Czym jest kolektywizm?


Napisane i zweryfikowane przez filozof Maria Alejandra Morgado Cusati
Kolektywizm to stanowisko filozoficzne, które broni wyższości kolektywu nad jednostką. Zakłada więc, że dobro publiczne stoi przed dobrem osobistym.
Tym samym uzasadnia ustanowienie reżimów wysokiej interwencji rządu, w których prawa jednostki mają niewielkie znaczenie. Zatem z perspektywy politycznej i ekonomicznej kolektywizm można zdefiniować jako doktrynę, która zakłada, że dobra i środki produkcji powinny być własnością państwa lub społeczności.
Na czym się opiera kolektywizm
Aby lepiej zrozumieć tę perspektywę, poniżej przedstawiono jej główne i najważniejsze cechy.
Wyższość kolektywu
Kolektywizm zawsze będzie przedkładał interesy zbiorowe ponad interesy osobiste każdej jednostki. To samo dzieje się w przypadku dwóch grup o różnej wielkości. W tej sytuacji będzie się faworyzować grupę złożoną z większej liczby osób.
Dlatego w dyskursie kolektywistycznym często pojawia się poświęcenie jednostki, ponieważ kolektyw uważa się moralny priorytet.
Możesz przeczytać również: Podobieństwa i różnice między filozofią a psychologią
Użycie języka nawiązującego do konglomeratu ludzi
W języku filozofii kolektywizmu często można znaleźć słowa i wyrażenia, które nawiązują do grup ludzi, takie jak społeczeństwo, naród, społeczność, braterstwo, koleżeństwo, kolektyw, gildia, korporacja, związek, klasa społeczna, i tym podobne terminy.
Częste używanie tych słów i ich pochodnych stanowi wyraźny wskaźnik mentalności kolektywistycznej, zwłaszcza w dyskursach politycznych lub organizacyjnych.

Kolektywizm jako zjawisko powszechne w różnych ideologiach
Kolektywizm to kategoria ogólna, która z kolei obejmuje różnorodne perspektywy i ideologie. Wszystkie one podzielają wywyższenie kolektywu.
Niektóre z tych stanowisk to:
- Socjalizm
- Komunizm
- Nacjonalizm
- Korporatyzm
- Faszyzm
Potrzeba silnej władzy centralnej
Aby kolektywizm mógł funkcjonować, potrzebuje potężnego bytu, który jest w stanie reprezentować kolektyw i działać w jego imieniu. Aby to uzyskać, musi być w stanie narzucić środki, które poświęcą mniejszą grupę na rzecz większej.
Niektóre polityki kolektywistyczne obejmują interwencje, takie jak kontrola cen w celu ochrony większości, stronnicze regulacje prawne na korzyść związków zawodowych, państwowa własność przedsiębiorstw dla dobra społeczeństwa a także cenzura mediów, aby zapobiec rozpowszechnianiu idei, które mogą zakłócać harmonię publiczną.
Jednak ważne jest również, aby pamiętać, że niesie to ze sobą ryzyko, że jednostki u władzy wykorzystają swoją pozycję do działania dla osobistych korzyści. Tak dzieje się na przykład w przypadku reżimów totalitarnych.
Podział społeczny
Inną charakterystyczną cechą kolektywizmu jest tendencja do rozróżniania klas społecznych. W tym celu posługuje się zwykle podwójną klasyfikacją, np. bogaci-biedni, proletariusze-burżuazja, właściciele-ubodzy.
Przeciwieństwo indywidualizmu
Indywidualizm to doktryna społeczna, polityczna i ekonomiczna, która broni indywidualnych potrzeb i dobrobytu jednostki ponad potrzebami grupy lub społeczności. Promuje także niezależność i samodzielność.
W kulturach indywidualistycznych decyzje, osiągnięcia, cele i pragnienia są zwykle definiowane jako osobiste, a nie zbiorowe. Dlatego ludzie w tego typu kulturze mają tendencję do traktowania prestiżu społecznego, sukcesu, dominacji i bogactwa osobistego jako priorytetu.
Z drugiej strony, jeśli chodzi o kultury kolektywistyczne, ludzie mają tendencję do definiowania siebie w kategoriach swoich więzi w grupie. Innymi słowy, istnieje większe zainteresowanie dobrem innych, troska o sprawiedliwość społeczną i przywiązanie do tradycji.

Podoba Ci się ten artykuł? Możesz też przeczytać: Joga w walce z depresją
Krytyka kolektywizmu
Jak wszystkie stanowiska filozoficzne, kolektywizm ma swoich obrońców i przeciwników. Jedna z głównych osi krytyki kolektywizmu opiera się na wartości lub godności jednostki definiowanej w kategoriach jej wkładu w społeczeństwo.
Na przykład, często uważa się daną osobę za wyższą, lepszą, jeśli należy do związku zawodowego. Jednak ten sam podmiot automatycznie traci na wartości, jeśli opuszcza ten kolektyw i zostaje przedsiębiorcą.
Ze swojej strony kolektywizm był ostro krytykowany za tendencję do tworzenia systemów autorytarnych, które naruszają wolności i prawa człowieka. W tym przypadku najbardziej cierpią zwykle grupy mniejszościowe lub osoby, które nie podzielają ideałów większej zbiorowości.
Stanowisko kolektywistyczne było również krytykowane za sprzeciwianie się inicjatywom osobistym i ich realizacji. W końcu często się je ignoruje lub odkłada na bok, jeśli nie pasują do kolektywu lub nie przynoszą mu korzyści.
Znaczenie praw człowieka
Wraz z kolektywizmem pojawia się bardzo wiele ważnych idei, takich jak solidarność, sprawiedliwość społeczna i równość między członkami grupy. Nie wolno nam jednak zapominać, że każdy z nas ma prawa człowieka i w żadnym wypadku nie wolno ich łamać. Dlatego należy zachować krytyczne i ostrożne podejście w stosunku do wszelkich systemów lub przekonań, które stanowią dla nich zagrożenie.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Cienfuegos Y, Saldívar A, Díaz R, Avalos A. Individualismo y colectivismo: caracterización y diferencias entre dos localidades mexicanas. Acta de investigación psicol [Internet]. 2016 [consultado 12 abr 2022]; 6( 3 ): 2534-2543. Disponible en: http://www.scielo.org.mx/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S2007-48322016000302534&lng=es.
- García T, García L, Correa F, López A. Individualismo-colectivismo y su efecto sobre la autoeficacia en jóvenes. Revista Mexicana de Psicología [Internet]. 2016 [consultado 12 abr 2022]; 33(1): 71-79. Recuperado de: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=243056043008
Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.