Hiponatermia - diagnoza i leczenie

Gdy stężenie sodu we krwi jest zbyt niskie, u osoby rozwija się zaburzenie zwane hiponatremią. Na czym to polega? W jaki sposób się rozwija? Opowiemy ci w dzisiejszym arykule.

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Diego Pereira.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 16 czerwca, 2023

Hiponatermia to zaburzenie elektrolitowe, które występuje, gdy stężenie sodu we krwi jest znacznie niższe niż uważane za normalne. Sód to elektrolit, którego główną funkcją jest pomoc w regulacji ilości wody w komórkach i wokół nich.

W ciężkich przypadkach hiponatermia może spowodować znaczne szkody. Kiedy tak się dzieje, poziom wody w organizmie wzrasta, a komórki puchną. W ten sposób mogą pojawić się problemy zdrowotne. Czy znasz jego diagnozę i sposoby radzenia sobie z tą rzadką dolegliwością?

Hiponatermia – objawy dolegliwości

Jak wyszczególniono w opracowaniu Endocrine Connections, objawy hiponatremii mogą się różnić u każdego pacjenta. Dzieje się tak w zależności od stopnia rozwinięcia zaburzenia. W każdym razie, nawet jeśli objawy wydają się łagodne, najlepiej zwrócić się o pomoc lekarską, gdy tylko podejrzewa się chorobę.

Objawy kliniczne obejmują między innymi:

• Nudności i wymioty
• Bóle głowy
• Dezorientację
• Pobudzenie i drażliwość
• Drgawki
• Utratę energii i zmęczenie
• W skrajnych przypadkach śpiączkę

Pacjenci z przewlekłą hiponatremią mogą mieć objawy, takie jak nudności, wymioty, skurcze, zaburzenia widzenia, bóle głowy, drgawki i śpiączkę. Nie jest jasne, dlaczego tak jest, ale hiponatremia występuje częściej u młodych kobiet i nastolatków obojga płci.

Przyczyny i czynniki ryzyka

Sód jest niezbędny do utrzymania prawidłowego ciśnienia krwi. Co więcej, pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni i nerwów. Jednocześnie reguluje równowagę płynów w organizmie. Hiponatremia występuje, gdy poziom sodu jest poniżej 135 miliekwiwalentów na litr krwi.

Normalny poziom wynosi od 135 do 145 miliekwiwalentów na litr.

Dolegliwość ta może być wywoływana przez czynniki wynikające ze stylu życia. Oto kilka możliwych przyczyn:

• Przyjmowane leki. Leki, takie jak niektóre diuretyki, leki przeciwdepresyjne i przeciwbólowe, mogą zakłócać procesy nerek. Wpływają też na procesy hormonalne, które utrzymują zdrowy poziom sodu w naszym organizmie.
• Problemy z sercem, nerkami i wątrobą. Zastoinowa niewydolność serca i choroby, które atakują nerki lub wątrobę, mogą prowadzić do gromadzenia się płynów w organizmie. Z tego powodu sód jest rozcieńczany, a jego całkowity poziom we krwi maleje.
• Zespół nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego. Ten stan powoduje, że organizm zatrzymuje więcej wody zamiast normalnie wydalać ją z moczem.
• Przewlekłe wymioty lub biegunka i inne przyczyny odwodnienia.
• Picie nadmiaru wody. Choć brzmi to nieprawdopodobnie, nadmiar wody może zakłócić zdolność nerek do wydalania wody z naszego organizmu.
• Zaburzenia hormonalne. Niewydolność nadnerczy wpływa na zdolność do produkcji hormonów, które pomagają utrzymać równowagę sodu, potasu i wody.
• Wiek. Osoby w starszym wieku mogą być narażone więcej czynników ryzyka, które przyczyniają się do hiponatremii.
• Intensywna aktywność fizyczna. Osoby, które piją zbyt dużo wody podczas wykonywania bardzo forsownych czynności, są narażone na zwiększone ryzyko hiponatremii.

Diagnostyka

Proces diagnozowania hiponatremii jest złożony i wymaga co najmniej kilku badań laboratoryjnych. Wspomniano o tym w publikacji w Indian Journal of Endocrinology and Metabolism. Aby potwierdzić wystąpienie hiponatremii, konieczne będą elementy takie jak:

• Wnikliwy wywiad.
• Fizyczne badanie pacjenta w celu oceny objawów obrzęku i odwodnienia.
• Oznaczanie jonów we krwi i moczu.
• Badanie osmolarności krwi i moczu.

W zależności od objętości zewnątrzkomórkowej rozróżnia się trzy grupy:

• Hipowolemia: można zaobserwować odwodnienie.
• Normowolemia: nieznacznie zwiększa się poziom sodu.
• Hiperwolemia: widoczny obrzęk.

W przewlekłej hiponatremii poziom sodu zmniejsza się stopniowo w ciągu 48 godzin lub dłużej. Jednak objawy i powikłania są zwykle bardziej umiarkowane. W przeciwieństwie do ostrej hiponatremii, poziom sodu gwałtownie spada, powodując potencjalnie poważniejsze skutki.

Hiponatermia – leczenie dolegliwości

Jeśli to możliwe, leczenie hipotermii jest ukierunkowane na przyczynę. Jeśli jest to umiarkowana i przewlekła hiponatremia z powodu diety, leków moczopędnych lub nadmiernego spożycia wody, zaleceniem do przestrzegania będzie ograniczenie spożycia płynów.

Jednak w innych przypadkach schemat przyjmowania diuretyków musi zostać ponownie dostosowany. Wszystko to aby zwiększyć poziom sodu we krwi. Jeśli hiponatremia jest ciężka i ostra, leczenie będzie bardziej agresywne. Co więcej, będzie prowadzone w ośrodkach szpitalnych.

Oto niektóre z możliwych opcji leczenia:

• Płyny dożylne: W takich przypadkach dożylny roztwór sodu podaje się w celu powolnego zwiększenia poziomu sodu we krwi. Należy go kontrolować tak, aby był powolny, ponieważ zbyt szybkie korygowanie może być niebezpieczne.
• Leczenie farmakologiczne: Leki są przepisywane w celu opanowania objawów hiponatremii, takich jak bóle głowy, nudności i drgawki.

Podsumowując, hiponatremia to zaburzenie, które niesie ze sobą znaczne ryzyko. Dlatego w obliczu pojawienia się objawów należy udać się do lekarza. Pozwoli nam to uzyskać szybką diagnozę i leczenie.