Mioza - opis i przyczyny tego zjawiska

Zwężenie źrenicy oka może oznaczać uraz nerwu lub nawet wskazywać na możliwość zatrucia. Dzisiejszy artykuł wyjaśni, dlaczego dochodzi do zwężenia źrenic określanego także jako mioza. Omówimy również znaki ostrzegawcze wskazujące na możliwy proces chorobowy.
Mioza - opis i przyczyny tego zjawiska

Ostatnia aktualizacja: 29 maja, 2021

Mioza to termin medyczny odnoszący się do zwężenia źrenicy oka. Innymi słowy, chodzi tutaj po prostu o skurcz źrenicy – może wydawać się to nieistotnym zjawiskiem, ale w rzeczywistości wiele mówi ono o zdrowiu danej osoby.

Ta część oka reaguje fizjologicznie na zmiany światła poprzez kurczenie się lub rozszerzanie. Ponadto rozmiar źrenicy zmienia się, gdy dana osoba spożywa różnego rodzaju toksyny lub gdy dochodzi u niej do uszkodzenia mózgu.

Dlatego też poświęć chwilę na przeczytanie naszego dzisiejszego artykułu, aby dowiedzieć się wszystkiego, czego nie wiedziałeś, a chciałbyś wiedzieć o tym, czym jest mioza – czyli o zwężeniu źrenicy.

Mioza czyli zwężenie źrenicy.

Jak już wspomnieliśmy powyżej, mioza czyli zwężenie źrenicy oka polega na skurczu źrenicy – najciemniejszej części oka znajdującej się w środku tęczówki. Odpowiada ona za kontrolowanie ilości światła, które dociera do gałki ocznej w kierunku siatkówki.

Źrenica rozszerza się lub kurczy w celu dopasowania ilości światła, w zależności od tego, ile jest go w danym środowisku. W ten sposób rozszerza się, gdy otoczenie jest ciemne – nazywane jest to rozszerzeniem źrenic.

Natomiast źrenice stają się mniejsze, gdy w otoczeniu jest dużo światła. Jest to normalny, fizjologiczny odruch kontrolowany przez przywspółczulny układ nerwowy.

Ruchy te są spowodowane przez mięsień rzęskowy, czyli rozszerzacz tęczówki obecny w oku. Współczulny układ nerwowy koordynuje jego działanie. To właśnie dzięki niemu źrenica reaguje na światło zewnętrzne rozszerzając się lub kurcząc.

Przyczyny zwężania się źrenicy.

Jak wyjaśniliśmy powyżej, mioza, czyli zwężenie źrenicy jest procesem fizjologicznym, który zachodzi w odpowiedzi na ilość światła docierającego do oka. Jednak nie jest to jedyna sytuacja, która może doprowadzić do takiej reakcji. Pewne substancje lub choroby mogą również powodować to zjawisko, za chwilę opiszemy najważniejsze z nich.

Zażycie opioidów

Opiaty zmieniają centralny układ nerwowy. Ludzie używają ich albo jako lekarstwa na określony stan, albo w celach rekreacyjnych. Fentanyl, morfina, heroina i metadon to tylko niektóre z najpopularniejszych specyfików.

Opioidy

Działają one depresyjnie na układ nerwowy, przez co źrenice kurczą się i prawie nie reagują na bodźce świetlne. Zgodnie z artykułem opublikowanym przez Universidad Libre Seccional Barranquilla, zatrucie opioidami charakteryzuje się między innymi zwężeniem źrenicy oraz depresją oddechową i zaburzeniami świadomości.

Mioza jako efekt odurzenia chemikaliami

Oprócz opioidów istnieje wiele innych substancji chemicznych, które mogą prowadzić do zwężenia źrenicy. W rzeczywistości kilka leków wymienia to zjawisko w ulotce na liście skutków ubocznych ich stosowania – na przykład leki przeciwpsychotyczne, takie jak haloperidol. To samo dotyczy leków miejscowych stosowanych w leczeniu jaskry.

Być może uznasz także ten artykuł za interesujący: Zaparcia wywołane opioidami

Zespół Hornera i zwężenie źrenicy

Objawy tego stanu pojawiają się po urazie nerwu. Takie zjawisko może spowodować miozę i dodatkowo opadającą powiekę. Ponadto zmniejsza pocenie się po tej stronie dotkniętej chorobą twarzy.

Według artykułu opublikowanego w Acta Médica del Centro, jatrogeneza jest jedną z głównych przyczyn tego zespołu. Oznacza to, że dzieje się tak w wyniku niepowodzenia medycznego po operacjach twarzy i zabiegach stomatologicznych lub terapeutycznych stosowanych przy nerwobólach nerwu trójdzielnego.

Krwotok mózgowy

W niektórych przypadkach mioza, a więc zwężenie źrenicy może pojawić się w zależności od obszaru mózgu dotkniętego krwawieniem. Na przykład w przypadku poważnego udaru lub w przypadku zajęcia krwotokiem rejonu wzgórza.

Guz Pancoasta

Ten typ raka występuje w płucach i może wpływać na części współczulnego układu nerwowego – odpowiedzialnego za wywoływanie rozszerzenia źrenic, co jest przeciwieństwem miozy. W związku z tym źrenica nie może się rozszerzyć i pozostaje ciągle skurczona.

Zapewne zaciekawi Cię także nasz inny artykuł: Nowotwór płuc – Objawy i metody leczenia

Mioza – diagnozowanie tego problemu

Aby zdiagnozować przyczynę zwężenia źrenicy, najprościej jest przyjrzeć się ogólnemu stanowi pacjenta. Wielu czynnikom wywołującym ten objaw, takim jak zatrucie opioidami lub krwotok mózgowy, zwykle towarzyszy zmiana poziomu świadomości.

Najlepiej zapytać daną osobę, czy jest pod wpływem narkotyków lub leków, jeśli jest przytomna. Przyjrzyj się też, jak źrenice reagują na bodźce świetlne. Lekarz lub pielęgniarka zbada różne odruchy oczu, aby sprawdzić stan neurologiczny badanej osoby.

Zwężenie źrenicy

Do typowych rodzajów badań należy odruch fotomotoryczny, polegający na obserwowaniu, czy źrenica bardziej się kurczy pod wpływem światła. Innym jest odruch konsensualny, który potwierdza, czy źrenica drugiego oka (tego nie oświetlonego) również się kurczy. To pokazuje, czy uraz występuje w jednym z nerwów obwodowych, czy w górnej części mózgu.

Podsumowując, udary, niektóre guzy i niektóre leki mogą prowadzić do uporczywego zwężenia źrenicy.

Mioza jako odruch fizjologiczny

Mioza lub zwężenie źrenic to fizjologiczny mechanizm, który występuje w odpowiedzi na światło. Jednak może to być również zjawisko wtórne wobec uszkodzenia neurologicznego lub zatrucia określonymi substancjami.

W związku z tym mioza stanowi zasadniczą część badania lekarskiego i dostarcza wielu informacji o stanie pacjenta. Musisz podejrzewać podstawowy proces chorobowy, gdy to zjawisko ma charakter trwały.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Síndrome de Claude-Bernard-Horner. Presentación de un caso. (n.d.). Retrieved September 7, 2020, from https://www.medigraphic.com/cgi-bin/new/resumen.cgi?IDARTICULO=39027
  • Exploración de los reflejos pupilares | Oftalmología en la práctica de la medicina general, 4e | AccessMedicina | McGraw-Hill Medical. (n.d.). Retrieved September 7, 2020, from https://accessmedicina.mhmedical.com/content.aspx?bookid=1498&sectionid=99962670
  • Filippa, R., Toso, A., Cordero, J., & Olivos, P. (n.d.). Intoxicacion por Haloperidol (Haldol ).
  • Vista de Intoxiación opioide | Biociencias. (n.d.). Retrieved September 7, 2020, from https://revistas.unilibre.edu.co/index.php/biociencias/article/view/2783/2203
  • Panagopoulos, Nikolaos, et al. “Pancoast tumors: characteristics and preoperative assessment.” Journal of thoracic disease 6.Suppl 1 (2014): S108.
  • Carrera, Maria Alicia Vera, et al. “Manejo de intoxicación por opioides.” RECIMUNDO 3.4 (2019): 494-510.
  • Garófalo, Mariano, and Germán Píccolo. “CAPÍTULO 3 Efectos oculares adversos provocados por medicamentos.” Manual práctico: optometría clínica: 43.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.