Dlaczego kaszlemy: przyczyny i zapobieganie

Dlaczego kaszlemy: przyczyny i zapobieganie

Napisany przez Edith Sánchez

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Dlaczego kaszlemy? Kasłanie to jeden z mechanizmów obronnych naszego organizmu, który pomaga pozbyć się ciał obcych znajdujących się w naszym układzie oddechowym. Czasami może pojawiać się z powodu poważnych problemów zdrowotnych, takich jak infekcje czy choroby.

W takim razie dlaczego kaszlemy?

Być może tego nie wiesz, ale kaszel występuje u wszystkich ssaków. Każdy z nas kiedyś kasłał. Co więcej, badania mówią, że 23% kaszle każdego poranka, po przebudzeniu, nawet jeśli nie są palaczami.

Oprócz tego wiemy, że dorośli przeziębiają się średnio dwa lub trzy razy do roku, a w 75% towarzyszy temu kaszel. Szacuje się, że 13% ludzi cierpi na chroniczny kaszel, który nie znika nawet jeśli nie są przeziębieni.

Kaszląca kobieta
Kaszel to mechanizm obronny, który zazwyczaj wcale nie wskazuje na rozwój choroby bądź infekcji.

Kaszel to odruch, który w wielu przypadkach może zwiastować rozwój choroby, chociaż zazwyczaj wcale tak nie jest. Z założenia jest to jedynie mechanizm, który umożliwia usunięcie irytujących substancji z naszych dróg oddechowych. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się bliżej tej interesującej funkcji naszego organizmu i postaramy się zrozumieć dlaczego kaszlemy.

Dlaczego kaszlemy?

Na samym początku należy podkreślić, że kaszel to jeden z mechanizmów obronnych naszego organizmu, który chroni go przed czynnikami zewnętrznymi o szkodliwym działaniu. Kaszlemy, aby oczyścić nasze drogi oddechowe i usunąć z nich różne cząsteczki oraz ciała obce.

Kaszel to nagłe i eksplozywne działanie. Składa się z trzech szybkich faz. Podczas pierwszej dochodzi do otwarcia głośni gdy bierzemy wdech. W drugiej fazie następuje nagły skurcz mięśni oddechowych. Na samym końcu, w trzeciej fazie, wyrzucamy powietrze zatrzymane w płucach podczas nagłego otwarcia głośni.

Receptory kaszlowe znajdują się głównie w dolnych drogach oddechowych, do których zaliczamy krtań, tchawicę oraz oskrzela. Są rozmieszczone także w nosie, a dokładnie w naszych zatokach, przewodzie słuchowym zewnętrznym, opłucnej, przeponie, a nawet w osierdziu i żołądku.

Rodzaje kaszlu

Istnieje kilka różnych rodzajów kaszlu, a jedynie niektóre z nich stanowią powód do wizyty u lekarza. Zazwyczaj kaszel klasyfikuje się przede wszystkim jako produktywny lub nieproduktywny.

Kaszel produktywny to taki, podczas którego dochodzi do usuwania flegmy lub wydzieliny. Ten rodzaj kaszlu wymaga konsultacji z lekarzem. W przeciwieństwie do niego kaszel nieproduktywny to kaszel suchy, podczas którego nie dochodzi do usuwania wydzieliny.

Wywołuje uczucie swędzenia, podrażnienia i często prowadzi do bólu gardła. Istnieje również trzeci rodzaj kaszlu, nazywany kaszlem “fałszywie suchym”. W tym przypadku pojawia się wydzielina, ale nie można jej usunąć w całości.

Lekarka osłuchująca kaszlącego pacjenta - dlaczego kaszlemy?

Biorąc pod uwagę czas trwania, kaszel można podzielić na ostry lub chroniczny. Mówimy, że kaszel jest ostry, jeśli nie trwa ponad trzy tygodnie. Z kolei chroniczny kaszel to taki, który trwa dłużej niż 3 lub 4 tygodnie. Takiemu rodzajowi kaszlu towarzyszy zazwyczaj podrażnienie tchawicy lub krtani.

Oprócz tego należy również zwrócić uwagę na krztusiec i kaszel o podłożu psychogenicznym. Pierwszy z nich jest gwałtowny, bardzo zaraźliwy i dość niebezpieczny dla niemowląt, które nie ukończyły 6 miesiąca życia. Z kolei ten drugi to kaszel psychosomatyczny, który zazwyczaj pojawia się, gdy dana osoba jest bardzo zdenerwowana.

Kaszel to dość częsty objaw, który może pojawiać się z wielu przyczyn. Zazwyczaj nie stanowi większego problemu i znika sam z siebie. Jednak jeśli jest bardzo uciążliwy lub towarzyszą mu inne objawy, należy zasięgnąć porady lekarskiej.

W dalszej części artykułu dowiesz się dlaczego kaszlemy.

Bodźce środowiskowe

Otoczenie, w którym znajduje się sporo dymu, kurzu lub roztoczy zazwyczaj prowadzi do pojawienia się ataków kaszlu. Jeśli kaszle nie przechodzi, może być objawem alergii, sezonowej lub stałej. Kaszel wywołują także nagłe zmiany temperatury.

Procesy zapalne

Kiedy w drogach oddechowych pojawia się stan zapalny, przepływ powietrza jest utrudniony, co może wywoływać kaszel oraz ból. Dochodzi do tego podczas takich typowych chorób jak przeziębienie lub grypa. Pojawia się również podczas takich schorzeń jak zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, zwłóknienie płuc, astma, nowotwór płuc, itp.

Zapalenie oskrzeli, astma i inne choroby układu oddechowego to główne przyczyny kaszlu.

Inne przyczyny, które sprawiają, że kaszlemy

Możemy kaszleć z powodu stanu naszego nosa, gardła, ucha i przewodu słuchowego zewnętrznego lub refluksu żołądkowo-przełykowego. Kaszel, który znacząco pogarsza się pod wieczór, przed położeniem się spać, może stanowić sygnał świadczący o zastoinowej niewydolności serca.

Przyjmowanie leków

Poza tym kaszel może być skutkiem ubocznym przyjmowania określonych leków, takich jak inhibitory konwertazy angiotensyny (ACEI), które są często używane w celu leczenia nadciśnienia.

Palenie

Warto podkreślić, że nawracający kaszel występuje również u osób, które palą tytoń lub inne używki. Pamiętaj, że takie zachowanie nie jest zdrowe, chociaż zdarza się każdego dnia. Jeżeli kaszlesz już od dłuższego czasu, koniecznie skonsultuj się ze swoim lekarzem.

Na samym końcu należy wspomnieć, że kaszel może także pojawiać się z powodu czynników psychogenicznych, takich jak niepokój lub zdenerwowanie.

Udaj się do lekarza, jeśli masz jakiekolwiek pytania na ten temat.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Chung, K. F., & Pavord, I. D. (2008). Prevalence, pathogenesis, and causes of chronic cough. The Lancet. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(08)60595-4
  • Dicpinigaitis, P. V., Colice, G. L., Goolsby, M. J., Rogg, G. I., Spector, S. L., & Winther, B. (2009). Acute cough: A diagnostic and therapeutic challenge. Cough. https://doi.org/10.1186/1745-9974-5-11
  • Martin, M. J., & Harrison, T. W. (2015, September 1). Causes of chronic productive cough: An approach to management. Respiratory Medicine. W.B. Saunders Ltd. https://doi.org/10.1016/j.rmed.2015.05.020
  • Holmes, R. L., & Fadden, C. T. (2004, May 1). Evaluation of the Patient with Chronic Cough. American Family Physician.
  • Kwon, N. H., Oh, M. J., Min, T. H., Lee, B. J., & Choi, D. C. (2006). Causes and clinical features of subacute cough. Chest129(5), 1142–1147. https://doi.org/10.1378/chest.129.5.1142

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.