Charakterystyka i funkcje neuronów

Funkcja neuronów jest podobna do funkcji posłańców. Tworzą duże sieci komunikacyjne, które pozwalają organizmowi prawidłowo funkcjonować. Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat? Czytaj dalej.
Charakterystyka i funkcje neuronów

Ostatnia aktualizacja: 19 lipca, 2022

Funkcje neuronów i sposób ich działania pokazuje, że komórki te stanowią wyrafinowany element naturalnej „inżynierii”. Być może nie zdajesz sobie z tego sprawy, ale neurony są podstawową jednostką układu nerwowego i pozwalają ciału kontrolować i koordynować całą jego aktywność.

Sposób funkcjonowania neuronów umożliwia przekazywanie do organizmu informacji, zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych, za pomocą złożonego mechanizmu sygnałów chemicznych i elektrycznych. Ponadto impulsy mogą przenosić się z prędkością 224 mil na godzinę przez niektóre włókna nerwowe.

Dzięki działaniu neuronów możemy błyskawicznie cofnąć ręce, gdy dotkniemy palącej się gorącej powierzchni. Możemy też poczuć, kiedy coś jest miękkie, odczuwać ból, wiedzieć, czy coś jest zimne i tak dalej. Te komórki są jak posłańcy w naszym układzie nerwowym.

Charakterystyka i funkcje neuronów

Neurony to rodzaj komórek, które wchodzą w skład układu nerwowego. Ich podstawowa funkcja polega na odbieraniu i przekazywaniu informacji za pomocą impulsów elektrycznych. Neurony tworzą rozległe sieci komunikacyjne w całym układzie nerwowym, czyli w całym ciele.

Komórki te mają kształt gwiazdy. Centralny korpus zawiera strukturę, która utrzymuje je przy życiu. Mają też kilka odgałęzień, w których znajduje się wiele krótkich i kępkowatych dendrytów. Ponadto mają dość długą gałąź, zwaną aksonem.

Wcześniej ludzie myśleli, że organizm nie jest zdolny do wytwarzania nowych neuronów w mózgu przez całe życie. Jednak zespół naukowców z medycznego Instytutu Karolinska w Szwecji przeprowadził eksperyment i ustalił, że jest inaczej. Mózg może wytwarzać do 1400 neuronów dziennie dzięki procesowi znanemu jako „neurogeneza”.

Obwód neuronów.
Szacunki wskazują, że każdego dnia „rodzi się” około 1400 nowych neuronów dzięki procesowi neurogenezy.

Struktura neuronów

Jak wspomniano powyżej, neurony składają się z trzech elementów. Przyjrzyjmy się każdemu z nich:

  • Ciało komórki, czyli soma, zawiera wszystkie elementy niezbędne do życia neuronu
  • Dendryty są przedłużeniami, które odbierają impulsy nerwowe wysyłane przez inne neurony poprzez synapsy
  • Wreszcie akson lub neuryt jest cienkim, długim przedłużeniem, a jego rolą jest przekazywanie impulsów nerwowych do innych komórek

Wszystkie neurony zasadniczo mają tę samą strukturę, ale czasami różnią się od siebie w zależności od tego, jakie pełnią funkcje. Tak więc istnieją trzy rodzaje neuronów:

  • Po pierwsze, neurony jednobiegunowe mają pojedynczą gałąź, która działa jak podwójny szlak, działający zarówno jako dendryt, jak i akson. Są charakterystyczne dla neuronów czuciowych.
  • Następnie mamy neurony dwubiegunowe. Mają dwie gałęzie. Jedna z nich działa jak dendryt, a druga jak akson. Są one charakterystyczne dla neuronów w niektórych częściach oczu, uszu i nosa.
  • Po trzecie, neurony wielobiegunowe są najliczniejszym typem neuronów i ich klasyczna budowa obejmuje kilka dendrytów w postaci pęczka w strefie odbiorczej i długi akson w strefie wyjściowej. Zwykle znajdują się w rdzeniu kręgowym i mózgu.

Jak neurony wykonują swoje funkcje?

Struktura tych komórek determinuje funkcjonowanie neuronów. Mówiąc najprościej, neuron otrzymuje impuls elektryczny przez dendryty. Następnie przechodzi przez ciało komórki lub somę, a potem przez akson do innych komórek.

Akson uwalnia substancję chemiczną zwaną neuroprzekaźnikiem. Ta z kolei dociera do dendrytów następnego neuronu i wyzwala sygnał elektryczny, który rozpoczyna nowy cykl, podobny jak poprzedni. W rzeczywistości każdy neuron może wykonać tysiące połączeń.

Istnieje kilka rodzajów neuroprzekaźników, które ułatwiają różne funkcje neuronów:

  • Serotoninergiczne wydzielają serotoninę (związane z nastrojem)
  • Dopaminergiczne wpływają na wydzielanie dopaminy (uczucie przyjemności)
  • GABA-ergiczny wydzielają neuroprzekaźnik hamujący GABA
  • Glutaminergiczne regulują wydzielanie glutaminianu (odpowiedzialny za pamięć i przywoływanie)
  • Cholinergiczne acetylocholiny (wieloaspektowe)
  • Noradrenergiczne związane z wydzielaniem noradrenaliny/norepinefryny (zwiększone tętno i ciśnienie krwi)
  • Wazopresinergiczne odpowiedzialne za wydzielanie wazopresyny (regulator homeostatyczny)
  • Oksytocynergiczne wpływające na wydzielanie oksytocyny (tkliwość)
Węzeł elektryczny.
Neuroprzekaźniki pomagają neuronom prawidłowo funkcjonować.

Inne fakty dotyczące funkcjonowania neuronów

Jak widać, neurony są małymi posłańcami w organizmie, ponieważ ich główną funkcją jest odbieranie i przekazywanie informacji. Otrzymują je i dostarczają do innych neuronów, a także do mięśni i gruczołów.

Ponadto neurony pełnią trzy główne funkcje: czuciową, integracyjną i motoryczną. Funkcja sensoryczna (czuciowa) pozwala nam dostrzec zmiany wewnętrzne i zewnętrzne, takie jak ciepło, światło i tak dalej. Następnie funkcja integracyjna przetwarza otrzymane informacje w celu uzyskania odpowiedniej odpowiedzi. Na przykład takiej, jak przykrywanie się, gdy jest nam zimno.

Wreszcie funkcja motoryczna powoduje, że mięśnie i gruczoły działają lub nie działają – zgodnie z wymaganiami. Neurony znajdują się w naszym ośrodkowym układzie nerwowym (mózgu i rdzeniu kręgowym), ale komórki te są również obecne w obwodowym układzie nerwowym. Ich centralnym jądrem jest zwój zlokalizowany wzdłuż rdzenia kręgowego.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Noguera, J., Portillo, N., & Hernandez, L. (2014). Redes Neuronales, bioinspiraciòn para el desarrollo de la ingenierìa. Ingeniare, (17), 117-131.
  • Karolinska Institutet. “Discovery concerning the nervous system overturns a previous theory.” ScienceDaily. ScienceDaily, 12 September 2019. <www.sciencedaily.com/releases/2019/09/190912080011.htm>.
  • Lodish H, Berk A, Zipursky SL, et al. Molecular Cell Biology. 4th edition. New York: W. H. Freeman; 2000. Section 21.1, Overview of Neuron Structure and Function. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK21535/
  • Ludwig PE, Varacallo M. Neuroanatomy, Neurons. [Updated 2018 Nov 14]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441977/
  • Raine CS. Characteristics of the Neuron. In: Siegel GJ, Agranoff BW, Albers RW, et al., editors. Basic Neurochemistry: Molecular, Cellular and Medical Aspects. 6th edition. Philadelphia: Lippincott-Raven; 1999. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK28209/

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.