Jak zdiagnozować chorobę serca?

Diagnozowanie chorób serca to zadanie, za które odpowiadają wyspecjalizowani pracownicy służby zdrowia na podstawie badań uzupełniających przeznaczonych do tego celu. Jakich metod się używa w takiej diagnostyce? Poznaj je czytając ten artykuł!
Jak zdiagnozować chorobę serca?
Leonardo Biolatto

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Zdiagnozować chorobę serca to nie wszystko. Po postawieniu diagnozy, lekarze przedstawiają pacjentowi informacje, które musi on przetworzyć i przyswoić, a to oznacza zmiany w stylu życia. Na przykład może zajść konieczność stałego stosowania na arytmię.

Ale zarówno dieta, jak i ćwiczenia fizyczne okazują się skutecznymi narzędziami do kontrolowania chorób serca.

Problemy kardiologiczne to patologie zlokalizowane w sercu, w przeciwieństwie do chorób sercowo-naczyniowych, które obejmują również tętnice i żyły. Przykładami chorób serca, oprócz arytmii, są rozszerzenie mięśnia sercowego, zawał serca lub niewydolność.

Jeśli chodzi o schorzenia dotykające zastawki wewnętrzne, możemy wspomnieć o zwężeniach i wypadnięciach.

W przypadku większości tych zaburzeń stosuje się te same metody uzupełniające w celu postawienia diagnozy. Aby zdiagnozować chorobę serca na ogół należy wykonać pewne kroki zgodnie z protokołem, który obejmują przeprowadzenie badań od mniejszych do bardziej złożonych. W tym artykule dokładnie ci o nich opowiemy.

Za pomocą jakich badań można zdiagnozować chorobę serca?

Jak już wspomnieliśmy, istnieją uzupełniające się wzajemnie metody diagnozowania chorób serca, które stosuje się przy różnych objawach i dolegliwościach. Na przykład za pomocą elektrokardiogramu można wykryć arytmię i zawał serca, mimo, że są to zupełnie różne choroby.

Przeczytaj również te ciekawe Informacje: Tymczasowe zaburzenie pracy serca, czyli holiday heart syndrome

Elektrokardiogram

Elektrokardiogram (EKG) to inaczej zapis elektryczny czynności mięśnia sercowego. Dzięki elektrodom umieszczonym na zewnątrz ciała aparat rejestruje zmiany elektryczności typowe dla bicia serca. Wynika to z wewnętrznego systemu, w którym tkanka serca kontroluje czynność bicia.

Badanie nie wymaga znieczulenia ani intensywnych przygotowań. Co więcej, wykonuje się je rutynowo w przychodniach, a pacjent wychodzi z gabinetu nie więcej niż po pół godzinie. Czasami zleca się to badanie rutynowo, aby wykryć zmiany, które mogą pozostawać ukryte.

W innych przypadkach EKG wykonuje się też w ramach kolejnych kontroli już wykrytych schorzeń, takich jak stan po zawale serca lub nadciśnienie.

Aparat elektrokardiograficzny przechwytuje zapis pracy serca i przekazuje go na papier, gdzie linia ciągłą odzwierciedla rytm pracy serca. Interpretacja badania zależy od specjalistycznego przygotowania lekarza. Istnieją również już ustalone protokoły odczytu, które wskazują znaczenie każdego szczegółu narysowanej linii.

Analiza EKG
Jednym z głównych testów na choroby serca jest EKG. Służy na przykład do diagnostyki nadciśnienia czy zawału serca.

Echokardiogram to bardziej precyzyjne badanie, aby zdiagnozować chorobę serca

Można zlecić również badanie echokardiograficzne (USG) w celu rozpoznania choroby serca. Badanie wygląda podobnie jak USG stosowane do monitorowania ciąży, ale bada się serce i jego okolice.

Urządzenie zwane przetwornikiem wysyła sygnały w postaci echa, które odbijają się od mięśnia sercowego i wracają do aparatu, które je przetwarza na obraz na monitorze. Można zobaczyć na żywo i bezpośrednio jak bije serce, jaką ma budowę i jak przebiega dynamika sercowo-naczyniowa.

Wariantem tego urządzenia jest Doppler, wyposażony w dodatek kolorów do obrazu, aby odróżnić krew żylną od krwi tętniczej. Obecnie prawie zawsze wykonuje się to badanie w tej wersji, ponieważ daje szerszy zakres informacji.

Test wysiłkowy

Techniczna nazwa testu wysiłkowego wykonywanego, aby zdiagnozować chorobę serca to „ergometria”. Mówiąc najprościej, serce ulega stymulacji pod wpływem ćwiczeń fizycznych, aby zarejestrować, co dzieje z nim się pod wpływem stresu.

W tym samym czasie wykonuje się elektrokardiogramy i echokardiogramy, podczas gdy pacjent biegnie na bieżni lub pedałuje na rowerze stacjonarnym.

Ustalono skrajne parametry, które bierze się pod uwagę w tym badaniu, aby nie przekraczać zdolności pacjenta, które mogłyby zagrozić jego życiu w czasie wykonywania badania. Skrajne wartości ustalono na przykład dla tętna, nachylenia bieżni w przypadku korzystania z bieżni ruchomej i innych oznak, na które należy zwrócić uwagę, aby zatrzymać wysiłek.

To metoda uzupełniająca o dużej przydatności, ponieważ symuluje rzeczywiste sytuacje, w których pacjenci mogą być zmuszeni do biegania lub chodzenia z oporem, jak to ma miejsce podczas wchodzenia po schodach. Dzięki temu serce poddaje się badaniu w kontrolowanym środowisku w warunkach odtwarzających rzeczywistość.

Monitorowanie metodą Holtera

Badanie, które lekarze określają krótko jako Holter, to w rzeczywistości długotrwałe EKG. Za pomocą urządzenia, z którego pacjenci korzystają przez dzień lub dwa, rejestruje się aktywność elektryczną serca nieustannie przez 24 h lub dłużej.

Następnie specjalny program komputerowy zlicza wszystkie zmienne, takie jak liczba arytmii, przyspieszeń, tachykardii i bradykardii. Jego zaleta polega na tym, że zdarzają się sytuacje, które wymykają się EKG w gabinecie i zachodzą na przykład dopiero podczas snu pacjenta. Dlatego dzięki Holterowi można zdiagnozować ukrytą chorobę serca.

Cewnikowanie serca

Cewnikowanie serca to zabieg chirurgiczny, ponieważ polega na wprowadzeniu cewnika do układu krążenia. Dostęp następuje zwykle przez kończyny górne lub dolne i urządzenie dochodzi aż do serca, gdzie może wykonywać pomiary lub wstrzykiwać barwniki radiograficzne.

Ogólnie rzecz biorąc, procedura opiera się na obrazie zewnętrznym generowanym przez urządzenie na podstawie barwnika radiograficznego. W ten sposób można obejrzeć komory serca ze specjalnymi szczegółami, co pozwala wykryć wady funkcjonalne i anatomiczne.

Nie wszyscy pacjenci mogą jednak zostać poddani cewnikowaniu, ale ci, którzy mają wskazania, mogą podczas zabiegu skorzystać jednocześnie z leczenia. Po wprowadzeniu cewnika do serca, można bowiem przeprowadzić naprawę lub na przykład usunąć zator skrzepowy w tętnicach wieńcowych.

Rezonans magnetyczny serca

Postępy w metodach obrazowania doprowadziły do ​​opracowania specyficznego obrazowania rezonansowego (MRI) serca. Działa to na tej samej zasadzie, jak wykonuje się rezonans magnetyczny w innych partiach ciała.

W tym przypadku jednak do badania mięśnia sercowego używa się siły niepromieniującej. Jego wskazania można krzyżować się ze wskazaniami echokardiogramu.

Aby zdiagnozować chorobę serca można również wykonać tomografię komputerową

Komputerowa tomografia osiowa (TK) działa na podobnych zasadach jak tomografia komputerowa ciała. W tym przypadku jednak jej zakres jest ograniczony do samej tkanki serca. Wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie, takie jak radiografia, do generowania obrazów klatki piersiowej, które dostarczają więcej informacji.

Do badania pacjenta układa się na specjalnym łóżku, które wprowadza się do tuby, przez którą przechodzą promienie rentgenowskie.

Zdjęcie rentgenowskie
Tomografia komputerowa stała się jednym z uzupełniających badań diagnostycznych w przypadku podejrzenia choroby serca.

Dowiedz się więcej również na ten temat: Jaki jest związek picia kawy z zawałem serca

Jak zmniejszyć ryzyko chorób serca

Oprócz diagnozowania chorób serca ważne jest ponadto, aby im zapobiegać. Obecne metody pozwalają nam wcześnie wykrywać zmiany zagrażające życiu, ale najlepsze narzędzia to odpowiednia dieta, ćwiczenia, redukcja stresu i okresowe kontrole.

  • Jeśli chodzi o dietę, należy pamiętać, że spożywanie warzyw zamiast mięsa to pierwsza zasada. Ponadto należy włączyć naturalną żywność, bogatą w kwasy omega 3, a wykluczyć produkty nie ultra przetworzone. To wszystko chroni zdrowie układu sercowo-naczyniowego.
  • Jeśli chodzi o ćwiczenia fizyczne, badania naukowe zgodni zalecają sport aerobowy uprawiany w co drugi dzień. Ćwiczenia trwające od 30 do 60 minut wystarczą, aby zmniejszyć ryzyko.
  • Natomiast aby zmniejszyć stres, istnieją różne techniki, od głębokiego oddychania po jogę, a także medytacja i uważność. Każda osoba sama zdecyduje, która z metod bardziej jej odpowiada, w zależności od jej osobowości i kontekstu kulturowego.
  • Wreszcie, co najmniej raz w roku, wymagane są regularne kontrole lekarskie osób z grupy ryzyka. Dla osób dorosłych zaleca się coroczne badanie elektrokardiograficzne, chociaż u diabetyków i sportowców wyczynowych należy wykonywać je częściej, co 6 miesięcy.

Jeśli to wszystko zawiedzie, aby zdiagnozować chorobę serca, konieczne będzie zastosowanie jednej z metod uzupełniających wymienionych powyżej. W razie wątpliwości najlepiej jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza jeśli występują objawy ostrzegawcze.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Zihlmann, Martin, Dmytro Perekrestenko, and Michael Tschannen. “Convolutional recurrent neural networks for electrocardiogram classification.” 2017 Computing in Cardiology (CinC). IEEE, 2017.
  • Jensen, Morten Sig Ager, et al. “Electrocardiogram interpretation in general practice.” Family practice 22.1 (2005): 109-113.
  • Bagnati, Rodrigo, et al. “Registro argentino de ecocardiograma transesofágico.” (2018).
  • Gaspar, António, Pedro Azevedo, and Roberto Roncon-Albuquerque Jr. “Avaliação hemodinâmica não invasiva por ecocardiograma Doppler.” Revista Brasileira de Terapia Intensiva 30.3 (2018): 385-393.
  • Bermúdez, Carlos. “Valoración de la presión arterial en la ergometría.” Revista Uruguaya de Cardiología 27.3 (2012): 399-404.
  • Sousa, Maria do Socorro Cirilo de, and Idico Luiz Pellegrinotti. “Validação de protocolo e instrumento banco na ergometria.” Rev. bras. ciênc. saúde 7.3 (2003): 265-282.
  • de Oliveira Castro, Yana Thalita Barros, et al. “Conhecimento e significado do cateterismo cardíaco para pacientes cardiopatas.” Revista da Rede de Enfermagem do Nordeste 17.1 (2016): 29-35.
  • Aísa, PJ Serrano, et al. “Cateterismo cardíaco y procedimientos intervencionistas.” Clínica e Investigación en Arteriosclerosis 14.3 (2002): 156-165.
  • Gomes, Cármen Marilei, et al. “Estrés y riesgo cardiovascular: intervención multiprofesional de educación en salud.” Revista Brasileira de Enfermagem 69.2 (2016): 351-359.
  • Rizo, María Antonia Parra. “Efecto y adecuación del ejercicio para la mejora cardiovascular de la población mayor de 65 años.” Revista de psicología de la salud 8.1 (2020): 600-614.
  • Lladó, Guillem Pons, and Francesc Carreras. “Modalidades, indicaciones y nivel de complejidad de los estudios de resonancia magnética cardiaca: informe especial.” Revista Española de Cardiología Suplementos 6.5 (2006): 3E-6E.
  • González, María Rodríguez, et al. “Efectos de la dieta mediterránea sobre los factores de riesgo cardiovascular.” Journal of Negative and No Positive Results 4.1 (2019): 25-51.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.