiększenie objętości pęcherza moczowego. Z kolei imipramina wykazuje silne działanie antydiuretyczne. Ta ostatnia opcja jest rzadko stosowana. Lekarze przepisują ją tylko w określonych przypadkach, gdyż wywoływane przez nią skutki uboczne nie są korzystne dla organizmu dziecka.

Zalecenia dla rodziców

Moczenie nocne u dzieci to łagodne zaburzenie w rozwoju maluchów, które w większości przypadku zanika samoistnie wraz ze wzrostem dziecka. Aby jednak ułatwić dziecku przejście przez ten trudny dla niego etap, jako rodzice powinniśmy wesprzeć nasze pociechy. Jak najlepiej im pomóc?

Nie należy dawać dziecku napojów na krótko przed pójściem spać.
Pamiętajmy, że dziecko nie jest niczemu winne. Za moczenie łóżka nie należy go karać ani na nie krzyczeć.
Umacniajmy poczucie własnej wartości malucha i motywujmy go do przezwyciężenia problemu.
Przyzwyczajmy dziecko do sikania tuż przed pójściem spać.
Wytłumaczmy maluchowi, że sikanie do łóżka nie jest czymś normalnym i że należy się tego oduczyć.
Pilnujmy, aby dziecko regularnie chodziło do łazienki w ciągu dnia.

Podsumowując…

Nocne moczenie u dzieci występuje głównie w wieku od 4 do 6 lat. Chociaż nie stanowi zagrożenia dla zdrowia malucha, koniecznie należy zająć się tym problemem. Zignorowany i nieleczony może negatywnie wpłynąć na poczucie własnej wartości dziecka.

Leczenie polega na nauczeniu dziecka, jak kontrolować chęć oddawania moczu oraz na korygowaniu aktualnych nawyków.