Aleksytymia – jakie są jej objawy?

Nie wszyscy ludzie są w stanie połączyć się ze swoimi najgłębszymi emocjami. Niektórzy mają z tym duże trudności, ponieważ cierpią na zaburzenie zwane aleksytymią. W tym artykule przyjrzymy się jej objawom.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Montse Armero.

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Aleksytymia to dość ciekawe schorzenie, a jego objawy polegają na trudnościach niektórych osób w identyfikowaniu emocji, których doświadczają, a także w wyrażaniu ich werbalnie. Termin został po raz pierwszy użyty w 1973 roku przez profesora psychiatrii, Petera Sifneosa.

Było to po zaobserwowaniu tego upośledzenia u niektórych jego pacjentów w klinice psychiatrycznej w Massachusetts General Hospital.

Hiszpańskie Towarzystwo Neurologiczne szacuje, że do 10% światowej populacji cierpi na tę chorobę. Należy jednak podkreślić, że nie wszyscy doświadczają jej w takim samym stopniu.

Aleksytymia – rodzaje schorzenia

Pacjenci z objawami aleksytymii mogą cierpieć na tę chorobę z różnych powodów. To one określają rodzaj choroby, pierwotny lub wtórny:

• Pierwotna. W takich przypadkach występuje pewien rodzaj deficytu neurologicznego, który wpływa na komunikację między układem limbicznym a korą nową lub między półkulami mózgowymi. Może to być dziedziczne lub spowodowane pojawieniem się choroby neurologicznej.
• Wtórna. Wtórna aleksytymia jest wynikiem pewnego rodzaju zaburzeń emocjonalnych. Może to wynikać z powtarzającego się braku otrzymywania uczuć w dzieciństwie. Ewentualnie może objawiać się u dorosłych, którzy zostali poddani traumatycznym sytuacjom.

Niemożność wyrażenia uczuć prowadzi do izolacji społecznej tych osób.

Kto może cierpieć na aleksytymię?

Profesor Sifneos pierwotnie zidentyfikował tę cechę u pacjentów cierpiących na zaburzenia psychosomatyczne. Jednak z biegiem lat wiązano ją również z innymi chorobami, takimi jak uzależnienie od narkotyków lub leków oraz antyspołeczne zaburzenia osobowości.

Jeśli chodzi o choroby fizyczne związane z objawami aleksytymii, możemy uwzględnić stwardnienie rozsiane, chorobę Parkinsona, urazy głowy, udary i guzy mózgu. Z drugiej strony winne mogą być również zaburzenia, takie jak zaburzenia odżywiania, zaburzenia ze spektrum autyzmu i zaburzenia związane ze stresem pourazowym.

Główne objawy aleksytymii

Według Pedinielliego (1992) istnieją cztery podstawowe objawy aleksytymiczne:

1. Niemożność werbalnego wyrażania emocji lub uczuć
2. Brak lub ograniczona wyobraźnia
3. Tendencja do uciekania się do działania w celu unikania i rozwiązywania konfliktów
4. Wysoki poziom myślenia ukierunkowany na konkretne zmartwienia

Pedinielli przypisuje te cechy problemom z funkcją symboliczną lub niezdolności do wyrażenia nieświadomych wymiarów podmiotu. Z tego powodu osoby te często wyrażają swój stan emocjonalny poprzez somatyzację.

Inne objawy aleksytymii

Zarówno z przyczyn somatycznych, jak i neurologicznych, osoby cierpiące na aleksytymię wykazują również cały szereg cech, które mogą je w różnym stopniu definiować:

• Brak empatii emocjonalnej: osobom z aleksytymią niezwykle trudno jest postawić się w miejscu innych. Nie rozpoznając własnych emocji, jeszcze trudniej jest im zrozumieć emocje innych.
• Ograniczona komunikacja werbalna: na ogół są to osoby, które mówią bardzo mało. Oprócz tego mają tendencję do bycia poważnymi i wycofanymi w kontaktach z innymi.
• Słaba komunikacja niewerbalna: jeśli chodzi o komunikację, osoby te są dość sztywne. Nie są wyraziste i wykonują niewiele ruchów ciała.
• Nadmiar racjonalności: ponieważ ich świat emocjonalny jest ograniczony, mają tendencję do bycia bardzo racjonalnymi i pragmatycznymi.
• Niska zdolność introspekcji: są to ludzie, którzy nie analizują swoich uczuć, ponieważ nie potrafią identyfikować się ani opisywać swoich emocji. Dlatego łatwiej im skupić się na aspektach zewnętrznych.
• Trudność w utrzymywaniu więzi uczuciowych: osoby z aleksytymią wykazują bardzo niski poziom uczuć i mają trudności z wyrażeniem ich innym. Ich relacje są zwykle niespełnione i mają tendencję do izolacji społecznej.

Terapie psychologiczne dla aleksytymów są zalecane i konieczne jako część leczenia.

Czy jest jakieś leczenie, aby złagodzić objawy choroby?

Ci pacjenci mogą skorzystać z terapii na różne sposoby. Na przykład terapia indywidualna oparta na poznawczym rozwoju świadomości emocjonalnej (Lane i Schwartz, 1987) przyniosła dobre rezultaty.

Praca grupowa również nadaje się do pracy nad poważnymi objawami. Połączenie terapii indywidualnej i grupowej wydaje się najskuteczniejszym sposobem rozwiązania tego zaburzenia.

Aleksytymia: przemyślenia końcowe na temat tego schorzenia.

Osoby z objawami aleksytymii mogą wydawać się nie mieć żadnych uczuć, ale tak nie jest. Czują strach, radość, smutek i wszystkie inne podstawowe i drugorzędne emocje. Dzieje się jednak tak, że ich sposób przeżywania ich różni się od większości ludzi, co może prowadzić do konfliktów w komunikacji.

Z tego powodu udział w terapii jest wskazany, a nawet konieczny. Osoby te mogą nigdy nie doświadczać emocji w taki sam sposób, jak inni ludzie, którzy nie mają tego zaburzenia, ale podejście terapeutyczne z pewnością może być dla nich bardzo korzystne. Może pomóc znacznie poprawić jakość ich życia i relacji.