Mleko krowie a mleka roślinne: co jest lepsze?

Napisane i zweryfikowane przez dietetyczka Mariana Sánchez Huergo.

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Chociaż w niektórych przypadkach mleka roślinne wpływają korzystnie na nasz organizm, to nie jest prawdą, że mają więcej zalet niż mleko krowie. Dlatego też warto je ze sobą porównać. Dowiedz się więcej na ten temat!

Czy kiedykolwiek porównywałaś ze sobą mleka roślinne? Czy mleko krowie różni się od mleka roślinnego? I czy spożywanie mlek roślinnych rzeczywiście jest lepsze od spożywania mleka krowiego? Spożywanie mleka wiąże się z licznymi uprzedzeniami, a dowody naukowe cały czas temu zaprzeczają.

Oznacza to, że nie ma związku przyczynowego z piciem mleka krowiego a rozwojem różnych schorzeń.

Z tego powodu w dzisiejszym artykule pragniemy wymienić właściwości mleka krowiego oraz porównać je z mlekami roślinnymi. Dzięki temu dowiemy się więcej na temat korzyści, które mają poparcie naukowe oraz obalimy mity, które często pojawiają się w dzisiejszych czasach.

Mleko zwierzęce, głównie mleko krowie, od wielu lat stanowi część diety krajów Zachodu. Lekarze wiązali jego spożycie ze wzrostem dzieci podczas kluczowych etapów ich rozwoju, traktując je jako wskaźnik, który informuje nas o właściwym wzroście i rozwoju.

Wartości odżywcze i wpływ na wzrost

W dzisiejszych czasach wiele rodzin z powodu błędnych przekonań decyduje się spożywać mleko, które nie pochodzi od zwierząt, na przykład mleko sojowe czy mleko migdałowe. Jednak mleka roślinne zawierają mniej białka i tłuszczy niż mleko krowie, więc nie wywierają takiego samego wpływu na wzrost dzieci.

Pamiętaj o badaniach, które wykazały, że białka odgrywają kluczową rolę w zdrowiu mięśni. Z badania opublikowanego w 2017 r. w American Journal of Clinical Nutrition wynika, że spożywanie jednej szklanki mleka roślinnego dziennie sprawia, że dzieci są o 0,4 cm niższe od dzieci, które spożywają mleko krowie.

Poza tym wykazano 1,5 cm różnicę we wzroście trzylatków, które spożywały trzy szklanki mleka roślinnego dziennie w porównaniu z populacją dzieci, która piła mleko krowie.

Mleko i zawarte w nim wartości odżywcze nie odgrywają kluczowej roli

To prawda, że mleko krowie i jego pochodne to nie jedyne źródła wapnia. Jednak ponieważ inne źródła są pochodzenia roślinnego, na biodostępność i absorpcję tego minerału wpływają substancje nazywane szczawianami.

Poza tym, aby pokryć dzienne zapotrzebowanie na ten minerał, należy spożywać duże ilości produktów pochodzenia roślinnego. Dodatkowo mleko zawiera laktozę, witaminę D i peptydy (głównie argininę i lizynę), które wspierają wchłanianie wapnia w jelitach.

Inne mity dotyczące spożycia mleka zwierzęcego

1. Laktoza jest szkodliwa dla zdrowia

Około 35% światowej populacji cierpi na nietolerancję tego dwucukru. Jednak badania wykazały, że większość dorosłych z tego rodzaju schorzeniem toleruje do 12 gramów laktozy dziennie. Taka dawka jest obecna w 250 ml mleka.

Pragniemy również podkreślić, że dostępne na rynku produkty bez laktozy wpływają korzystnie jedynie na osoby, które mają nietolerancję laktozy.

2. Mleko i jego pochodne zwiększają ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego

To stwierdzenie wiąże się z ilością kwasów tłuszczowych nasyconych, które są obecne w mleku krowim. Jednak takie kwasy tłuszczowe (laurynowy, mirystynowy oraz palmitynowy) mają niekorzystny wpływ jedynie wtedy, gdy są spożywane w izolacji oraz w nadmiarze. W przypadku mleka zdarza się to niezwykle rzadko.

Poza tym mleko zawiera kwas stearynowy i olefinowy, które zmniejszają stężenie cholesterolu we krwi. Znajduje się w nim również wapń, minerał chroniący układ krwionośny. Podkreślają to badania opublikowane w magazynie Nutrición Hospitalaria.

Widzisz więc, że istnieją mity, które wbrew badaniom naukowym przekonują o szkodliwym wpływie mleka krowiego na nasze zdrowie. Jednak w rzeczywistości mleko krowie to z dietetycznego punktu widzenia zdrowy napój.

Może być ono obecne w diecie każdej osoby na każdym etapie życia, jeśli tylko nie występują u niej schorzenia, które nie pozwalają na jego konsumpcję.

Różne mleka roślinne: korzystaj z nich podczas choroby

Leczenie przewlekłych niezaraźliwych chorób i zaburzeń hormonalnych jest multidyscyplinarne. Biorąc pod uwagę podejście dietetyczne, warto poznać określone składniki odżywcze, których spożycie należy ograniczać lub suplementować.

Właśnie dlatego wielu chorych może skorzystać na zastąpieniu mleka krowiego mlekiem pochodzenia roślinnego.

Ryżowe i owsiane

Ponieważ mają bardzo duży ładunek węglowodanowy i bardzo niewielką ilość białka, lekarze polecają je pacjentom z chorobami nerek. Spożywa się je, aby uniknąć hiperfiltracji w nerkach.

Migdałowe

Specjaliści polecają mleko migdałowe osobom, które są uczulone na białka mleka. Ze względu na wysoką zawartość wapnia (wyższą niż w innych mlekach roślinnych), jest zalecane dla kobiet, które przechodzą przez etap menopauzy.

Sojowe

Wysoka zawartość izoflawonów, czyli związków roślinnych o działaniu hormonalnym podobnym do estrogenów, sprawia, że jego spożycie jest korzystne dla kobiet w okresie menopauzy.

Kokosowe

Zawiera duże ilości średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych (MCA) i niewielkie ilości węglowodanów. Dzięki temu zmniejsza ładunek oddechowy, specjaliści zalecają jego spożywanie osobom z zaburzeniami oddychania (astma, POChP).

Poza tym, biorąc pod uwagę jego kaloryczność i MCA, jego spożycie jest korzystne w przypadku osób niedożywionych.

Kupując takie napoje powinnaś dokładnie sprawdzać ich etykiety, ponieważ wiele z nich zawiera duże ilości dodanych cukrów. Ze względu na wysoką zawartość cukru i wysokie ceny tych produktów, warto spróbować wykonać je samodzielnie w domu, korzystając z prostych przepisów.

Odwieczna debata: czy możemy porównywać ze sobą mleka roślinne i mleko krowie?

Podsumowując, mleko krowie nie ma nic wspólnego z mlekami roślinnymi. Dlatego też nie można zastępować go bez jakichkolwiek podstaw naukowych czy nadzoru lekarskiego.

Niektóre osoby twierdzą, że właściwości niektórych składników mlek roślinnych sprawiają, że są one lepszym produktem niż mleko krowie. Jednak większość z takich stwierdzeń to mity, a oba rodzaje z tych mlek mogą być korzystne w określonych sytuacjach.

Porównując mleka roślinne możemy dowiedzieć się więcej na temat właściwości oraz korzyści związanych ze spożyciem każdego z nich. To bardzo ważne zwłaszcza gdy zastanawiamy się nad tym jak leczyć określone zaburzenia i choroby.

Jednak znając wartości odżywcze mleka krowiego i produktów wykonanych na jego bazie możemy potwierdzić, że mają one swoje miejsce w zrównoważonej diecie na każdym etapie życia.