Jiddu Krishnamurti: ważny indyjski filozof i jego wkład

Jiddu Krishnamurti był duchowym przywódcą XX wieku, który nauczał wartości samopoznania, pustki umysłowej i oderwania od dogmatów.

Jiddu Krishnamurti był znanym indyjsko-amerykańskim mówcą, pisarzem i filozofem duchowym, który poruszał takie tematy, jak rewolucja umysłowa, natura umysłu, relacje międzyludzkie oraz cel medytacji i pustka mentalna jako sposób na osiągnięcie pozytywnych zmian zarówno indywidualnie, jak i jako społeczeństwo.

Jego maksymą było opowiadanie się za pełnym wyzwoleniem człowieka i świata przez samopoznanie i oderwanie od dogmatów, religii, kast i stanowisk politycznych. Poniżej przedstawiamy jego biografię i wkład, jaki wniósł do myśli filozoficznej XX wieku.

Jiddu Krishnamurti – biografia

Jiddu Krishnamurti urodził się 11 maja 1895 roku w mieście Madanapelle we współczesnym stanie Andhra Pradesh na południu kolonialnych Indii. Był ósmym z jedenaściorga rodzeństwa, z którego tylko sześcioro osiągnęło wiek dorosły.

Jego ojcem był Jiddu Narayaniah, który pracował jako urzędnik państwowy w administracji brytyjskiej, a jego matką była Sanjeevamma. Twierdziła ona, że ma moce parapsychiczne, twierdziła, że ma wizje i zdolność widzenia aury ludzi.

Jiddu Krishnamurti bardzo kochał swoją matkę, więc jej śmierć – gdy miał zaledwie 10 lat – była dla niego gorzkim ciosem. Jednak przekonanie, że jego matka spotkała się z duchami, pomogło mu uporać się ze stratą i poczuć, że w jakiś sposób nadal jest z nim.

Krishnamurti był wrażliwym i chorowitym dzieckiem. Ci, którzy go znali, mówili, że był też „leniwy i marzycielski”. W rzeczywistości w dzieciństwie nigdy nie wyróżniał się w nauce i był uważany przez swoich nauczycieli za upośledzonego intelektualnie.

„Nauczyciel świata” i Towarzystwo Teozoficzne

Pod koniec 1907 r. ojciec rodziny, Jiddu Narayaniah, wycofał się z obowiązków administracyjnych. Fakt ten, w połączeniu ze skąpymi zasobami, jakie posiadał, zmusił go do ubiegania się o pracę w siedzibie Towarzystwa Teozoficznego, mieszczącej się w mieście Adyar.

Dyrektor towarzystwa, Annie Besant, po dwóch latach nalegań ze strony mężczyzny zdecydowała się zatrudnić go jako asystenta „sekretariatu sekcji ezoterycznej”. Dlatego też w styczniu 1909 r. Jiddu Narianiah przeniósł się z czwórką dzieci do małego domku położonego na obrzeżach kompleksu Towarzystwa.

W kwietniu 1909 roku Charles Webster Leadbeater, wpływowy członek Towarzystwa Teozoficznego, spotkał Krishnamurtiego nad rzeką Adyar. Był zdumiony „najwspanialszą aurą, jaką kiedykolwiek widział, bez odrobiny egoizmu”.

Leadbeater przekonał się wtedy, że chłopiec zostanie nauczycielem duchowym i wielkim mówcą. Wierzył również, że Jiddu Krishnamurti nie był niczym więcej niż „pojazdem dla Pana Maitrei”. Odnosi się to, w doktrynie teozoficznej, do zaawansowanej istoty duchowej, która okresowo pojawia się na Ziemi jako światowy nauczyciel kierujący ewolucją ludzkości.

Annie Besant, przekonana zapewnieniami Leadbeatera, zdołała wyprowadzić Jiddu Krishnamurtiego i jego młodszego brata Nityę (uważanego za jego duchowego towarzysza) z domu rodziców i sprawić, że zamieszkają w siedzibie Towarzystwa Teozoficznego.

Odtąd obaj bracia byli wychowywani i kształceni pod okiem Besanta i Leadbeatera. Później, w 1911 r., wyjechali do Anglii, gdzie pozostali przez dziesięć lat, kontynuując studia i prowadząc wystawne życie.

Duchowe przebudzenie Jiddu Krishnamurtiego

W 1912 roku Jiddu Krishnamurti udał się ze swoim bratem Nityą do Kalifornii w Stanach Zjednoczonych, gdzie założył swoją rezydencję, ponieważ uważał, że klimat tego miejsca jest najbardziej odpowiedni dla zdrowia jego chorego na gruźlicę brata.

Tam młody Krishnamurti zaczął doświadczać duchowego przebudzenia – które sam ochrzcił mianem „procesu” – charakteryzującego się epizodami intensywnego bólu fizycznego, utratą przytomności i wizjami, które zaprowadziły go do indyjskiego lasu, gdzie doświadczał obecności Buddy, Maitrei i innych mistrzów okultystycznej hierarchii.

Objawy te pojawiały się i znikały przez pewien czas. A kiedy ustąpiły, pozostawiły Krishnamurtiego ze zwiększoną jasnością umysłu i wrażliwością. W związku z tym Nitya twierdził, że widoczne było opróżnianie świadomości jego brata, a także chwile, kiedy odczuwał wielką obecność.

Jako przyszły nauczyciel światowy Krishnamurti nadal utrzymywał harmonogram podróży do różnych krajów, zwłaszcza w związku ze zjazdami Towarzystwa Teozoficznego. Kiedy upubliczniono jego doświadczenia, wśród zwolenników teozofii zapanowała wrzawa.

W tych czynnościach towarzyszył mu brat, który później zmarł w czasie burzy 13 listopada 1925 roku. W rezultacie Krishnamurti czuł się zdewastowany. Szlochał, lamentował i głośno płakał za swoim bratem, który odkąd został oddzielony od ojca, był jego jedyną rodziną i wiernym towarzyszem.

Zerwanie z Towarzystwem Teozoficznym

Jego niedawne doświadczenia duchowego przebudzenia, w połączeniu ze śmiercią brata, powodują, że Jiddu Krishnamurti dystansuje się od Towarzystwa Teozoficznego. W jego przemówieniach, dyskusjach i korespondencji pojawiły się nowe koncepcje. Można też było zauważyć ewoluujące słownictwo, które było stopniowo uwalniane od terminologii teozoficznej.

Jego nowy kierunek osiągnął swój szczyt w 1929 roku, kiedy odrzucił próby Leadbeatera i Besanta kontynuowania Zakonu Gwiazdy (organizacji, która została założona w 1911 roku w celu wspierania Krishnamurtiego jako przyszłego Mesjasza).

Argumentował, że prawda nie ma określonej drogi, więc żadna religia ani sekta nie może nas do niej doprowadzić. Tym samym ten, którego dotąd uważano za „Pana Świata”, głosił, że nie pragnie naśladowców, lecz wolności.

Twierdził również, że aby być naprawdę wolnym, nikt nie może pozostać zamknięty w ustalonym przekonaniu.

Po zerwaniu z Towarzystwem Teozoficznym Jiddu Krishnamurti bronił, że nie jest przywiązany do żadnej narodowości, kasty, religii ani filozofii. Spędził resztę życia podróżując po świecie i szerząc swoją filozofię.

Występował na konferencjach na pięciu kontynentach i tworzył fundacje między innymi w Ameryce, Indiach, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii. Pomagały mu one szerzyć swoje ideały i zapewniać edukację.

Śmierć i wkład

W wieku 90 lat wygłosił wykład w ONZ na temat pokoju i świadomości, a w 1984 roku otrzymał Medal Pokoju ONZ. Jiddu Krishnamurti zmarł 17 lutego 1986 roku na raka trzustki.

Dziś jego zwolennicy kontynuują pracę za pośrednictwem fundacji non-profit w Indiach, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Nadzorują także kilka niezależnych szkół opartych na poglądach Krishnamurtiego na edukację.

Jego spuściznę można znaleźć w jego książkach i filmach, które są w większości kompendium jego przemówień i debat. Krishnamurti skupia się w nich na ustaniu aktywności umysłowej jako myśleniu o osiągnięciu stanów pustki i obserwacji, w których nie ma miejsca na identyfikację.

Twierdził, że w takich stanach można doświadczyć wrażliwości i chwytania „chwil życia”, bez ingerencji umysłu. To całkowicie przekształciłoby istoty ludzkie w ich relacjach ze sobą i ze wszystkim innym. Ale aby tak się stało, wszelki ruch myśli i wszelkie procesy identyfikacji musiałyby ustać.

Refleksje końcowe

Jiddu Krishnamurti był duchowym filozofem, który chciał uwolnić świat i człowieka z więzów umysłu i dogmatów. Dla tego wielkiego myśliciela wewnętrzna i indywidualna praca jest podstawowym elementem osiągnięcia pokoju i pełnej wolności.