Aparaty retencyjne: rodzaje i zalety

Czy to będzie klasyczna opcja czy niewidoczny model, ważne jest, aby zaopatrzyć się w dobry aparat retencyjny. To pozwoli ci dbać o zęby i zapobiegać ich przesuwaniu się z upływem czasu.
Aparaty retencyjne: rodzaje i zalety
Leonardo Biolatto

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 02 marca, 2023

Kończąc leczenie ortodontyczne, bardzo ważne jest, aby pacjenci dbali o trwałość wykonanej pracę nosząc aparaty retencyjne. Urządzenia te odgrywają kluczową rolę, ponieważ zapobiegają powracaniu zębów do ich pierwotnej pozycji z upływem czasu.

Tak zwany „okres retencji” stanowi ostatnią część każdego procesu ortodontycznego. Dlatego poważne podejście do niego ma kluczowe znaczenie w zapobieganiu ponownemu naturalnemu krzywieniu się zębów. Na szczęście obecnie dostępnych jest kilka rodzajów aparatów retencyjnych, które są niewyczuwalne i pozwalają zachować zdrowe zęby i zgryz.

Jaką funkcję pełnią aparaty retencyjne?

Główną funkcją tego aparatu jest utrzymanie prawidłowej pozycji zębów po leczeniu aparatem ortodontycznym lub niewidocznymi nakładkami. Zakup wysokiej jakości aparatów retencyjnych ma kluczowe znaczenie, ponieważ należy ich używać przez czas ustalony przez dentystę. Ma to również na celu zapobieganie utracie zębów i poprawę problemów z wadami zgryzu.

Ciekawe badania prowadziła na ten temat przez Katedra Stomatologii Interdyscyplinarnej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego. Ustalono, że stabilność ustawienia zębów po leczeniu ortodontycznym zależy od wielu czynników, od osobistych przyzwyczajeń po właściwe wiązanie. Dlatego żaden element retencyjny nie gwarantuje idealnego wyrównania zębów.

Jednak aparaty retencyjne należy stosować obowiązkowo, jeśli chcemy zachować efekty ortodontyczne przez dłuższy czas. Dlatego większość dentystów zaleca noszenie ich przez pierwszy rok po leczeniu. Po tym okresie wskazane jest dalsze ich stosowanie, ale z mniejszą częstotliwością.

Rodzaje aparatów retencyjnych

Obecnie dentyści proponują swoim pacjentom ruchome lub stałe aparaty retencyjne w zależności od ich preferencji i stylu życia. Każda opcja niesie ze sobą ważne korzyści. Ich ciągłe stosowanie zapobiega przesuwaniu się zębów, a jeśli już się poruszą, zmiana jest minimalna i niezauważalna. Oto, jakie cechy wyróżniają obydwa rodzaje.

1. Zdejmowane aparaty retencyjne

Retentory dentystyczne.
Zdejmowane aparaty retencyjne można wkładać i wyjmować.

Jest to niewielki aparat, który idealnie dopasowuje się do zębów pacjenta. Dzięki swojemu unikalnemu kształtowi sprawia, że zęby pozostają na swoim miejscu. Zwykle jest to najbardziej klasyczna opcja w opiece ortodontycznej. Taki aparat bardzo łatwo założyć lub zdjąć w zależności od potrzeb (jedzenie, mówienie, mycie zębów, nitkowanie itp.).

W tej kategorii wyróżnia się dwa rodzaje retainerów. Pierwszy, to element ustalający typu Hawley. Składa się z metalowego drutu przymocowanego do akrylowego łuku, który przylega do zębów i jest wyraźnie widoczny podczas uśmiechania się. Według niektórych badań, ma bardzo niskie wskaźniki awaryjności, ale jest to urządzenie, które może powodować estetyczny dyskomfort. Czasem sprawie też pewne trudności podczas mówienia.

Ze swojej strony pacjenci mogą również skorzystać z aparatów retencyjnych formowanych próżniowo, znanych również jako Essix. Jest to owijana szyna dentystyczna z PVC, która zakrywa protezę i nie wpływa tak bardzo na wygląd jak Hawley. Jednak ze względu na to, że są tanią opcją, mogą łatwiej pękać i zarysowywać.

2. Aparaty retencyjne stałe

Stałe aparaty retencyjne.
Stałe aparaty retencyjne są bardziej dyskretne i nie widać ich podczas uśmiechu.

W przeciwieństwie do ruchomych aparatów retencyjnych, które można wyjmować i zakładać w dogodny dla pacjenta sposób, aparaty stałe są nieusuwalne. Mocuje się je do zębów za pomocą aparatu ortodontycznego i klejów. To przygotowany na miarę metalowy aparat retencyjny, niewyczuwalny podczas mówienia i oddychania. Bez problemu można też z nim jeść.

Ponadto wymaga minimalnej konserwacji, jeśli jest zainstalowany w certyfikowanym centrum dentystycznym. Wystarczy myć zęby co najmniej dwa razy dziennie i nitkować po każdym posiłku. Ponieważ jest to urządzenie, które nosi się przez kilka lat, higiena jamy ustnej jest niezbędna, aby zapobiec gromadzeniu się kamienia nazębnego.

Zalety stałych aparatów retencyjnych

Aparaty retencyjne są niezbędne do utrzymania prawidłowej pozycji zębów. Ich ciągłe stosowanie jest jedynym sposobem na zagwarantowanie utrzymania wyrównanych zębów bez żadnych odchyleń. Z tego powodu, jeśli nie chcesz codziennie zakładać i wyjmować ruchomego aparatu retencyjnego, lepiej zdecydować się na stały retainer, który zapobiegnie powracaniu zębów do pierwotnej pozycji.

Oto główne zalety aparatów tego rodzaju:

  • Zachowują harmonię zębów. Niewątpliwie największą zaletą aparatów retencyjnych jest możliwość utrzymania wysiłku włożonego w ortodoncję przez długi czas i cieszenie się świetnym wyglądem zębów.
  • Mają dobry stosunek jakości do ceny. Chociaż prawdą jest, że wyjmowane aparaty retencyjne mogą być tańsze, są one również gorszej jakości i należy je regularnie wymieniać. Zakup aparatu stałego to inwestycja na przyszłość.
  • To wygodne sprzęty. Jeśli chodzi o komfort, stałe aparaty retencyjne nie podrażniają dziąseł, policzków ani podniebienia. Są też niedostrzegalne. Po dwóch dniach użytkowania poczujesz je dopiero po dotknięciu językiem.
  • Pomagają uśmiechać się bez oporów. Stałe aparaty retencyjne są idealne dla dorosłych i nastolatków, którzy chcą się śmiać bez obaw i cieszyć się swobodą pokazywania zębów. Dzieje się tak dlatego, że jako wykonane na miarę są bardzo dyskretne i niewidoczne.
  • Są łatwe do czyszczenia. Aby zapobiec gromadzeniu się kamienia nazębnego i płytki nazębnej, konieczne jest przestrzeganie codziennej higieny jamy ustnej, aby zapewnić trwałość elementów ustalających. Ponadto należy chodzić do dentysty na ogólne badania kontrolne.

Po ortodoncji aparaty retencyjne są najlepszym sposobem na utrwalenie efektu

Teraz, gdy już wiesz, czym są aparaty retencyjne, jakie są ich rodzaje i jakie są ich główne zalety, nadszedł czas, aby pomyśleć o tym, którego z nich chcesz używać po zakończeniu leczenia ortodontycznego. Pamiętaj, że niezależnie od tego, który model wybierzesz, najlepiej udać się do profesjonalnego centrum, w którym zadbają o Twoje zdrowie. Możesz mieć uśmiech o jakim zawsze marzyłeś.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Jedliński M, Grocholewicz K, Mazur M, Janiszewska-Olszowska J. (2021). What causes failure of fixed orthodontic retention? – systematic review and meta-analysis of clinical studies. Head Face Med. 2021 Jul 24;17(1):32. doi: 10.1186/s13005-021-00281-3. PMID: 34301280; PMCID: PMC8306281.
  • Kalha AS. (2016). Orthodontic retention to have and to hold. Evid Based Dent. 2016 Dec;17(4):105-106. doi: 10.1038/sj.ebd.6401200. PMID: 27980334.
  • Madurantakam P, Kumar S. (2017). Fixed and removable orthodontic retainers and periodontal health. Evid Based Dent. 2017 Dec 22;18(4):103-104. doi: 10.1038/sj.ebd.6401267. PMID: 29269822.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.