Filozofia umysłu: związek między umysłem a mózgiem

Filozofia umysłu jest dziś bardzo istotnym polem refleksji, ponieważ dotyczy jednej z największych zagadek ludzkości: ludzkiego umysłu.

Filozofia umysłu to gałąź filozofii zajmująca się badaniem natury zjawisk psychicznych (myśli, percepcji, uczuć itp.) oraz ich związku z ciałem fizycznym (zwłaszcza mózgiem). Innymi słowy, skupia się na wyjaśnieniu, w jaki sposób umysł – rzekomo niematerialne zjawisko – wpływa na materialne ciało i vice versa.

W tym celu pojawiły się różne stanowiska, które próbują wyjaśnić takie zagadnienia. Spośród nich najważniejszy jest dualizm i monizm. Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat? W tym artykule wyjaśnimy, dlaczego filozofia umysłu ma tak duże znaczenie dla rozwoju nauk kognitywnych i zrozumienia człowieka.

Filozofia umysłu: co obejmuje?

Filozofia umysłu stawia ogólne pytania dotyczące natury zjawisk psychicznych, takich jak:

• Myśli
• Emocje
• Pamięć
• Doświadczenie zmysłowe

Teraz ważne jest, aby dokonać rozróżnienia między pytaniami filozoficznymi tej gałęzi a pytaniami, na które starają się odpowiedzieć podejścia bardziej empiryczne. Chodzi to o psychologię eksperymentalną czy neuronaukę, które opierają się przede wszystkim na wynikach obserwacji. Mimo że te dyscypliny zajmują się tymi samymi zagadnieniami, należy zauważyć, że podejście każdej z nich jest inne.

Na przykład psychologowie empiryczni zwykle badają przypadkowe fakty dotyczące prawdziwych przeżyć ludzi i zwierząt. Odkryli na przykład, że pewna substancja chemiczna jest uwalniana tylko wtedy, gdy doświadczamy strachu, lub że określony obszar mózgu aktywuje się podczas odczuwania bólu.

W przeciwieństwie do tego, filozofia umysłu chce wiedzieć, czy uwolnienie tej substancji chemicznej lub aktywacja mózgu w określonym obszarze jest niezbędne, aby odczuwać strach lub ból. Dlatego zadaje pytania takie jak:

• Czy ludzie, którym brakuje tej konkretnej substancji chemicznej lub struktury mózgu, nie byliby w stanie doświadczać tych przeżyć?
• Czy możliwe, by coś, co nie ma takiej samej natury, mogło mieć takie doświadczenia, jak na przykład maszyny?

Zadając te pytania, filozofowie nie tylko myślą o odległych możliwościach boskich bytów lub istot pozaziemskich. (Chociaż ich konstytucje fizyczne byłyby bardzo różne od ludzkich). Rozważają także bliższą rzeczywistość, taką jak możliwość, że komputery są w stanie myśleć.

Nie oznacza to jednak, że przypadkowe odkrycia nauk empirycznych nie mają związku z filozoficzną spekulacją na temat umysłu. W rzeczywistości wielu filozofów uważa, że badania naukowe mogą ujawnić istotę lub naturę wielu zjawisk psychicznych, które do tej pory pozostają zagadką.

Problem umysł-ciało

Centralnym tematem tej nauki jest problem „umysł-ciało”. Dlatego filozofia umysłu stara się wyjaśnić, w jaki sposób te dwa byty – jeden niematerialny, a drugi materialny – są ze sobą powiązane i wpływają na siebie.

Wśród najszerzej akceptowanych wyjaśnień znajdujemy dualizm i monizm, dwa nurty myślowe, które z kolei dzielą się na kilka perspektyw. Zobaczmy te, które mają największy wpływ na współczesną myśl.

Dualizm

Stanowisko to broni poglądu, że umysł i ciało są kategorycznie oddzielone od siebie. Ponadto deklaruje również, że zjawiska psychiczne mają pod pewnymi względami charakter niefizyczny.

Tradycja ta sięga czasów Platona i Arystotelesa, ale została sformułowana dokładniej przez René Descartes w XVII wieku. Kartezjusz jako pierwszy wyraźnie utożsamił umysł ze świadomością i odróżnił go od mózgu, fizycznej siedziby inteligencji. W ramach dualizmu możemy wyróżnić dwie główne perspektywy filozoficzne.

Dualizm substancji (lub dualizm kartezjański)

Teoria ta utrzymuje, że umysł jest substancją, która istnieje niezależnie od ciała fizycznego. W tym sensie umysł nie zajmuje fizycznej przestrzeni, a rzeczy materialne nie mają zdolności myślenia.

To jest dualizm, którego popularnie bronił Kartezjusz. Jest to zgodne z większością teologii, które twierdzą, że nieśmiertelne dusze istnieją w „sferze” niezależnej od świata fizycznego.

Dualizm właściwości

Broni podglądu, że umysł jest zbiorem niezależnych właściwości, które wyłaniają się z mózgu, ale że nie jest substancją odrębną od materii. Tak więc, gdy materia jest zorganizowana we właściwy sposób (jak w żywych ludzkich ciałach), pojawiają się zdolności mentalne.

Monizm

Z drugiej strony monizm broni idei, że umysł i ciało nie są ontologicznie odrębnymi bytami. Po raz pierwszy twierdzili to: w filozofii zachodniej Parmenides (V wiek p.n.e.) i Baruch Spinoza (XVII wiek). W ramach tego stanowiska wyróżniają się następujące perspektywy:

Fizykalizm lub materialistyczny monizm

Fizykalizm twierdzi, że umysł jest czysto fizycznym konstruktem i ostatecznie zostanie w pełni wyjaśniony przez nauki empiryczne w miarę dalszego rozwoju. Wraz z wielkimi postępami w nauce w XX wieku ta pozycja stała się dominującą doktryną.

Fizykalizm nieredukcyjny

Teoria ta argumentuje, że chociaż mózg jest wszystkim, co pozwala na istnienie umysłu, słownictwo używane w opisach i wyjaśnieniach mentalnych nie może być zredukowane do języka nauk fizycznych.

Tak więc stany psychiczne zależą od stanów fizycznych, ale nie da się do nich zredukować. Natomiast nie może być żadnej zmiany w sferze mentalnej, bez pewnej zmiany w sferze fizycznej.

Idealizm

Ta teoria utrzymuje, że umysł jest wszystkim, co istnieje. Dlatego świat zewnętrzny sam w sobie jest mentalny lub jest iluzją stworzoną przez umysł. Stąd zagadnienie interakcji między umysłem a ciałem wcale nie stanowi problemu.

Neutralny monizm

Sugeruje to, że istnienie składa się z jednego rodzaju substancji pierwotnej (stąd monizm), która sama w sobie nie jest ani mentalna, ani fizyczna. Jest natomiast zdolna do wytwarzania atrybutów obu rodzajów bytu.

Dlatego istnieje jakaś inna, nieznana neutralna substancja (którą można nazwać „substancją”, „naturą” lub „Bogiem”). A zatem zarówno materia, jak i umysł są właściwościami tej innej, nieznanej substancji.

Znaczenie filozofii umysłu

Jak widzimy, filozofia umysłu jest bardzo istotnym polem refleksji w naszych czasach, ponieważ dotyczy jednej z wielkich zagadek ludzkości, ludzkiego umysłu .

W ten sposób możemy lepiej zrozumieć ludzi i otaczający nas świat. W rzeczywistości teorie oferowane przez filozofów umysłu przyczyniły się do teoretycznego rozwoju nauk kognitywnych.