Konfucjusz i jego ważne nauki dotyczące psychologii i filozofii

Konfucjusz rozwinął filozofię moralną, której celem było zaprowadzenie pokoju i harmonii w społeczeństwie. Dziś jego nauki są nadal aktualne.

Konfucjusz (551 p.n.e. – 479 p.n.e.) był chińskim nauczycielem i filozofem, którego myśli i nauki są nadal aktualne. Żyjąc w epoce pełnej konfrontacji i wojen, rozwinął filozofię opartą na zasadach takich jak szacunek, życzliwość i uczciwość. Twierdził również, że edukacja jest najlepszym sposobem na stworzenie pokojowego społeczeństwa. W tym artykule poznasz kilka ważnych nauk Konfucjusza.

Konfucjusz zerwał z tradycją, według której tylko szlachta powinna mieć dostęp do edukacji, ponadto poświęcił większość swojego życia na nauczanie ludzkich wartości. Jego spuścizna była tak duża, że jego zwolennicy stworzyli konfucjanizm, system etyczny praktykowany przez miliony ludzi.

Ważne nauki Konfucjusza

Konfucjusz rozwinął filozofię moralną, której celem było zasianie pokoju i harmonii w społeczeństwie. W tym celu wędrował od królestwa do królestwa głosząc cnoty takie jak dobroć, współczucie a także miłość bliźniego. Mówi się, że ten wielki myśliciel miał ponad 3000 uczniów, był również znany jako święty nauczyciel wśród nauczycieli.

Nie narzucał jednak nikomu swoich nauk. Jego metoda polegała bowiem na zadawaniu uczniom pytań, aby poprzez refleksję mogli znaleźć własne odpowiedzi.

Wartości ludzkie

Chaos i niesprawiedliwości wynikające z konfrontacji, których był świadkiem, skłoniły go do opracowania nowego kodeksu moralnego opartego na szacunku, życzliwości, uczciwości, sprawiedliwości, edukacji i więzach rodzinnych.

Dla Konfucjusza osoba cnotliwa zawsze rozwija swój intelekt poprzez studia. Natomiast w swoich działaniach zawsze kieruje się wartościami moralnymi. A zatem myśliciel nie uważał wiedzy za cel sam w sobie, ale za stałą ścieżkę.

Ponadto Konfucjusz kładł duży nacisk na znaczenie przeszłości i czcił starość, uważając, że starsi ludzie są jedynymi, którzy mogą przekazać mądrość nowym pokoleniom. W związku z tym opowiadał się za strukturą społeczną, w której starsi kształcą młodych.

Oto niektóre z jego najbardziej reprezentatywnych wyrażeń na temat cnoty i wartości:

• „Te trzy znaki wyróżniają człowieka ren (doskonale humanitarnego): cnota, która uwalnia go od niepokoju; mądrość, która uwalnia go od wątpliwości; i odwaga, która uwalnia go od lęku”.
• „Kiedy widzisz dobrego człowieka, staraj się go naśladować; gdy widzisz złego, badaj własne serce”.
• „ Widzieć sprawiedliwość, a nie czynić go, jest tchórzostwem”.
• „Nie rób innym tego, czego nie chciałbyś, żeby zrobili tobie, ani nie rób sobie tego, czego nie zrobiłbyś innym”.
• „Ten, kto stara się zabezpieczyć dobro innych, już zabezpieczył swoje”.

Konfucjusz miał nowatorską wizję edukacji

Kolejna z wielkich nauk Konfucjusza dotyczyła uniwersalizacji edukacji. Był pierwszą osobą, która kształciła ludzi nie należących do szlachty.

Z jego punktu widzenia wiedza pozwalała każdemu osiągnąć mądrość, działać we właściwy sposób i osiągnąć satysfakcję poprzez przestrzeganie moralności.

W tym sensie twierdził, że rolą wychowawcy powinno być uczenie, jak żyć w zgodzie z ludzkimi wartościami i życzliwością. Oto niektóre z jego słynnych zwrotów na temat edukacji i mądrości:

• „Daj człowiekowi rybę, a nakarmisz go przez jeden dzień. Naucz człowieka łowić ryby, a nakarmisz go przez całe życie”*.
• „Człowiek mądry szuka w sobie tego, czego pragnie; człowiek niemądry szuka tego w innych”.
• „Droga prawdy jest szeroka i łatwa do znalezienia. Jedyną wadą jest to, że ludzie jej nie szukają”.
• „Tak jak woda przybiera postać naczynia, w którym się znajduje, tak mądry człowiek musi dostosować się do okoliczności”.
• “Sukces zależy od wcześniejszego przygotowania, ale bez takiego przygotowania porażka jest pewna.”

* Niektórzy eksperci przypisują to powiedzenie Lao Tzu lub innym źródłom

Umowa społeczna

Konfucjusz twierdził, że dobry rząd jest podstawą pokojowego i szczęśliwego społeczeństwa. A podstawą dobrego rządu są prawi i mądrzy urzędnicy.

Ze swojej strony wierzył, że wszyscy poddani winni są wierność swoim władcom, ale władcy, którzy nie dbają o dobro ludzi, tracą mandat nieba i mogą zostać słusznie obaleni.

Konfucjanizm

Jest to system filozoficzny i religijny wywodzący się z idei i nauk Konfucjusza. W tej doktrynie odnajdujemy rytuały, które można zastosować we wszystkich dziedzinach życia i opierają się na ludzkich wartościach promujących harmonię społeczną i rodzinną.

Ruch ten powstał z inicjatywy wyznawców Konfucjusza, jego intencją jednak nigdy nie było stworzenie systemu religijnego. Mimo to jest to jeden z najważniejszych elementów spuścizny Konfucjusza i uważa się, że praktykuje go około 100 milionów ludzi.

Edukacja i miłość bliźniego

Krótko mówiąc, wkład i nauki Konfucjusza pomogły w realizacji celu, jakim było zbudowanie lepszego świata, w którym dobroć, sprawiedliwość i miłość bliźniego są kluczem do zwalczania wojen i niezgody społecznej. Konfucjusz wyjaśnił również, że edukacja ma fundamentalne znaczenie dla wpajania cnót u obywateli i ustanawiania dobrych rządów.