Maczyzm, czyli męska dominacja w związku

Jeśli twój partner nie jest w stanie pojąć, że twoja egzystencja, kobiety, ma taką samą wartość jak życie jakiegokolwiek faceta, masz poważny problem w domu. Maczyzm to nie tylko realia latynoamerykańskiej telenoweli, taką postawę społeczną można zauważyć wszędzie na świecie. Wystarczy tylko szeroko otworzyć oczy.
Maczyzm, czyli męska dominacja w związku
Isbelia Esther Farías López

Napisane i zweryfikowane przez filozof Isbelia Esther Farías López.

Ostatnia aktualizacja: 26 maja, 2022

Maczyzm (z jęz. hiszp. machismo) – postawa, którą w dosłownym tłumaczeniu można określić terminem „samczość”. Związek z takim mężczyzną nie jest łatwy. Ociekający testosteronem samiec nie traktuje swojej kobiety jak równej sobie partnerki. W jego mniemaniu jest ona istotą niższą, podwładną, utrzymanką, nad którą należy sprawować absolutną władzę.

Maczyzm jest bardzo prosty do wykrycia i nazwania. Łatwo zaobserwować, kiedy mężczyzna żąda od swojej partnerki ofiarności, uległości, „czystości” i całkowitego oddania się domowi i rodzinie. Zakochana kobieta stopniowo zaczyna rezygnować ze swoich życiowych planów i marzeń, by całkowicie podporządkowywać się swemu „władcy”.

Pojęcie „maczyzm” pochodzi z języka hiszpańskiego i obejmuje swym zasięgiem głównie kraje Ameryki Łacińskiej – od Argentyny po Meksyk. Postawa ta jest wynikiem głęboko zakorzenionej seksistowskiej kultury, począwszy od czasów kolonialnych, i jest blisko powiązana z przemocą domową, a nawet z „kobietobójstwem”.

Maczyzm nie jest wyłącznie smutną migawką z latynoskich wiadomości, lecz problemem występującym na całym świecie, w każdym kraju, w każdym społeczeństwie. Oczywiście w niektórych krajach wzorzec społeczny stawiający mężczyznę w roli władcy jest silniej zakorzeniony niż w innych.

W wielu przypadkach jednak to nie obszar geograficzny warunkuje nasze zachowanie, ale sposób wychowania i charakter danego mężczyzny.

Maczyzm vs. macho – podobne pojęcia o różnym wydźwięku

W naszym kręgu kulturowym słowo macho ma generalnie pozytywny wydźwięk. Faceta typu macho postrzegamy jako niepozbawionego uroku zimnego drania – skupionego na sobie, czarującego, zadbanego, przystojnego, do którego kobiety lgną jak ćmy do ognia (nawet pomimo faktu, że traktuje on swoje wybranki jak trofeum, a nie jak towarzyszki życia).

Podczas gdy macho skacze z kwiatka na kwiatek i kultywuje swoje narcystyczne nawyki, inni mężczyźni – niekoniecznie czarujący, zadbani czy przystojni – są wychowywani w przekonaniu o wyższości męskiego świata nad kobiecym.

I tu właśnie kiełkuje maczyzm – bardzo niebezpieczny wzorzec społeczny, który prowadzi do uprzedmiotowienia kobiet i odebrania im wielu różnych praw.

Umięśniony tors - macho

Charakter z maczystowskimi zapędami jest bardzo łatwo wykryć. Jego przejawem jest konserwatywny stosunek do kobiet. To mężczyzna ustala zasady, a każde wykroczenie poza wytyczone normy prowadzą do poważnych kłótni, rzucania obelgami i przypomnienia kobiecie o tym, gdzie jej miejsce.

Jeśli wierzysz, że twój macho zmieni się dzięki twojej Twojej wielkiej miłości, jesteś w błędzie. On po mistrzowsku potrafi ukrywać swoje prawdziwe oblicze, a jak tylko może, manipuluje tobą na wszystkie strony.

Mężczyzna z zapędami maczystowskimi świetnie potrafi się kamuflować. Po zalegalizowaniu związku jednak szczęśliwa bańka mydlana pryska i rzeczywistość drastycznie się zmienia.

Sygnały wskazująca na to, że twój związek opiera się na maczyzmie

Szaleńczo zakochane osoby nie są w stanie trzeźwo patrzeć na otaczającą je rzeczywistość. Nowy partner wydaje się być idealnym – jest przystojny, uroczy, spełnia nasze zachcianki, traktuje nas jak księżniczkę z bajki, obsypuje komplementami i prezentami… Czegóż więcej pragnąć do szczęścia?

Bądź jednak czujna i nie bagatelizuj pewnych sygnałów, które w przyszłości mogą zaważyć na twoim związku, szczęściu i zdrowiu psychicznym. Naucz się prawidłowo interpretować sytuacje, które powinny skłonić cię do refleksji nad przyszłością relacji między wami.

Maczyzm to poważny problem, a życie z autorytarnym samcem jest dla kobiety destrukcyjne na wszystkich poziomach egzystencji.

Oto 6 przejawów maczystowskiego zachowania:

1.Maczyzm: Twój partner jest chorobliwie zazdrosny

Od samego początku twój partner ci nie ufa. Niby ufa, ale nie do końca. Pod jego wpływem zaczynasz unikać męskiego towarzystwa. Jego zazdrość z początku przyjemnie łaskocze poczucie własnej wartości, jednak z czasem doprowadza do tego, że zrywasz kontakt z dawnymi przyjaciółmi i stronisz od towarzyskich spotkań z mężczyznami.

Plotki z przyjacielem, wspólna kawa, wysyłane wiadomości, rozmowy telefoniczne… Dla twojego partnera wszystkie te zachowania mają podtekst seksualny. Maczyzm zakłada, że każdy kontakt z mężczyzną innym niż twój partner może zakończyć się zdradą.

Kłócąca się para - maczyzm w związku

Skrajny w poglądach macho często robi sceny zazdrości, wzbudza w tobie poczucie winy, ogranicza twoją swobodę kontaktów z ludźmi i jednocześnie zapewnia cię o swojej dozgonnej i szaleńczej miłości, która nie jest w stanie znieść widoku twojej osoby w towarzystwie innych panów.

Kiedy twój partner wychodzi z założenia, ze „zajęte” dziewczyny nie powinny mieć żadnych kontaktów z przedstawicielami płci przeciwnej, nigdy nie stworzycie szczęśliwego, harmonijnego związku. Czas więc na przemyślenia, czy rzeczywiście chcesz w to brnąć dalej.

2. Jego matka jest przykładem kobiety idealnej

Autorytarny samiec wychowuje się i dorasta w maczystowskiej atmosferze. Prawdopodobnie jego matka również podporządkowała się woli ojca i z przyjemnością i szacunkiem wypełniała ustalone przez niego normy życia rodzinnego. Twój partner to więc „synek mamusi”, która nieustannie go obsługiwała i nadskakiwała mu w każdej sytuacji.

Stąd też opowieści o jego idealnej mamie to motyw przewodni waszych kłótni. Przecież ty nic nie umiesz zrobić tak dobrze jak ona. Ona potrafi zachować się w towarzystwie, dbać o dom i dzieci, gotować, sprzątać itp.

Jednym słowem – jest ona doskonała i nie ma drugiej takiej kobiety na świecie. Nie wiadomo jak byś się starała i tak nigdy jej nie dorównasz. Wyprane przez ciebie koszule nigdy nie będą pachniały tak jak te z domu, a danie z przepisu teściowej i tak nie będzie tak smaczne jak to w jej wykonaniu.

Opinia teściowej jest w waszym życiu decydująca. To ona decyduje o waszej diecie, sposobie wychowania dzieci, dostarcza najcenniejszych porad. Pamiętaj, że ona nigdy cię nie zaakceptuje, ponieważ dla niej nie istnieje kobieta wystarczająco dobra dla jej syna. Harmonijny związek w takiej sytuacji nie jest możliwy.

Przeczytaj również artykuł: Toksyczna rodzina i jakie zaburzenia wywołuje

3. Maczyzm:Twoje miejsce jest w domu, a nie w pracy

W mniemaniu mężczyzny o maczystowskim charakterze kobieta powinna zajmować się domem i jak najrzadziej z niego wychodzić. Już sam pomysł, że jego wybranka mogłaby pracować na etacie jest czymś absurdalnym, a nawet zakrawającym o szaleństwo.

Przecież w domu jest wystarczająco dużo pracy: trzeba obsłużyć partnera czy męża, posprzątać, ugotować, zająć się dziećmi. Jak kobieta wyobraża sobie robić to wszystko, pracując jednocześnie osiem godzin dziennie poza domem?

Jeśli dla twojego partnera twój rozwój osobisty nie ma znaczenia, nie będziesz z nim szczęśliwa. Stopniowo będziesz musiała odkładać swoje aspiracje i marzenia na bok. Dla niego pracująca partnerka zawsze będzie wyrodną matką i żoną, która nie ma poczucia obowiązku wobec własnej rodziny.

4. Seksowna? – Tylko w sypialni

Która z nas nie lubi wyglądać pięknie i zmysłowo? Jeśli twój partner ma maczystowskie zasady, pożegnaj się z krótkimi spódniczkami, opinającymi dżinsami i głębokimi dekoltami. Mężczyźni tego pokroju tolerują seksowne kreacje swoich partnerek tylko w sypialni.

Zmysłowe i uwodzicielskie ubiory są zarezerwowane tylko dla niego. W jego mniemaniu zakładasz seksowne ciuchy tylko dlatego, aby zrobić mu przyjemność i rozbudzić jego fantazję, a nie po to, aby czuć się pięknie, dobrze i od czasu do czasu dowartościować się rzucanymi w twoim kierunku komplementami.

Jeśli stroisz się w koronki tylko dla niego, bardzo dobrze – tak powinno być.

Stopy w czerwonych szpilkach

Zupełnie inaczej wygląda sytuacja, gdy założysz bluzkę z głębokim dekoltem na wyjście ze znajomym bądź – broń Boże – na spotkanie z przyjaciółką. Zgodnie z ideologią maczyzmu na takie okazje powinnaś wybierać raczej bluzki zapinane pod samą szyję, a najlepiej golfy. Przecież kobiety, które publicznie odsłaniają dekolt lub nogi, prowokują i same proszą się o kłopoty.

5. Nie z każdym należy się przyjaźnić

Partner o seksistowskich poglądach widzi w twoich najlepszych przyjaciółkach największe zagrożenie, zwłaszcza gdy te są wyzwolonymi singielkami. Jego zdaniem utrzymywanie bliskich kontaktów z takimi kobietami ma na ciebie bardzo zły wpływ i „sprowadzają cię na złą drogę”.

Dzieje się tak, ponieważ ludzie z zewnątrz doskonale widzą ujawniający się w danym związku maczyzm. Bliskie przyjaciółki mogłyby więc przemówić ci do rozsądku i sprawić, że zaczniesz inaczej patrzeć na swojego partnera i łączący cię z nim związek.

Dlatego też twój wybranek zrobi wszystko, abyś zerwała kontakty z osobami, na których ci dotychczas zależało i z których zdaniem się liczyłaś.

6. Kasujesz konta na portalach społecznościowych

Partner zmusza cię do anulowania kont na portalach społecznościowych, przekonując, że publikowanie prywatnych zdjęć negatywnie wpływa na związki między ludźmi i bardzo często staje się przyczyną rozstania. A twoja druga połówka oczywiście tego nie chce dla was.

Twój partner nie chce, aby inni oglądali twoje zdjęcia i je komentowali. Dla niektórych mężczyzn jest to także forma prowokacji i uwodzenia w sieci. On nie chce, żeby ktokolwiek napisał, że jesteś ładna, seksowna, że masz piękny uśmiech czy nogi.

Takie wpisy mogłyby wzbudzić w tobie chęć do romansowania z innymi, a nawet zerwania obecnego związku.

Aplikacje telefonu

Zakochana kobieta, pragnąca szczerego i szczęśliwego związku w takiej sytuacji zamyka swoje konta i w pełni zanurza się w miłosnej atmosferze domowego ogniska, aż do czasu, gdy zda sobie sprawę z tego, że została sama – bez przyjaciół i ich wsparcia.

On z kolei oznajmia, że jego konta są istotne, ponieważ wykorzystuje je do nawiązywania kontaktów zawodowych.

Twój partner to seksistowski macho? – Kilka porad

  • Jeśli któreś z powyższych sytuacji przydarzyły się i tobie, spokojnie zastanów się nad przyszłością waszego związku. Przemyśl to, czy chcesz przez całe życie podporządkowywać się woli partnera, czy realizować swoje pasje i po prostu być szczęśliwą.
  • Pamiętaj, że mężczyźni o maczystowskich poglądach się nie zmieniają. Nie wmawiaj sobie, że on cię kocha i pod wpływem twojej miłości i oddania, sytuacja się zmieni. W ten sposób oszukasz siebie samą.
  • Kontynuowanie takiego toksycznego związku może się dla ciebie skończyć głęboką depresją, frustracją i zgorzknieniem.
  • Kiedy partner odetnie cię od rodziny i przyjaciół, będziesz zdana tylko na niego. To świadome zagranie, które ma na celu uzależnienie cię od niego. Dodatkowo, jeśli siedzisz w domu, nie zarabiasz swoich własnych pieniędzy i stajesz się utrzymanką. Jesteś osobą, która powinna się podporządkować zasadom „ręki, która ją karmi”.
  • On będzie ci nieustannie wypominał, że utrzymuje dom i rodzinę, a ty nawet nie potrafisz dobrej zupy ugotować (takiej jak jego mama).
  • Prędzej czy później padniesz ofiarą przemocy psychologicznej, a być może i fizycznej. Niestety maczystowski system wartości bardzo często odwołuje się do siłowego narzucania porządku i przywoływania ludzi na właściwe im miejsce.
  • Zanim będzie za późno, poproś o fachową pomoc. Dobry psycholog pomoże ci uporać się z emocjami i wydostać się z miłosnej pętli.

Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Serra, J. C., & Madurga, A. C. (2015). El repertorio del amor romántico y las condiciones de posibilidad para la violencia machista. Universitas psychologica, 14(5), 1681-1694.
  • Talego Vázquez, F., Florido del Corral, D., & Cantó, S. I. (2012). Reconsiderando la violencia machista. Patriarcado, relaciones de pareja y sadismo. Revista Andaluza de Antropología, 3, 2174-6796.
  • Navarrete, A. I. A. L. El machismo mata, el feminismo no. Revista Paquidermo, 15.
  • Ignatieff, M. (2000). Human Rights as Politics, Human Rights as Idolatry. The Tanner Lectures on Human Values, Delivered at Princeton University.
  • Ruiz Portillo, A. F. (1996). Machismo y Feminismo, fenómenos ideológicos en la Sociedad guatemalteca actual. Escuela de Trabajo Social. USAC. Guatemala.
  • Estadística de Violencia Doméstica y Violencia de Género (EVDVG) Año 2019. (2020). Retrieved 7 February 2021, from https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:8cCINo4oFgEJ:https://www.ine.es/prensa/evdvg_2019.pdf+&cd=7&hl=es&ct=clnk&gl=es&client=firefox-b-d

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.