Kwas moczowy – 5 powodów jego nadmiaru

Nadmiar kwasu moczowego w organizmie może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Warto wiedzieć, jak się przed tym uchronić.
Kwas moczowy – 5 powodów jego nadmiaru
José Gerardo Rosciano Paganelli

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz José Gerardo Rosciano Paganelli.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 18 kwietnia, 2023

Kwas moczowy to organiczny związek chemiczny, obecny w ludzkim ciele. Gdy jego stężenie w organizmie jest podwyższone, mówimy wówczas o hiperurykemii. Aby zachować zdrowy poziom tej substancji w organizmie, konieczne jest stosowanie odpowiedniej diety.

Wówczas w naturalny sposób kwas moczowy jest wydalany z organizmu. W przeciwnym wypadku może odkładać się w stawach i krystalizować, co na dłuższą metę może być źródłem bardzo poważnych problemów zdrowotnych.

Zdrowy poziom kwasu moczowego w organizmie to od 2,4 do 6 mg/dl w przypadku kobiet oraz między 3,4 a 7 mg/dl w przypadku mężczyzn. Warto mieć świadomość, jakie są konsekwencje przekroczenia tych norm i jak uchronić się przed konsekwencjami hiperurykemii.

Dlaczego kwas moczowy jest podwyższony?

1/3 kwasu moczowego obecnego w ludzkim organizmie pochodzi z pożywienia oraz napojów bogatych w puryny. Kolejne 2/3 są wytwarzane naturalnie przez sam organizm. Jeśli chcesz poznać przyczyny podwyższonego stężenia kwasu moczowego w organizmie, koniecznie czytaj dalej.

1. Złe nawyki żywieniowe

Niezdrowa dieta to nie jedyna przyczyna tego, że kwas moczowy jest podwyższony, jednak jest to jeden z wiodących czynników ryzyka. Jeśli jesz duże ilości takich produktów bogatych w puryny, jak mięso, ryby czy produkty przetwarzane, możesz narażać się na hiperurykemię i jej konsekwencje. Nie bez znaczenia jest również nadmierne spożycie soli.

Czerwone mięso

2. Rafinowany cukier

Duże spożycie produktów bogatych w cukier, takich jak ciasta, desery, gazowane napoje czy przetwarzane soki, to kolejny powszechny powód hiperurykemii. Wszelkie produkty bogate we fruktozę czy sacharoza to potencjalni winowajcy, podwyższający kwas moczowy w organizmie. Postaraj się zastąpić słodycze owocami, a dietę wzbogać w warzywa.

3. Nadużywanie alkoholu

Nadużywanie alkoholu może wywoływać zaburzenia metaboliczne wątroby. Alkohol wywołuje więc podwyższenie poziomu kwasu moczowego. Wpływa także negatywnie na florę bakteryjną w jelitach, znacznie redukując obecność zdrowych bakterii.

Picie alkoholu

4. Leki moczopędne

Leki stosowane w leczeniu nadciśnienia bardzo często wywołują zwiększoną produkcję uryny. Kiedy nerki wydalają większe ilości wody, zwiększa to ryzyko zwiększonego stężenia kwasu moczowego w organizmie. Nerki nie są w stanie przetworzyć takich jego ilości i wówczas kwas moczowy odkłada się w stawach.

5. Nadwaga lub otyłość

Nadwaga czy otyłość znacznie zwiększa ryzyko hiperurykemii. Podwyższony kwas moczowy w organizmie to również zagrożenie problemami ze stawami. Zarówno otyłość, jak i nadwaga czy cukrzyca mogą stać za nadmierną produkcją kwasu moczowego i jego spowolnioną eliminacją.

Obwód talii

Co jeść, by obniżyć kwas moczowy?

Jeśli cierpisz na konsekwencje podwyższonego stężenia kwasu moczowego, możesz podjąć pewne kroki, które pozwolą Ci je obniżyć. Przede wszystkim musisz zadbać o odpowiednią dietę, bogatą w błonnik, który przyspieszy eliminację kwasu moczowego z organizmu i jednocześnie przyspieszy wchłanianie substancji odżywczych w jelitach.

Jakie produkty wybierać?

  • produkty owsiane
  • szpinak
  • brokuły
  • naturalne przeciwutleniacze: jagody, pomidory, winogrona, buraki
  • produkty z pełnego ziarna
  • ziarna, nasiona, orzechy

Jakich produktów unikać?

  • tłuszcze trans
  • cukier
  • alkohol
  • trójglicerydy (które mogą odkładać się w naczyniach krwionośnych i zwiększać ryzyko zawału serca)
  • słodycze bogate w tłuszcze i cukry
  • mięso i ryby (i wszelkie inne źródła białek zwierzęcych, które podwyższają poziom kwasu moczowego)
Kostki cukru

O czym jeszcze pamiętać?

Przede wszystkim zadbaj o odpowiednie nawodnienie organizmu. Dostarczając sobie odpowiednią dawkę wody, wspomożesz eliminację nadmiaru takich substancji jak kwas moczowy z organizmu. Staraj się pić nawet 2-3 litry wody każdego dnia. Dodatkowo:

  • Unikaj soli, aby nie narażać się na retencję płynów.
  • Opieraj swój codzienny jadłospis na warzywach i owocach.
  • Ogranicz spożycie czerwonego mięsa i przetwarzanych wędlin czy kiełbas.
  • Unikaj alkoholu.
  • Ćwicz regularnie, aby uniknąć problemów ze stawami.
  • Zadbaj o zdrową masę ciała.
  • Zwiększ spożycie witaminy C. Zalecana dzienna dawka to 500 mg – pozwala to na redukcję poziomu kwasu moczowego.
  • Pij herbaty i napary ziołowe – na przykład skrzyp lub pokrzywę. Wspomagają one funkcjonowanie nerek.
  • Uważaj na swoją dietę i dbaj o aktywność fizyczną.

Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Harris, M. D., Siegel, L. B., & Alloway, J. A. (1999). Gout and hyperuricemia. American Family Physician. http://doi.org/10.1177/089719009901200406
  • Villegas, R., Xiang, Y. B., Elasy, T., Xu, W. H., Cai, H., Cai, Q., … Shu, X. O. (2012). Purine-rich foods, protein intake, and the prevalence of hyperuricemia: The Shanghai Men’s Health Study. Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases. http://doi.org/10.1016/j.numecd.2010.07.012
  • Bomback, A. S., Derebail, V. K., Shoham, D. A., Anderson, C. A., Steffen, L. M., Rosamond, W. D., & Kshirsagar, A. V. (2010). Sugar-sweetened soda consumption, hyperuricemia, and kidney disease. Kidney International. http://doi.org/10.1038/ki.2009.500

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.